YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA ZİHNİ TUNCA

Konaklama işletmelerinde e-iş sürecinin adaptasyonunun teknoloji kabullenme modeli ve planlı davranış teorisi çerçevesinde değeğrlendirilmesi

Bu araştırmanın ilk aşamasında, bilgi ve iletişim teknolojileri, İnternet ve e-iş teknolojileri kavramları, turizm kavramı ve Dünyadaki ve Türkiye’de artan önemi ve İnternet tabanlı teknolojilerin turizmde yarattığı değişim ve dönüşümler tartışılmıştır. Bu değişim ve dönüşümlere paralel olarak konaklama işletme yöneticilerinin teknoloji kullanımını benimseme davranışlarına etki eden faktörleri incelemek öngörülmüştür. Antalya’da faaliyet gösteren beş ve dört yıldızlı konaklama işletmeleri yöneticilerine yönelik yürütülen bu çalışmanın amacı, yöneticilerin e-iş teknolojilerini kullanma ve benimseme davranışlarını etkileyen faktörleri, literatürde teknoloji kullanımına ilişkin tutumları belirlemeye yönelik çalışmalarda yoğun bir şekilde kullanılan Teknoloji Kabullenme Modeli ve Planlı Davranış Teorisine dayanılarak oluşturulan modelle belirlemektir. E-iş teknoloji devam niyetini etkileyen faktörler, bilgi ve iletişim teknolojileri kullanımına yönelik yapılan teorik ve ampirik çalışmalardan elde edilen bulgulara dayanılarak kuramsallaştırılmıştır. Araştırmada ileri sürülen model, algılanan davranışsal kontrolü İnternet özyeterliliği ve algılanan denetlenebilirlik bileşenlerine, öznel normu kişilerarası norm ve sosyal norm bileşenlerine, tutumu algılanan eğlence, algılanan fayda ve algılanan kullanım kolaylığı bileşenlerine ayırmıştır. Ayrıca yöneticilerin e-iş teknolojilerini kullanma niyetlerini algılanan denetlenebilirlik, İnternet özyeterliliği, algılanan eğlence, kişilerarası norm, sosyal norm ve memnuniyet olgusu tarafından belirlendiği kuramı geliştirilmiştir. Bu kuramın oluşumunda sırasıyla kişilerarası norm, sosyal norm, algılanan fayda, algılanan kullanım kolaylığı, algılanan eğlence ve İnternet özyeterliliği ortak bir rol oynadığı ileri sürülmüştür. Literatürden yararlanılarak ve anket tekniğiyle toplanan verilerle hipotezler ve dolayısıyla model test edilmiştir. Bu amaçla keşfedici faktör analizi, doğrulayıcı faktör analizi ve yapısal eşitlik modeli kullanılmıştır. Keşfedici faktör analizi sonucunda, ileri sürülen modelden algılanan eğlence, algılanan denetlenebilirlik değişkenleri çıkartılmış, kişilerarası ve sosyal norm değişkenleri ise tek bir değişken olarak öznel norm olarak ifade edilmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi yapılarak dahili ve harici gizil değişkenlerin tek boyutluluğu sağlanmıştır. Yapı geçerliliği, ayrışma ve örtüşme testleri kullanılarak test edilmiştir. Ayrıca ölçüm modelinin veri ile uyumlu olduğu sonucu elde edilmiştir. Araştırmada ileri sürülen teorik model ve hipotezler Yapısal Eşitlik Modelinden (SEM) yararlanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucunda, önerilen teorik modelde öngörülen ilişkilerden üçünde istatistik bakımdan anlamlı sonuca ulaşılmıştır. Elde edilen bulgulara göre e-iş teknolojileri devam niyetinin teknoloji kullanımından kaynaklanan memnuniyet tarafından belirlenmektedir. Memnuniyet ise İnternet özyeterliliği ve algılanan fayda değişkenleri tarafından müştereken belirlenmektedir. Anahtar Kelimeler: Bilgi ve İletişim Teknolojileri, E-İş Teknolojileri, Turizm, E-Turizm, Teknoloji Kabullenme Modeli (TAM), Planlı Davranış Teorisi (TPB), Keşfedici Faktör Analizi, Doğrulayıcı Faktör Analizi, Yapısal Eşitlik Modeli (SEM)

Türkiye’de ve dünyada müzik endüstrisinin mevcut durumu:Bir araştırma

Bu çalışmanın amacı, bilgi ve iletişim teknolojilerinin müzik endüstrisine etkilerini incelemektir. Teknolojik yenilikler müzik endüstrisi için olumlu gelişmeleri beraberinde getirirken, belli başlı olumsuzlukları da beraberinde getirmektedir. Müzik endüstrisinde hızla meydana gelen gelişmeler sonucunda, tüketicilerin dijital müzik dosyalarına yasal ve yasal olmayan yollardan erişim eğiliminde artış görülmüştür. Bunun sonucunda, geleneksel yollarla dinleyicilere ulaştırılan fiziksel müzik albümlerine olan talepteki azalış eğilimi ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada, dünyada ve Türkiye’de müzik sektörünün mevcut durumu incelendikten sonra, fikri mülkiyet hakları ve korsalık eylemi hakkında bilgiler sunulmuştur. Daha sonra dijital müzik kavramı üzerinde durulmuş, dünyada ve Türkiye’de fiziksel, dijital ve toplam müzik satışları incelendikten sonra belli başlı ülkelere ait toplam müzik satışları için beş yıllık projeksiyonlarda bulunulmuştur.