Y.DOÇ.DR. SEMA AĞAOĞLU

Van ili et satış yerlerinde çevre ve personel hijyeni üzerine araştırmalar Studies on hygien of environment and personnel of the meat-markets in the city of Van

8. ÖZET Bu çalışma, Van il merkezinde bulunan et satış yerlerinin alet, ekipman ve personel hijyeni yönünden durumunu belirlemek amacıyla yapıldı. Bu amaçla toplam 20 adet et satış yerinde kullanılan kıyma makinası, et kütüğü, et satış tezgahı, pirzola demiri ve bıçak ile aynı işyerlerinde çalışan 40 personelin ellerinden alınan örnekler mikrobiyolojik yönden incelendi. Mikrobiyolojik analizler sonucunda aerob mezofıl genel canlı, mikrokok- stafilokok, koagulaz pozitif stafilokok, enterokok, maya-küf, koliform grubu mikroorganizma, fekal koliform ve E. coli ortalama sayılan kıyma makinalarında sırasıyla 4.6×1 04 kob/cm2, 1.2xl03 kob/cm2, 1.0×10′ kob/cm2, 6.7×10′ kob/cm2, 4.7×10′ kob/cm2, 5.5×10′ MPN/25cm2, 1.9×10′ MPN/25cm2 ve 0.3×10′ MPN/25cm2; et kütüklerinde 7.7xl04 kob/cm2, 5.0xl03 kob/cm2, 0.5×10′ kob/cm2, 6.5xl02 kob/cm2, 1.9xl02 kob/cm2, 1.2xl02 MPN/25cm2, 1.4×1ü1 MPN/25cm2 ve 0.5×10′ MPN/25cm2; et satış tezgahlannda 3.8xl04 kob/cm2, 1.7xl03 kob/cm2, 0.3×10* kob/cm2, l.lxlO2 kob/cm2, 8.3×1ü1 kob/cm2, 8.6×10′ MPN/25cm2, 1.8×1ü1 MPN/25cm2 ve 0.5×10″ MPN/25cm2; pirzola demirlerinde 1.5xl04 kob/cm2, 2.1xl03 kob/cm2, 0.4×1ü1 kob/cm2, 5.4×1ü1 kob/cm2, 2.8×10′ kob/cm2, 9.0×10′ MPN/25cm2, l.OxlO1 MPN/25cm2 ve 0.4×10′ MPN/25cm2; bıçaklarda 3.0xl04 kob/cm2, 2.4xl03 kob/cm2, 0.9×10* kob/cm2, l.lxlO2 kob/cm2, 6.7×10′ kob/cm2, 4.1xl0! MPN/25cm2, 1.2xl04 MPN/25cm2 ve 0.5×10′ MPN/25cm2 olarak tespit edildi. Ayrıca personelin ellerinde aerob mezofil genel canlı, mikrokok-stafilokok, koagulaz pozitif stafilokok, enterokok, koliform grubu mikroorganizma, fekal koliform ve E. coli ortalama sayıları sırasıyla 2. 0x1 05 kob/ml, 1.4xl04 kob/ml, 1.4xl02 kob/ml, 9.4xl02 kob/ml, 4.9xl03 MPN/100ml, 1.2xl02 MPN/100ml ve 2.3×10′ MPN/100ml olarak saptandı. Sonuç olarak, bu çalışmada elde edilen bulgular çerçevesinde çevre ve personel hijyeni yönünden kontrol edilen et satış yerlerinin hijyenik durumunun iyi olmadığı ve bu durumun halk sağlığı açısından potansiyel bir risk kaynağı oluşturabileceği kanısına varıldı. 42