Y.DOÇ.DR. ŞENOL KANTARCI

Yaşar Kalafat’ın Türk kültürüne ait çalışmaları

ÖZET YAŞAR KALAFAT’IN TÜRK KÜLTÜRÜNE AİT ÇALIŞMALARI Orhan ÇELTİKCİ Süleyman Demirel Üniversitesi, Tarih Bölümü, Yüksek Lisans Tezi, 182 sayfa, Mayıs 2006 Danışman: Yrd. Doç. Dr. Şenol KANTARCI Tez; Türk Dünyasını, Anadolu Türkleri ve Anadolu Dışındaki Türkler (Dış Türkler) olmak üzere ikiye ayırmış, Anadolu dışındaki Türkleri, halk inançları özellikleri açısından incelemiştir. Çalışmada, Dış Türkler; bağımsız, özerk, azınlık şekillerine göre ele alınmış, her Türk bölgesi ele alınırken, o bölgenin coğrafi alanı, nüfus niteliği ve Türklerin yaşadıkları bölgelerin özelliklerinin tespitleri de yapılmıştır. Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra, bağımsızlıklarını kazanan beş Orta Asya Türk Cumhuriyeti; Azerbaycan, Özbekistan, Kazakistan, Türkmenistan, Kırgızistan, Akdeniz’de bağımsız yaşayan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, çeşitli ülkelerin siyasi sınırları içinde yaşayan Özerk Türk Cumhuriyetleri; Başkurdistan, Çuvaşistan, Dağıstan, Gagauz, Hakasya, Balkar, Kırım, Yakut (Saha), Tatar, Karakalpak, Nahçivan, Karaçay, Kafkaslarda azınlık şeklinde yaşayan; Ahıska, Kumuk, Nogay, Derbent, Karapapak, Balkanlar’da yaşayan; Romanya, Batı Trakya, Makedonya, Bulgaristan, Rodos, Ortadoğu’da yaşayan; Suriye, Irak, İran, Afganistan Türkleri halk inançları incelenmiştir. Hayatın her alanına damgasını vuran, halk inançları incelenirken, Dış Türklerin, doğum (öncesi, esnası ve sonrası), evlenme (öncesi, esnası ve sonrası), ölüm (öncesi, esnası ve sonrası) ve diğer inanışları ile ilgili olarak, Yaşar Kalafat’ın eserlerinden yola çıkılıp, tespitler yapılmış, Dış Türklerin halk inançlarındaki, ortak noktaları ortaya konulmuştur. Tez bir alan çalışmasıdır. Çalışmada, Yaşar Kalafat’ın halk inançları içerikli Dış Türklerle ilgili çalışmaları, tahlil metoduyla değerlendirilmiştir. Dış Türklerin farklı coğrafyalarda yaşamalarına, farklı etnik unsurlarla komşu olmalarına, niceliksel ve dini inanış açısından farklı özelliklere sahip olmalarına rağmen, halk inançları hususunda, büyük bir aynilik (benzerlik) içinde oldukları ortaya konulmuştur. Bu bağlamda; Türk Halk Kültürü, birlikte hareket etmede, siyasi ve kültürel güç oluşturmada etkin kullanılması gereken bir faktör olduğu değerlendirildiğinden, bu hususa öneriler bölümünde yer verilmiştir. Anahtar Kelimeler: Kültür, Medeniyet, Milli Kültür, İnanç, Folklor, Halk inancı, Türk Halk İnançları, Dış Türkler, Türk Dünyası,