YRD. DOÇ. DR. ALİ TAŞ

Ortaöğretim okullarında öğretmenlerin performanslarının değerlendirilmesine ilişkin görüşleri (Isparta ili örneği)

Bu araştırmada, Isparta İli Merkez İlçe sınırları içinde bulunan ortaöğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin performanslarının değerlendirilmesine ilişkin görüşlerinin belirlenmesine çalışılmıştır. Öğretmenlerin, performanslarının değerlendirilmesine ilişkin görüşleri üç boyutta incelenmiştir. Birinci boyut, sicil raporlarıyla performanslarının değerlendirilmesinin objektifliğine ilişkin öğretmen görüşlerine yönelik oluşturulmuştur. İkincisi, öğretmenlerin performanslarının değerlendirilmesinden etkilenme düzeyine ilişkin görüşlerini belirlemeye yönelik geliştirilmiştir. Üçüncü boyutta ise öğretmenlerin, çoklu veri kaynakları (öğrenci, meslektaş, yönetici ve veli) ile performanslarının değerlendirilmesinin objektifliğine ilişkin görüşleri ele alınmıştır. Araştırma tarama modelindedir. Araştırma verilerini elde etmek için iki bölümden oluşan ?Öğretmen Performansının Değerlendirilmesi Ölçeği? (ÖPDÖ) kullanılmıştır. Ölçek, Isparta İli Merkez İlçede çalışan 12 lisede bulunan 370 öğretmene uygulanmış, 340 tanesi değerlendirmeye alınmıştır. Araştırma bulgularına göre, sicil raporlarıyla performanslarının değerlendirilmesinin objektifliği ve performans değerlendirmenin kendilerini etkileyip etkilemediğine ilişkin öğretmen görüşleri genellikle ?kararsızım? aralığındadır. Diğer taraftan çoklu veri kaynaklarına göre performanslarının değerlendirilmesinin objektifliği konusunda öğretmenlerin görüşleri genellikle olumlu ve ?katılıyorum? aralığındadır. Öğretmenlerin, sicil raporlarıyla performanslarının değerlendirilmesi konusundaki görüşlerinde cinsiyetlerine göre anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Farkın kaynağı, erkek öğretmenlerin, sicil raporlarıyla performanslarının değerlendirilmesini kadın öğretmenlere göre daha objektif bulmuş olmalarıdır. Öğretmenlerin sicil raporlarıyla performanslarının değerlendirilmesinin objektifliğine ilişkin görüşlerinde mezun oldukları okul türü, kıdem ve branşlarına göre anlamlı bir farklılık yoktur. Son olarak, öğretmenlerin performanslarının değerlendirilmesinin kendilerini etkilemesine ve çoklu veri kaynaklarına göre performanslarının değerlendirilmesine ilişkin görüşlerinde; cinsiyetlerine, mezun oldukları okul türüne, kıdem ve branşlarına göre anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Anahtar Kelimeler: Öğretmen, Performans, Performans Değerlendirme, 360 Derece Performans Değerlendirme

Ortaöğretim okulu müdürlerinin çatışma yönetim stilleri ve öğretmenlerin stres düzeyi

Bu araştırma Isparta Merkez ilçede görev yapan ortaöğretim okulu müdürlerinin kullandığı çatışma yönetim stillerini ve kullanılan çatışma yönetim stillerinin öğretmenlerde oluşturduğu stres düzeyini incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada okul müdürlerinin çatışma yönetim stillerinin ve söz konusu stillerin öğretmenlerde yarattığı stres düzeylerinin belirlenmesinde genel tarama modeli uygulanmıştır. Okul müdürlerinin çatışma yönetim stillerinin öğretmenlerin demografik özellikleriyle (cinsiyet, kıdem, branş) ve stres düzeyleriyle ilişkisinin belirlenmesinde ise ilişkisel tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Isparta Merkez ilçede görev yapan 550 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırma bulguları toplam 239 ölçekten elde edilen verilerin analizi ile elde edilmiştir. Araştırma verileri ?Rahim Organizational Conflict Inventory I- Örgütsel Çatışma Envanteri? kullanılarak elde edilmiştir. Elde edilen veriler pearson korelasyon katsayısı (r), frekans (f), yüzde (%), aritmetik ortalama ( ), standart sapma(Ss), t- testi ve çoklu değişkenler için tek yönlü varyans analizi (ANOVA) teknikleri kullanarak çözümlenmiş ve yorumlanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre: Öğretmenler, okul müdürlerinin kendileriyle aralarında çıkan çatışmaları çözmek amacıyla en fazla tümleştirme stilini; daha sonra sırasıyla kaçınma, uzlaşma, ödün verme ve en az ise hükmetme stilini kullandıklarını düşünmektedirler. Öğretmenlerin okul müdürlerinin kullandıkları tümleştirme, ödün verme, kaçınma ve uzlaşma çatışma yönetim stillerine ilişkin görüşleri ile cinsiyetleri arasında anlamlı bir fark yoktur. Ancak hükmetme stilinin kullanıldığı durumlarda, erkek ve kadın öğretmenlerin görüşleri arasında anlamlı bir fark vardır. Öğretmenlerin okul müdürlerinin kullandıkları tümleştirme, ödün verme, kaçınma ve hükmetme çatışma yönetim stillerine ilişkin görüşleri ile kıdemleri arasında anlamlı bir fark yoktur. Ancak uzlaşma stilinin kullanıldığının düşünüldüğü durumlarda kıdeme göre anlamlı bir fark vardır. Öğretmenlerin okul müdürlerinin kullandıkları tüm çatışma yönetim stillerine ilişkin görüşleri ile branşları arasında anlamlı bir fark yoktur. Okul müdürlerinin kullandığı çatışma yönetim stillerinin öğretmenlerde yarattığı stres düzeyleri ele alındığında, en fazla stres yaratan stilin ödün verme ve hükmetme stili olduğu, en az stres yaratan stilin ise kaçınma stili olduğu görülmektedir. Anahtar Kelimeler: Çatışma, Çatışma Yönetimi, Stres

İlköğretim okulu müdürlerinin dönüşümcü liderlik davranışlarını gösterme düzeylerine ilişkin öğretmen görüşleri (Burdur ili örneği)

Bu çalışmada, ilköğretim okulu yöneticilerinin dönüşümcü liderlik davranışlarını gerçekleştirmelerine ilişkin öğretmen görüşleri araştırılmıştır. Betimsel bir çalışma olan araştırmada veri toplamak için iki bölümden oluşan bir ölçek kullanılmıştır. Ölçeğin birinci bölümde öğretmenlerin bireysel özelliklerine yönelik maddelere, ikinci bölümde müdürlerinin dönüşümcü liderlik davranışlarını gerçekleştirme düzeylerine ilişkin öğretmen görüşlerini belirlemeye yönelik maddelere yer verilmiştir. Araştırma verileri Burdur ili merkez ilçede görev yapan 504 ilköğretim okulu öğretmeninden 467’sine ulaşılarak elde edilmiştir. Veri analizinde; frekans, yüzde (%), aritmetik ortalama ( ), standart sapma (Ss), t- testi ve ANOVA teknikleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin, okul müdürlerinin dönüşümcü liderlik davranışları gerçekleştirme düzeylerine ilişkin olarak ?Çoğunlukla Katılıyorum? seklinde değerlendirmede bulundukları anlaşılmıştır. Araştırma bulgularına göre; cinsiyet değişkenine göre ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin, yöneticilerinin dönüşümcü liderlik davranışlarını gösterme düzeylerini değerlendirmelerinde anlamlı bir farklılık yoktur. Ayrıca araştırma bulguları ilköğretim okullarında görev yapan 6?10 yıl ve 21 ve daha fazla yıl mesleki kıdeme sahip öğretmenlerin, yöneticilerinin dönüşümcü liderlik davranışlarını gösterme düzeylerini değerlendirmelerinde anlamlı bir farklılık olduğunu göstermiştir. Bunlara ek olarak müdürle çalışma süresi değişkenine göre ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin, yöneticilerinin dönüşümcü liderlik davranışlarını gösterme düzeylerini değerlendirmelerinde anlamlı bir farklılık yoktur. Son olarak, branş değişkenine göre fen bilimleri ile diğer ve dil bilimleri ile diğer grubunda yer alan öğretmenlerin, yöneticilerinin dönüşümcü liderlik davranışlarını gösterme düzeylerini değerlendirmeleri arasında anlamlı farklılık vardır.

Lisans öğrencilerinin yaşadıkları çatışma türleri ve çatışma yönetim stilleri

Bu çalışmada, Süleyman Demirel Üniversitesi lisans öğrencilerinin yaşadıkları çatışma türleri ve çatışma yönetim stilleri belirlenerek, öğrencilerin yaşadıkları çatışma türleri ile kullandıkları çatışma yönetim stilleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Betimsel bir çalışma olan araştırmada veri toplamak için üç bölümden oluşan bir ölçek kullanılmıştır. Ölçeğin birinci bölümde öğrencilerin bireysel özelliklerini belirten sorulara, ikinci bölümde öğrencilerin yaşadıkları çatışmaların türünü belirlemeye yönelik sorulara, üçüncü ve son bölümde ise çatışma yönetim stillerini belirlemeye yönelik sorulara ver verilmiştir. Araştırmanın verileri, 2007-2008 eğitim öğretim yılı güz yarıyılında Süleyman Demirel Üniversitesine kayıtlı 4’lük Sisteme göre genel not ortalaması 3 ve üzeri olan, toplam 855 öğrenciden rasgele örnekleme yöntemi yoluyla belirlenen, 476 öğrenciden 414’üne ulaşılarak elde edilmiştir. Elde edilen veriler frekans, ortalama, standart sapma, ve pearson korelasyon gibi istatistiksel teknikler kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, öğrencilerin en fazla yatay en az da dikey çatışma yaşadıkları tespit edilmiştir. Yine öğrencilerin çatışmaları yönetmede “çoğu zaman” demokratik çözüm, “çok az” kaçınma ve hükmetme stillerini kullandıkları saptanmıştır. Ayrıca öğrencilerin yaşadıkları çatışma türleri ile öğretim türü arasında negatif bir ilişki olduğu bulunmuştur. Öğrencilerin kullandıkları çatışma yönetim stillerinden hükmetme ile cinsiyet ve öğretim türü arasında pozitif bir ilişki olduğu saptanmış olmasına rağmen kaçınma stili ile yerleşim birimi arasında negatif bir ilişki olduğu saptanmıştır. Bunlara ek olarak, çatışma türleri ile demokratik çözüm stili arasında olumlu bir ilişki saptanırken diğer stiller ile her iki çatışma türü arasında bir ilişki saptanmamıştır.