YRD. DOÇ. DR. BEKİR GÖVDERE

Girişimcilik profili araştırması: Isparta ili örneği

Girişimcilik sanayi toplumundan bilgi toplumuna geçiş sürecinde önemi giderek artan bir konu haline gelmiştir. Girişimcilik geri kalmış ülke ekonomileri için yapılanmanın, gelişmekte olan ülke ekonomileri açısından kalkınma ve gelişmenin, ileri ekonomiler için ise zenginlik ve refah yaratmanın temel kaynağı olarak değerlendirilmektedir. Girişimcilik konusu çeşitli araştırmacıların ve ekonomistlerin ilgi odağı olmuştur. Ancak literatürdeki yoğun ilgiye rağmen hala girişimciliğin ne olduğu ve girişimcinin kim olduğu konusunda ortak bir fikir birliği yoktur. Literatüre bakıldığında, pek çok ekonomist ve düşünür tarafından girişimciler sahip oldukları özelliklere göre sınıflandırılmış ve farklı farklı girişimci tipleri ileri sürülmüştür. Ortaya çıkan bu tipolojiler sadece girişimcilik teorisine katkıda bulunmakla kalmamış aynı zamanda girişimciliğin geliştirilmesine yönelik atılacak adımlarda temel bir alt yapı oluşturmuştur. Bu çerçevede bu çalışmanın amacı, Isparta ilinde girişimci olmayı etkileyen ekonomik, psikolojik ve sosyolojik etmenleri ortaya koymak ve bu bölgede bir girişimci tipolojisi oluşturarak girişimcilerin mevcut sorunlarına çözüm odaklı önerilerde bulunmaktır. Anahtar Kelimeler: Girişimcilik, Girişimci, Girişimci Tipleri, Girişimcilik Teorileri.

Türkiye’nin dış ticaretinin yapısal döünüşümü (1980-2007)

Her ülke sahip olduğu doğal kaynaklar, insan ve sermaye gücü, teknolojik gelişme v.b. açıdan farklı düzeylere sahiptir. Bu farklılık; bir malın değişik ürünlerde farklı fiyat, miktar ve kalitede üretilmesine yol açmaktadır. Bu sebeple, ülkeler birbirlerine ihtiyaç duyarlar. Ülke içinde, bir mala talep varsa ve o mal üretilemiyorsa, ülke dışından satın alınması gerekecektir. Bu durum; karşımıza ? Dış Ticaret? ; çıkartmaktadır. Ülkelerin ödemeler dengesi içinde en önemli yere sahip olan dış ticaret, ithalat ve ihracat işlemlerinin her ikisini de kapsamaktadır. Özellikle bir ülkenin ödemeler dengesi durumu, o ülkedeki ihracat giderlerinden fazla olup olmadığına bakılarak anlaşılmaktadır. Günümüzde ülkelerin dış ticaret gelirlerini arttırma çabaları, yoğunlaşan rekabet ortamında, uygulanan devlet yardımlarının ve teşvik araçlarının önemini arttırmıştır. Bunun yanı sıra, gelişen dünya ticareti; ülkelerin ihracata olan bağımlılıklarını ve gelişmekte olan ülkelerin ödeme güçlüğü içinde bulunmaları, dış ticarette finansman tekniklerinin de önem kazanmasına neden olmuştur. Uluslar arası ticari ilişkiler geliştiği sürece her ülke kendi ekonomik çıkarlarını gözeten yasal düzenlemelere gitmiştir. Ticari düzenlemelerde her ülkenin ayrı ayrı davranması, ikili ilişkilerde ortaya çözümlenmesi gereken bir dizi sorunlar çıkarmıştır. Karşılıklı çıkarların korunması ve dış ticaretin kolaylaştırılması amacı ile (çifte vergilendirmenin kaldırılması, gümrüklerin indirilmesi, transferlerin gerçekleştirilmesinin bir şekle bağlanması gibi) ticari ilişkilerde bulunan ülkeler karşılıklı anlaşmalar yapma yoluna gitmişlerdir. Ancak zamanla bunun da yeterli olmadığı görüldüğünden bölgesel ve uluslar arası düzenlemelere gidilmiştir. Birincisine Avrupa Ortak Topluluğu, ikincisine de GATT(Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması) örnek olarak verilebilir.Bütün bunlar dünya ticaretinin kolaylaştırılması ve bir düzene sokulması düşüncesi ile gerçekleşmiştir. Günümüzdeki gelişmeler göstermektedir ki gelecekte belirlenecek uluslar arası ticaret kuralları bütün dünya ülkeleri tarafından uyulması gereken zorunlu kurallar olacaktır. Kanımızca, bir ülke ekonomisi hakkında mutlak görüşler ileri sürmek hem doğru değildir hem de bilimsel bir yaklaşım olma ihtimali çok düşüktür. Çünkü bu konudaki en sağlam gösterge güvenilir istatistiklerdir. Ayrıca şunu da söylememiz çok doğru olur ki, bir ülkenin ekonomisi birbirine sıkı sıkıya bağlı çok sayıda elemandan oluşan bir bütündür. Böyle bir yapıya sahip olan ekonomi olgusunun, tümüyle incelemek yerine o yapıyı oluşturan elemanlar itibariyle incelenmesi gerekmektedir. Yani ülke ekonomisinin bütünü hakkında değişmez görüşler öne sürmek yerine, bütünü parçalarına ayırıp bir yapısal analiz yapmak daha doğru görünmektedir. Bundan dolayı bu çalışmada ağırlıklı olarak 1980-2007 döneminde dış ticaret yapısındaki, özellikle sektör ve ülke bazında dönüşümü incelemeyi amaçlamaktadır. Dış ticaret ve bunu etkileyen unsurlar açıklanmaya çalışılmıştır. Birinci bölümde, dış ticaret politikalarından, stratejilerinden ve gelişmekte olan ülkelerin dış ticaret üzerine etkilerinden bahsedilmiştir. Ayrıca bu bölümde 1980 Yılına kadar Türkiye’nin dış ticaretindeki yapısal değişlikler anlatılmıştır. İkinci bölümde 1980 -1990 tarihleri arasındaki Dış ticaret politikalarından bahsedilmiş ve bu önemli dönemde alınan 24 Ocak kararlarının etkileri ayrıntılı bir şekilde anlatılmıştır. Üçüncü bölümde, 1990-2007 tarihleri arasındaki Dış Ticaret değişimleri açıklanmaya çalışılmıştır. Ayrıca bu dönemde sektör ve ülke bazındaki dış ticaretin yapısal dönüşümü incelenmiştir.

Basel II kriterlerinin KOBİ’lere etkileri Basel II kriterlerinin kobi?lere etkileri

Bu çalışmada Basel II’nin KOBİ kredilerine muhtemel etkileri incelenmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda 2007 yılında G-10 ülkelerinde uygulanma alanı bulmuş olan Basel II nin 2008 yılında diğer ülkelerde de uygulanması kararlaştırılmış ve Basel II güncel bir konu olması sebebi ile ülkeler dikkatlerini bu konuya vermişlerdir. Bankaların sermaye yeterliliklerinin ilk kez bir standartla beraber anılması 1988 yılında Basel I’in Basel Komitesi tarafından ortaya atılması ile gerçekleşmiştir. Basel Komitesi finansal piyasalarda meydana gelen gelişmeleri ve Basel I’in eksikliklerini dikkate alarak 1999 yılında yeni sermaye yeterliliği uzlaşısını (Basel II) yayınlamıştır. Basel II sermaye yeterliliğine göre iyi şekilde finanse edilmiş, iyi yönetilen , gerekli tüm bilgileri ve yeterli şekilde sunarak şeffaflığı sağlayabilen KOBİ’ler en iyi dereceği alarak, bankalardan daha düşük maliyetle kredilendirilme imkanına sahip olacaktır. Anahtar Kelimeler: Basel II, KOBİ, Sermaye Yeterliliği, Kredi Riski