YRD. DOÇ. DR. AYŞE KAPLAN

Düzce ili atmosferinin polen ve spor analizi

Bu çalışma 1 Ocak 2006 / 1 Ocak 2007 tarihleri arasında Düzce ili havasında yapılan bir yıllık aeropalinolojik çalışma olup, polen ve sporların neden olduğu alerjik hastalıkların teşhis ve tedavisinde hekimlere yardımcı olmayı amaçlamaktadır. Düzce ili Yimpaş A.Ş binası üzerine yerleştirilen iki farklı Durham cihazı kullanılarak Gravimetrik yöntemle elde edilen preparatlar incelenmiştir. Düzce ili atmosferindeki polen ve sporların hangi taksonlarına ait oldukları saptanmış ve morfolojik tanımlaması yapılarak mikrofotoğ- rafları çekilmiştir. Bu çalışmada 14’ü familya düzeyinde ve 51’i cins düzeyinde olmak üzere toplam 65 takson tespit edilmiştir. Düzce havasında bir yıllık süre içerisinde Pinus, Gramineae, Corylus, Ambrosia, Carpinus, Fraxinus, Cupressus, Chenopodiaceae, Morus, Quercus, Fagus, Juniperus , Platanus, Betula, Abies, Alnus, Acer, Castanea taksonlarına ait polenler dominant olarak bulunmuştur. Bunun yanında, bu süre içerisinde mantar sporlarından ise Alternaria, Ustilago, Cladosporium, Epicocum ve Periconia sporlarıda dominant olarak rastlanmıştır. Düzce atmosferindeki polenlerin belli bir alan başına düşen miktarı, Durham aracına yerleştirilen preperatlar yardımı ile cm² alan birimi olarak haftalık ve aylık periyotlarda saptanmış, elde edilen veriler grafiklendirilmiştir. Sonuçlar meteorolojik faktörlerle karşılaştırılarak, aylık polen ve spor takvimi hazırlanmıştır. Toplam polen miktarı Mayıs ayında, toplam spor miktarı ise Eylül ayında en yüksek düzeye ulaşmıştır.

Karabük ili atmosferinin polen ve spor analizi

Karabük ili atmosferinin 2006 ve 2007 yıllarının alerjen polen ve sporlarını belirlemek amacıyla 1 OCAK 2006 ile 1 OCAK 2008 tarihleri arası Karabük Üniversitesi Karabük Teknik Eğitim Fakültesi binası çatısına ve bahçesine birer adet durham aleti yerleştirilmiştir. Gravimetrik yöntemle 2006 ve 2007 yıllarına ait polen ve spor takvimi oluşturulmuştur. 2006 yılında toplam polen miktarı 3770/cm2 olup bunun 3455/cm2’si ağaç polenlerine, 310/cm2 si otsu bitki polenlerine, 5/cm2’si ise çalı polenlerine aittir. 2007 yılında ise toplam polen miktarı 3942/cm2 olup, bunun 3578/cm2’si ağaç polenlerine, 354/cm2’si otsu bitki polenlerine, 10/cm2’si ise çalı polenlerine aittir. 2006 yılında 1065/cm2 adet spora, 2007 yılında ise 1716/cm2 adet spora rastlanmıştır. Polen ve spor miktarlarına ait verilerin mevsimsel ve meteorolojik faktörlerle bağlantısı Spearman Korelasyon analizi uygulanılarak ortaya koyulmuştur. İki yıl süresince Pinus’a ait polenler özellikle Mayıs sonu ve Haziran başında yüksek düzeylerde sayılmıştır. Daha sonra Fagus, Ostrya, Quercus, Pistacia, Juniperus, Salix ve Abies cinsleri il atmosferinde en fazla polen yayan ağaçlar olarak belirlenmiştir. Yabani otsu bitkilerde ise en çok düzeye Brassicaceae, Gramineae, Chenopodiaceae, Compositeae familyaları ulaşmıştır. Mantar sporları en çok yazın tespit edilmiştir. Yıl boyunca mantar sporları gözlemlenmiştir. Cladosporium, Alternaria, Ustilago, Myxomycetes taksonları ile cins düzeyinde teşhis edilemeyen Ascomycetes sporları fazla miktarlarda gözlemlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Karabük, Aeropalinoloji, Polen, Spor, Meteorolojik faktörler Bilim Kodu: 401.03.01