PROF. DR. SİNAN KAYALIGİL

Order-driven flexibility management in make-to-order companies with flexible shops Esnek atölyelere sahip siparişe üretim yapan firmalarda siparişe dayalı esneklik tahsisi

Bu çalışmada, esnek atölyelere sahip siparişe üretim yapan firmalar için bir operasyonel (kısa vadeli) esneklik yönetimi yaklaşımı önerilmektedir. Bu yöntemde, sipariş inceleme ve sürme teknikleri ile tipik esnek imalat sistemi kararları birleştirilmiştir. Önerilen yöntem, her üretim döneminde atölyeye farklı seviyelerde işlem ve rotalama esneklikleri tahsis edilmesiyle bir atölye ortamı hazırlamaktadır. Sipariş havuzunda bulunan ve gelmesi öngörülen parça tiplerinin çeşitliliği, hacmi ve kritikliği, esneklik tahsisi için ana girdileri oluşturmaktadır. Bir esneklik yönetimi politikası tanıtılmış ve uygun politikanın belirlenmesi matematiksel programlama ve benzetim modellemesinin ortak kullanımı yoluyla gerçekleştirilmiştir. Deneysel bir çalışma yapılarak, önerilen yöntemin kuramsal bir esnek atölye üzerindeki etkileri incelenmiştir. Sonuçlar, uygun bir politika izlenen dönemsel ve çevrimiçi esneklik yönetiminin, sipariş inceleme ve sürme teknikleri ile birleştirildiğinde talepteki belirsizlik ile başa çıkmak konusunda etkin bir araç olabileceğine işaret etmektedir.

Order driven flexible shop management Siparişe dayalı esnek atölye yönetimi

Siparişe üretimde ürün çeşitliliğine ve yük farklarına verimli bir şekilde karşılık vermenin güçlükleri bilinmektedir. Mevcut yaklaşımların büyük çoğunluğu, atölyeye iş sürmeyi (girdi kontrolü), kapasite düzeyini değiştirmeyi (çıktı kontrolü), çeşitli tanımlarıyla iş yüklerine bağlı sipariş kabulü ve termin tarihi vermeyi önermekle yetinmişlerdir. Atölyenin işlem türlerini, rotalama seçeneklerini ve hazırlık/kurma yükünü azaltan takım kombinasyonlarıyla ürün kabulüne yatkınlığını kontrol etmek fazlaca düşünülmemiştir. Oysa otomatik takım tezgahlarıyla temin edilen imalat esnekliği, çeşitlilik ile başarımı makul bir ek kapasite ile bir arada yürütebilmeyi sağlamaktadır. Esneklik var olduğunda, siparişe üretimin başarımının özellikle olumlu etkilediğini çeşitli deneysel ve saha çalışmaları kuşkuya yer vermeyecek biçimde göstermiştir. Ancak bu çalışmaların ortak yanı, esnekliği stratejik bir konu olarak ele alıp, kısa ve orta vadede kontrol edilir, planlanabilir, dolayısıyla yönetimi yapılır bir halde ele almamış olmalarıdır. Bu çalışmada, sipariş havuzu ve yeni siparişlerin kabul olasılıklarını dikkate alarak, her dönemde yeniden ve bir arada değerlendirilen üç ayrı esneklik türünün kontrollü bir biçimde sağlanmasının yararları incelenmeye odaklanılmaktadır. Gerekli esneklik ortamı sağlandığı ve iyi planlandığı takdirde, ayrıntılı iş yükleme, rota planlama ve çizelgelemeye başvurma gereğini çok azaltarak hem yüksek bir tezgah doluluğu, hem de üstün bir sipariş temini başarımı sağlanabilir. Dönemsel esneklik planlama yaklaşımı uygulayarak orta ölçekli gerçekçi bir atölye ortamı kabulü ve esneklik yönetimi modellemesine eşlik eden benzetim deneyleri yapılmıştır. Deney sonuçları öncelikle öngörünün düz beklentiden daha kıymetli olduğunu ve esnekliğin tutarlılığı iyileştirdiğini göstermektedir.