PROF.DR. SELAHATTİN SÖNMEZSOY

Kur’an’da iyi ahlak örnekleri The Examples of good behaiver in the Koran

ÖZET Bu çalışmamızda insanların iyi ahlâkla bezenmeleri ve toplu halde yaşarken bireysel iyi ahlâk kurallarının tatbiki neticesinde toplumun huzur ve mutluluk bulabileceğini,Kur’an’ı Kerim’in ayetlerinden çıkardığımız örnekleri sunmaya çalıştık.Bunun yanında insanların iyi ahlâka sahip olmalarının gerekliliğini ayetler ve hadislerden yola çıkarak gösterdik. Bu çalışmamızı giriş, metin ve metinin alt bölümlerinden oluşan asıl ve sonuç ‘tan oluşturduk. Giriş bölümünde ahlâk kelimesinin sözlüksel bazda kazanmış olduğu anlamlan; cümle içerisinde hangi anlamlarla kullanıla bileceğini özellikle Müfessirlerin ve ahlâk konusunda eser vermiş diğer alimlerin ıstılahı açıdan tanımlamalarını,kısaca ahlâk kelimesinin semantik tahlilini yaptık. İkinci kısımda Kur’an’ı Kerim’de ahlâk kavramının geçtiği ayetler kuranda bu kavramın Müfessirlerce nasıl değerlendirildiğini kaynaklardan aktar maya çalıştıkAyrıca ahlâk iman,ahlâk ibadet ve ahlâk amel ilişkisini ayetlerden ve peygamber efendimizin hadislerinden yola çıkarak ortaya koydukhemen akabinde iyi ahlâkla ilgili ayet ve hadisleri aktardık. Ahlâk,iman ve amel ilişkisinin canlı örneğini hayatında gösteren peygamberimiz (s.a.v)’in ahlâk-i meziyetlerini vedavramşlarını;kendi sözlerinden ve sahabelerinin anlatımlarından alıntı yaparak; onun insanlığa olan örnekliğini maddelerle açıkladık. Peygamberimizin örnekliğinden hareketle, amel-i ahlâkın ferdi, ailevi, sosyal ve devlet açısından gerekliliğini sadece ayetlerden örnek vererek açıkladık. Çalışmamızın ana konusunu oluşturan Kur’an’dan iyi ahlâk örneklerini maddeler halinde ;ilk önce ihlas konusunu onun alt bölümleri olarak;niyette,ibadette, imanda ve mücadelede,ihlas ve ihlas sahiplerinin Allah tarafından nasıl övüldüklerini ayetlerle açıklamaya çalıştık.Daha sonra iyi ahlâk örneklerinin diğer maddeleri olan birlik ve beraberlik, birlik ve beraberliğin alt bölümleri,din kardeşliği,yardımlaşma,affetme,ağır başlılık,haya, doğruluk,tevazu, merhamet,insanlara karşı iyi davranma, sabır ve sebat,iyiliği emretmek ve kötülüğü men etme,emanet ve ahde vefa konularını ayetlerden ve peygamber kıssalarından hareket ederek konuları izah ettik. Sonuçta da Kur’ anın sunduğu bu iyi ahlâk örneklerinden ve çalışmamızdan çıkardığımız neticeyi değerlendirdik.