PROF. DR. SEMRA KOÇTÜRK

Hct?116 kolon kanser hücre hattında yeşil çay etken maddesi olan (-)-epigallokatekin?3 gallat’ın apoptoz üzerine etkisinin incelenmesi

Amaç: Günümüze kadar yapılan epidemiyolojik çalışmalar yeşil çay tüketiminin kolon kanser riskini azalttığını göstermektedir. Yeşil çayın antikanser özelliğinin katekin adı verilen polifenol bileşenlerine bağlı olduğu düşünülmektedir. Yeşil çaydaki temel katekin olan (-)-epigallokatekin-3-gallat (EGCG), çeşitli kanser hücre hatlarında büyümeyi engelleyici etki göstermektedir. Bunun yanı sıra EGCG’nin kullanılan konsantrasyon ve inkübasyon süresine bağımlı olarak hücre döngüsünde duraksamayı, apoptozu ya da nekrozu tetikleyebildiği gösterilmiştir. Buna karşın EGCG’nin kolon kanser hücre hatları üzerine etkilerine odaklanmış çalışmaların sayısı oldukça kısıtlıdır ve etki şekli tam olarak belirlenememiştir. Bu çalışmada; EGCG’nin kolon kanseri (HCT-116) ve normal kolon hücrelerinde (CCD18co) antiproliferatif etkisinin olup olmadığı, olası hücre ölüm tipinin (apoptoz/nekroz) belirlenmesi ve EGCG’nin hücrelerin yaşam döngüsü üzerine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: EGCG’nin HCT-116 ve CCD18co hücre hatlarında antiproliferatif etkisi MTT hücre canlılık testi ile incelendi. Tetiklenen hücre ölümünün tipi, akış sitometresinde Annexin/PI boyaları ve Cell Death Detection ELISAPLUS apoptoz tayin yöntemleri ile saptandı. EGCG’nin hücre yaşam döngüsüne etkisi akış sitometrik hücre yaşam döngüsü regülasyon analizi ile saptandı. Bulgular ve Sonuç: Elde edilen veriler, EGCG’nin zaman ve konsantrasyona bağımlı olarak HCT-116 hücrelerinde hücre ölümüne neden olduğunu ancak 50 ? Mdan düşük konsantrasyonlarda etkin olmadığını gösterdi. EGCG’nin, 50 ve 100 ? M konsantrasyonlarında %43 ile %72 arasında değişen oranlarda hücre ölümüne neden olduğu, aynı konsantrasyonların ise normal kolon hücre hattı CCD18co hücrelerinde ölüme neden olmadığı saptandı. Hücre ölüm tipi incelemelerinin sonucunda elde edilen bulgular, 50 ve 100uM EGCG ile muamele edilen HCT-116 hücrelerinde, sırasıyla %23 ve %42 oranında apoptotik hücre ölümünün gereçekleştiğini gösterdi. Bulgular ayrıca nekrozun ve hücre yaşam döngüsünde duraksamanın EGCG’nin temel etki mekanizması olmadığını göstermektedir.

Kolorektal kanser hastalarının kemoterapiye yanıtının izleminde serum sitokeratin 18’in öneminin araştırılması

Bu çalışmada; Folfox kemoterapi protokolü uygulanan kolorektal kanser hastalarının tedavisi sırasında, serum sitokeratin 18 M30 ve M65 protein düzeylerinin tedavinin etkinliğini izleme gücü araştırılmıştır. Sitokeratin 18 ‘in kemoterapotik ajana hasta yanıtının izlenmesindeki yararlılığı, karsinoembriyonik antijen ve radyolojik tümör boyutu ile karşılaştırılarak incelenmiştir. Serum sitokeratin 18 düzeyleri, toplam hücre ölümüne spesifik olan M65-ELISA ve apoptotik hücre ölümüne spesifik olan M30-ELISA kitleri kullanılarak ölçülmüştür. Karsinoembriyonik antijen ölçümünde kemilüminesans immunometrik yöntem kullanılmıştır. Tedaviye klinik cevap Response Evaluation Criteria in Solid Tumors (RECIST)’e göre değerlendirildi. Sitokeratin 18 düzeylerinin, bir kısım hastada tedavi boyunca yükseldiği bir kısım hastada düştüğü saptanmıştır. Toplam hücre ölümünün en fazla olduğu günde hastalarda baskın hücre ölüm tipinin nekroz olduğu belirlenmiştir. Hasta ve kontrol grubunda M30/M65 oranı bireyler arasında farklılık göstermektedir. Kısmi yanıt veren hastalarda, M30 değerlerinde üçüncü kürde istatistiksel olarak artış görülmesi, ilerleyici hastalıkta artış görülmemesi; M30’un neoadjuvan tedavi alan kolorektal kanserli hastalarda erken yanıt izleminde karsinoembriyonik antijenden daha duyarlı bir belirteç olabileceğini düşündürmektedir. Progresyonsuz hastalarda M30 ve M65 düzeylerinin yükselmesi kemoterapinin yan etkisi olarak değerlendirilebilir. Sonuç olarak; kısıtlı sayıda hasta ile gerçekleştirilen bu çalışma ile serum sitokeratin 18 `in klinik kullanımı ile ilgili bir yargıya varılamayacağını ve daha büyük hasta grupları ile yapılacak çalışmalara gereksinim olduğunu düşünmekteyiz. Anahtar Kelimeler: Sitokeratin 18, M30, M65, kolorektal kanser, kemoterapi, karsinoembriyonik antijen, apoptoz, nekroz.

Over kanseri tanısında aday gösterilen yeni serum belirteçlerinin panel olarak kullanım etkinliğinin değerlendirilmesi Assessment of the efficacy of use of new serum markers as a panel, whi̇ch are presented as candidates for the diagnosis of ovarian cancer

Tedavideki ilerlemelere rağmen gelişmiş ülkelerde over kanseri jinekolojik kanserler içinde halen en ölümcül olandır. Over kanserlerinin %90?ı epitelyal kökenli tümörlerden oluşmaktadır. Over kanseri erken evrede tanı aldığı durumda 5 yıllık sağkalım %90?ı geçmektedir. Ancak hastalığa ait spesifik semptomlar ve erken tanı imkanı sağlayacak güvenilir bir yöntemin olmaması nedeniyle vakaların çoğu geç evrelerde tanı almaktadır. Erken tanı kadar önemli olan bir diğer konu; adneksiyel kitleli hastalarda benign ve malign over tümörlerinin ayrımının yapılabilmesi, malignite açısından yüksek riskli hastaların over kanseri tedavisinde uzmanlaşmış 3. basamak sağlık kurumlarına sevkinin sağlanmasıdır. Günümüzde epitelyal over kanserinin tespiti ve adneksiyel kitlelerin ayrımında en sık kullanılan yöntemler ultrasonografi ve serum CA125 düzeyinin ölçümüdür. Ancak bu yöntemlerin duyarlılık ve özgüllüğü over kanseri tanısı koymak için sınırlıdır. Bu nedenle çalışmalar merkezler arasında tekrarlanabilirlik ve tutarlılığı sağlayacak, kantitatif ölçümler yoluyla belirlenen, noninvaziv ve göreceli olarak ucuz olan belirteçler üzerine yoğunlaşmıştır. Bunun sonucu olarak da pek çok potansiyel belirteç tanımlanmıştır. Bu çalışmanın amacı HE4, YKL-40, Mezotelin, LyGDI ve CA125?ten oluşan bir belirteç panelinin epitelyal over kanseri tanısında ve benign over tümörlerinden ayrımında kullanılabilirliğini ortaya koymaktır. Her bir belirteç ve değişik belirteç kombinasyonlarının patolojik tanıya göre geçerliliğinin değerlendirilmesi ve CA125 ile karşılaştırılması, menapoz etkeni, histolojik tip, evre ile söz konusu belirteçler arasındaki ilişkinin araştırılması hedeflenmiştir. Çalışmada epitelyal over kanserli 31 hasta, benign over tümörü olan 30 hasta ve 32 sağlıklı kadın yer almıştır. Preoperatif olarak alınan serum örneklerinde HE4, YKL-40, Mezotelin ve LyGDI düzeyleri ELISA ile, CA125 düzeyleri elektrokemiluminesans immunassay ile belirlenmiştir. Her bir belirteç ve değişik belirteç kombinasyonları için lojistik regresyon modelleri tahmin edilerek tanısal performansları değerlendirilmiştir. Benign-malign ve sağlıklı-malign gruplar arasında, tüm belirteçlerin ortanca değerleri anlamlı farklılık göstermiştir. CA125 ve HE4 dışındaki belirteçler sağlıklı-benign gruplar arasında anlamlı farklılık göstermemiştir. LyGDI dışındaki tüm belirteçlerin benign-malign ve sağlıklı-malign ayrımını yapma kapasitesine sahip olduğu belirlenmiştir. Benign-malign ayrımında CA125, HE4, Mezotelin ve YKL-40?dan oluşan belirteç paneli %95 özgüllük düzeyinde, tüm diğer belirteç ve belirteç kombinasyonlarından yüksek duyarlılık (%93,6) göstermiştir. CA125, HE4, Mezotelin, YKL-40?dan oluşan belirteç paneli benign-malign ayrımında ilk kez denenmiş başarılı bir paneldir ve daha ileri araştırmayı hak etmektedir.