Y.DOÇ.DR. NEVZAT AKMAN

Ebe ve hemşirelerin ana çocuk sağlığı konusunda bilgi düzeylerinin saptanması Defining the level of knowledge of nurses and midwifes about mother and children health

41 5. ÖZET Ebe ve hemşirelerin ana çocuk sağlığı konusunda bilgi düzeylerini belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak planlanan araştırmaya Van İl merkezinde çalışan toplam 93 ebe ve hemşire alınmıştır. Veriler anket yöntemi ile toplanmıştır. Araştırma kapsamına giren 93 ebe ve hemşirenin %53’ü ebe, %28’i hemşire, %13’ü ise ebe-hemşire olarak görev yapmaktadır, %3.3’ü Sağlık Okulu, %86’sı Sağlık Koleji veya Sağlık Meslek Lisesi, %10.8’i ise Sağlık Meslek Yüksek Okulu mezunudur. Ebe ve hemşirelerin %76.3’ü en az bir kurstan geçmiştir. Ebe ve hemşirelerin çocuk izleme bilgi düzeyi açısından 63 kişi (%67.7) başarılı, çocuk beslenme bilgi düzeyi açısından 41 kişi (%44.1) başarılı, ve ana sağlığı bilgi düzeyi açısından ise 76 kişi (%81.7) başarılı bulunmuştur. Araştırma sonuçlarına göre meslekte çalışma süreleri ile bilgi düzeyleri açısından olumlu bir ilişki vardır. Ebe ve hemşirelere uygulanan hizmetiçi eğitimler bir ölçüde bilgi artışı sağlamakla birlikte istenilen düzeyde değildir. Ebe ve hemşirelerin bilgi gereksinimleri doğrultusunda daha etkin bir biçimde hizmetiçi eğitimlerinin sağlanması uygun olacaktır.

Van il merkezinde 15-49 yaş grubu kadınların sağlık ocağı hizmetleri hakkında bilgi, tutum ve davranışlarının saptanması Investment of the intrest, attitude and knowledge of 15-49 aged women to health centers in the centre of Van

43 5. ÖZET Toplumumuzda risk grubu olarak bilinen 15-49 yaş grubu kadınların sağlık hizmetlerinden en iyi şekilde yararlanması beklenmektedir. Van il merkezindeki kadınların büyük bir bölümünün sosyal güvencesi yoktur. Hastanalerden yığılım oldukça fazladır, buna rağmen kadınların en kolay sağlık hizmeti alabilecekleri Sağlık Ocaklarından yeterince istifade edemedikleri dikkati çekmektedir. Araştırmamız Van il merkezinde 15-49 yaş grubu kadınların Sağlık Ocağı hizmetleri hakkındaki bilgi tutum ve davranışlarını saptamak için yapılan tanımlayıcı tipte bir araştırmadır. 15-49 yaş grubu 49-500 kadın arasından tesadüfi örnekleme yöntemi ile seçilen 370 kadma 35 sorudan oluşan anket formunun sahada uygulanması ile gerçekleşmiştir. Bulgularımıza göre kadınlar Sağlık Ocaklarında verilen hizmetlerden yeterince haberdar değillerdir ve hizmetlerden yeterice istifade edememektedirler. Kadınların %27.6’sı şimdiye kadar hiç Sağlık Ocağına gitmemiş, %39.7’sini ebeler hiç ziyaret etmemişlerdir. Sağlık ocaklarını en çok aşılama için kullanmaktadırlar. Ebe ziyaretleri yeterli olmamakla birlikte Sağlık Ocaklarında verilen aşılama, çocuk bakım ve beslenmesi ve A.P hizmetlerinden yararlanmayı etkilemektedir. Birinci basamak sağlık hizmetlerinin geliştirilmesi için ebe ve hemşirelik hizmetlerinin desteklenmesi ve düzenlenmesi gerekmektedir. Göçler nedeni ile son iki yılda il merkezi nüfusunun çok arttığından dolayı Van adeta afet bölgesi haline gelmiştir. Kenar mahalleler acilen sağlık hizmetleri, sosyal ve ekonomik yardımlarla desteklenmelidir.

Van il merkezinde ilkokul çocuklarının sağlıklarını korumalarına ilişkin bilgi, tutum ve davranışlarının belirlenmesi The Results showed that the mean value of scores of student were 69.6%

40 5. ÖZET Araştırma ilkokul 5. sınıf öğrencilerinin sağlıklarını korumalarına ilişkin bilgi, tutum ve davranışlarını, bunu etkileyen faktörleri belirlemek ve bu bulgular doğrultusunda okul sağlığı hizmetleri ile ilgili öneriler ortaya koymak amacıyla 1 Mart- 15 Nisan tarihleri arasında Van İl Merkezinde bulunan bir özel ilkokul, 7 merkez ilkokulu ve bir yatılı ilkokulda bulunan 414 öğrenci üzerinde uygulandı. Veriler 17 tanıtıcı soru, 30 bilgi ve uygulama sorusu olmak üzere 47 sorudan oluşan anket formu ile toplandı. Araştırma sonucunda; öğrencilerin 100 puan üzerinden genel puan ortalamaları 69.6 bulundu. Öğrenciler arasında 30 sorunun 5′ inde % 50′ nin altında, 9’unda % 50-70 arasında, 4’ünde % 70-80 arasında, 8′ inde % 90-98.6 arasında doğru cevap verme oranının olduğu görüldü. En düşük doğru cevap verme oranının (% 20.2) dokunma yoluyla bulaşan hastalık sorusuna, en yüksek cevap verme oranının ise (% 98.6) sabah kalkınca yapılan ilk iş ve tırnak kesme sıklığı sorularında olduğu anlaşıldı. Öğrencilerin bazı sağlık konularında yetersiz olması; ilkokul ders programlarında sağlığa az yer verilmesinden ve öğretmenlerin mesleki eğitimleri sırasında sağlıkla ilgili derslerin yeterli olmamasından kaynaklandığı sonucuna varıldı. İlköğretimin ağırlık noktalarından birini sağlık eğitimi oluşturmalıdır. İlkokullarda sağlık eğitimi; başta hayat bilgisi ve fen bilgisi dersleri olmak üzere tüm derslerle bütünleştirilerek verilmeli, öğretmen, sağlık personeli ve aile işbirliği içinde sağlık konusunda bilgili ve bilinçli öğrenciler yetiştirilmelidir.