YRD. DOÇ. DR. MERVAN BEKDAŞ

Obezite ile karotis ekstra-media kalınlığı arasındaki ilişki

Giriş: Erişkin dönemdeki mortalite, sıklıkla kardiyo-vasküler hastalıklara bağlı gelişmektedir. Bu hastalıkların en önemli sebebi olan ateroskleroz, genellikle erişkin dönemde klinik bulgu vermeye başlamaktadır, ancak damarsal yapılardaki patolojik değişiklikler çok daha erken dönemlerde başlayabilmektedir. Bu çalışmada amaç, çocuk ve adölesan çağlarda erken dönemde ateroskleroz gelişimini gösteren karotis extra-media kalınlık (cEMT) ile obezite arasında ilişki olup olmadığını araştırmaktır. Gereç ve Yöntemler: Çalışma, 7-18 yaşları arasında hastanemizin çocuk sağlığı ve hastalıkları polikliniğine başvuran ve vücut kitle indeksi (VKİ) yaşa ve cinse göre 95. persentilin üzerinde olan 38 obez hasta ile yapıldı. Kronik bir hastalığı bulunmayan, ilaç kullanmayan ve VKİ 85. persentilin altında olan 30 sağlıklı olgu kontrol grubu için seçildi. Bulgular: Obezlerin 18 tanesi (%47) erkek, 20 tanesi (%53) kız idi ve yaş ortalamaları 12.1±2.5 yıl idi. Sağlıklı bireylerle karşılaştırıldıklarında obezlerin VKİ (18.1±2,.2’ye karşılık 28.8±3 kg/m2, p<0.001), total kolesterol (154 (57-190)'ye karşılık 166 (81-230) mg/dl, p=0.046), HDL-C (48.7 (35.1-61.3)'ye karşılık 40.8 (29-411) mg/dl, p<0.001), trigliserid (80 (39-183)'ye karşılık 109.5 (49-311) mg/dl, p=0.006), ALT (15 (8-33)'ye karşılık 23.5 (6-117) IU/l, p<0.001), serum insülin (7.6 (2.6-10.8)'ye karşılık 22.1 (6.2-77.3) IU/l, p<0.001), HOMA-IR (1.7 (0.5-2.4)'ye karşılık 4.3 (1.2-20.2), p<0.001) ve cEMT (0.64±0,1'ye karşılık 0.74±0.11 mm, p<0.001) değerlerinin anlamlı oranda farklı olduğu saptandı. HOMA-IR ve cEMT arasında anlamlı bir korelasyon vardır (r=0.34, p=0.037). cEMT'yi etkileyen tek bağımsız risk faktörü HOMA-IR'dir (p=0.015). Sonuç: Çocukluk çağı obezitesinde artan VKİ yanında lipid profili bozulmakta, insülin direnci gelişmekte ve cEMT değerleri artmaktadır. Bu sonuçlar cEMT'nin, kardiyovasküler risk faktörleri ile ilişkili damarlarda meydana gelebilecek değişiklikleri göstermesi ve erişkin yaşlarda ortaya çıkabilecek sorunları öngörmesi açısından anlamlı bir parametre olduğunu düşündürmektedir. Anahtar Kelimeler: Obezite, cEMT, Çocuk, Ateroskleroz, Risk faktörl