PROF. DR. Y. SAMİM ÜNLÜSOY

Impact of damper failure on vehicle handling during critical driving situations Kritik seyir durumlarında amortisör arızalarının yol tutuş davranışı üzerindeki etkileri

Hareket halindeki araçlara istenen ve istenmeyen etkileşim ve müdahale durumunda, aracın yol tutuş davranışında neler olabileceğini algılayabilmek önemlidir. Araç kararlılığını arttırmak için kullanılan stratejiler veya araç yol tutuşu üzerindeki istenmeyen etkileri karşılayabilmek için tasarlanan algoritma ve denetim modülleri, araç beklenmedik bir arızaya maruz kaldığında yetersiz kalabilir. Bu nedenlerle, sürüş esnasında karşılaşılabilecek ve istenmeyen bir davranış yaratabilecek tüm durumları anlayabilmek ve kestirebilmenin önemi vurgulanmalıdır. Sürücüyü istenmeyen bir yol tutuş durumuyla karşı karşıya bırakabilecek, ilgili literatürün bugüne kadar çok üzerinde durmadığı olasılıklardan biri de amortisör arızalarıdır. Şasi elektronik sistemleri ve araç elektronik komponentlerinin artan teknolojisi ve uygulamaları, elektronik komponentlerin güvenilirliğinin de daha az olmasından dolayı amortisör arızası durumunun incelenmesini gerekli kılmıştır. Bu çalışmada, mümkün görülen tüm amortisör arıza tipleri, amortisörlerdeki elektronik bozulmaları da kapsayacak şekilde hesaba katılmıştır. Kritik seyir durumlarında bunların yol tutuş ve araç kararlılığı üzerindeki etkileri ve bu etkilerin ne şekilde ortaya çıktığı incelenmiş ve sürüş ve bozulma tipine göre kritik amortisör ve kritik bozulma zamanları belirlenmiştir. Sonuç olarak bu çalışma, literatüre ilgili alanda bir kaynak olması açısından önemli bir katkı sağlamaktadır.

Modeling and optimization of hybrid electric vehicles Elektrikli hibrit araçların modellenmesi ve optimizasyonu

Bu tez çalışmasının ana hedefi, elektrikli hibrit araç aktarma organlarına ait temel parametrelerin tanımlanmış performans değerlerini sağlayacak ve yakıt sarfiyatı ve emisyon amaç fonksiyonlarını en aza indirgemek üzere optimizasyonunun gerçekleştirilmesidir. Aktarma organları parametrelerinin belirlenmesi, araç performansının elde edilmesi ve seri ve paralel elektrikli araç parametrelerinin optimizasyonu için kullanımı kolay ve esnek bir platform oluşturmak üzere MATLAB tabanlı bir grafik arayüz tasarlanmıştır. Elektrik motoru, içten yanmalı motor ve batarya için temel boyutlandırma işlemi için bir prosedür geliştirilmiştir. Her iki hibrit araç konfigürasyonu için önceden belirlenen kontrol stratejileri uygulanmıştır. Kullanıcı tarafından girilen alt ve üst tasarım parametreleri sınırları ve performans değerleri sağlanırken, daha iyi yakıt tüketimi ve emisyon değerleri elde etmek için, çok amaçlı, gradyan tabanlı optimizasyon prosedürü kullanılmıştır. Optimizasyon işlemi değişik tipte araçlar için uygulanmış ve elde edilen sonuçlar literatürde bulunan benzer uygulamalarla karşılaştırılarak değerlendirilmiştir.