YRD. DOÇ. DR. ÜMİT AKCA

Maden işçilerinde iş ve iş dışı yaşamın sosyolojik özellikleri: Türkiye Taşkömürü işletmelerinde bir uygulama Sociological quality of mine workers? working life and off-job life; an application in the Institution of Coal Mine in Turkey

Günümüz çalışma koşulları arasında çok farklı bir yere sahip olan kömür madeni işçiliği, hem yeraltı hem de yerüstü işçilik faaliyetleriyle bir bütündür. Yeraltı ve yerüstü maden işçilerinin iş ve iş dışı yaşamlarını, sosyal ilişkilerinin özelliklerinin neler olduğunu ortaya koymak çalışmamızın temel konusunu oluşturmaktadır. Bu konu üzerinde çalışırken, yeraltı ve yerüstü maden işçilerinin toplumsal tabakalaşma içerisindeki konumlanmaları ve bu konumlanmalarında mesleklerinin ne kadar etkili olduğunun araştırılması da çalışma konumuzla bir bütünlük teşkil etmektedir. Çalışma dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde geleneksel ve modern çalışma hayatı, işbölümü, modern işbölümünün nedenleri ve sonuçları ve bu sonuçların toplumsal tabakalaşmaya etkileri irdelenmiştir. İkinci bölümde modern çalışma hayatının kentleşmede ve toplumsal tabakalaşmadaki etkileri mesleki tabakalaşma kavramı ile ilgili kavramsal ve kuramsal bir çerçeve çizilmiş ve üçüncü bölümde ise; maden işçilerinin iş ve iş dışı yaşamlarının sosyolojik özelliklerinin anlaşılması amacıyla öncelikle dünyada ve Türkiye’de maden işçiliği anlatılmıştır. Dördüncü bölümde ise survey metodu çerçevesinde anket formu kullanılarak sahadan elde edilen verilerin analizi yapılmıştır.

İlköğretim II. kademe öğrencilerinde şiddet olgusu: Burdur ili Bucak ilçesi örneği The concept of violence among students who participate in secondary stage of elemantary schools: Sample of Bucak county of Burdur

Şiddet olgusu, günümüz toplumlarının en önemli sorunlarından birisidir. Bu nedenle şiddet konusu, pek çok bilim dalının araştırma konusunu oluşturmaktadır. Şiddet geçmişten günümüze kadar varlığını koruyan ve gelecekte de var olmaya devam edeceği tartışılmaz bir gerçektir. Birçok farklı nedeni olmakla birlikte, şiddetin neredeyse bütün yıkıcılığını yaşayan; ancak bir yandan da şiddetin en sürekli kaynağı olan bireyler, şiddetten duydukları rahatsızlığı tekrarlayarak dile getirmelerine rağmen şiddetin faili olmaktan da vazgeçememişlerdir. Şiddet olgusunu konu edinen araştırmamızın temel amacı, Burdur ili Bucak ilçesi merkezindeki ilköğretim okullarının II. Kademe öğrencileri arasında yaşanan şiddet olgusunun incelenmesi ve öğrencilerin şiddet eylemlerinin ortaya çıkmasında demografik ve toplumsal özelliklere bağlı değişkenler açısından farklılıkların bulunup bulunmadığının belirlenmesidir. Bu amaç çerçevesinde Bucak ilçe merkezindeki ilköğretim okullarının II. kademelerindeki örnekleme girecek öğrenci sayıları tabakalı rastlantısal örnekleme yöntemiyle 571 olarak tespit edilmiştir. Örneklemden elde edilen verilerin analizinde SPSS (17.0) kullanılmış; hipotezlerin sınanmasında Ki-Kare Önemlilik testinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda öğrencilerin cinsiyetleri, yaşları ve sınıf düzeyleri, ailenin gelir durumu, bilgisayar ortamında oynan oyunlar, boş zamanlarda yapılan faaliyetler, televizyonda izlenen program türleri, karşı cinsten arkadaş durumu ile şiddet eğilimi arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Ayrıca öğrencilerin anne ve babalarının eğitim düzeyi, aile içerisindeki şiddet olgusunun varlığı ile şiddet eğilimi arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Anahtar Kelimeler: Şiddet, ergen, ilköğretim çağı