PROF.DR. RUHİ KÖSE

Göçün kadın yaşamı üzerine etkileri The Effects of immigration on life of women

GÖÇÜN KADIN YAŞAMI ÜZER NDEK ETK LER Tülay TEK N YILMAZ ÖZET Bu çalışma terör ve güvenlik nedeniyle genelde Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinin kırsal yerleşim birimlerinden, özelde ise Hakkâri’den Van’a doğru kitlesel ve zorunlu olarak gerçekleşen göç sürecini, süreci yaşayan kadınlar açısından ele almaktadır. Bu sürecin kadınlarca nasıl yaşandığını ve değerlendirildiğini anlamak amacıyla öncelikli olarak Hakkâri’den Van’a göç etmiş az sayıda kadınla derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiş, daha sonra benzer süreçleri yaşayan farklı kadınlarla yapılmış çalışmalar araştırılmıştır. Aynı süreci yaşayan kadın ve erkeklerin farklı deneyim ve algılamalara sahip olacağı savından yola çıkılarak oluşturulan bu çalışmada niteliksel araştırma teknikleri kullanılarak az sayıda kadının göç sürecini nasıl yaşadığı ve bu süreci nasıl etkilediği anlaşılmaya çalışılmıştır. Bu çalışma beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde çalışmanın konusu ve amacı, çalışmanın yöntemi ve sorunlarına değinilmiştir. Literatür taramasına dayalı olan göç başlıklı ikinci bölümde ise kavram olarak göç, göç analizleri, göç türleri, genel olarak Türkiye’de göç hareketleri, Doğu ve Güneydoğu Anadolu göçünün özgünlüğü ve kadınların göç süreci içinde değerlendirilmesiyle ilgili alt bölümler yer almaktadır. Görüşmeler sonucunda elde edilen bulguların değerlendirilmesinden oluşan üçüncü bölüm kaset çözümlemelerinden elde edilen sonuçların yorumlandığı bölümdür. Bu bölümde kadınların göç sürecini nasıl anlattıklarına, süreç içinde neler hissettiklerine, göç sonrasında ne gibi değişimler yaşadıklarına değinilmiştir. Kadınların göç öncesi ve sonrası yaşamlarını değerlendirmeleri de bu bölümün bir diğer alt başlıklarındandır. Bunların yanı sıra kadınların aileleri, evlenme biçimleri, çok çocuk sahibi olmaları ve bunun nedenleri gibi konulara da değinilmiştir. Saha çalışmasında yapılan gözlemlerden oluşan dördüncü bölümde ise görüşme yapılan kadınların ve benzer koşullarda yaşayan zorunlu göçe maruz kalmış diğer ailelerin evleri, mahalleleri, yoksullukları anlatılmıştır. Sonuç ve değerlendirme bölümü olan beşinci bölümde yapılan literatür çalışması, görüşmeler ve gözlemlerle birlikte varılan sonuçlar değerlendirilmiş ve sunulmuştur.

Köy, kent ve göç (Van iline çevre il ve ilçelerden göç edenlerin sorunlarına sosyolojik bir yaklaşım) Rural, urban and migration (a social