YRD. DOÇ. MEHMET EMİN AKAY

Gaz türbinli motorlarda yorulma hasarı ve Ti-6Al-4V malzemesinin yüksek sıcaklıktaki sürtünme yorulması davranışının incelenmesi

Bu çalışmada uçak jet motorunda yorulma hasarlarının önemi ile ilgili konular bir örnekleme (Ti-6Al-4V malzemesine yönelik yüksek sıcaklık ve sürtünme şartlarında inceleme) ile ele alınmıştır. Çalışma dört ana kısımda toplanmıştır. Birinci kısımda yorulma hasarının tanımı, özellikleri, yorulma deneyleri ve yorulma olayını etkileyen faktörler ele alınmıştır. İkinci kısımda uçak jet motor malzemelerinin özelikleri, jet motor malzemelerinde oluşan hasarlar ve jet motorunda yorulma hasarının önemi incelenmiştir. Üçüncü kısımda uçak jet motor bakımında yorulma hasarlarının belirlenmesinde kullanılan tahribatsız kontrol yöntemleri, bu yöntemlerin avantaj ve dezavantajları incelenmiş ve kullanım alanlarına örnekler verilmiştir. Dördüncü kısımda General Electric firması tarafından üretilen F110-GE-100 turbofan motorlarının yorulma hasarlarının belirlenmesi için, uygulanan tahribatsız kontrol yöntemlerine örnekler verilmiş ve motorun sıcak bölgesinin imalatında kullanılan Ti-6Al-4V malzemesinin yükseltilmiş sıcaklık ve sürtünme şartları altındaki yorulma davranışına yönelik yapılmış olan testler sonlu elemanlar yöntemiyle (ANSYS analiz programında) modellenerek karşılaştırılmıştır. Sonuç bölümünde de, uçak jet motorunda yorulma hasarının önlenmesine yönelik yapılan uygulamalar ve Ti-6Al-4V malzemesine yönelik yapılan testler ve analizler karşılaştırılarak malzemenin ömrünün uzatılması için yapılması tavsiye edilen bilgiler değerlendirilerek sonuçlar çıkarılmaya çalışılmıştır.