PROF. DR. ÖZDEMİR ALAOĞLU

Bu araştırma 5 farklı börülce( Vigna unguiculata (L.) Walp.) genotipinde(Karagöz, Sarıgöz, Akkız, Samandağı, Sarıkız) börülce tohum böceği (Callosobruchus maculatus F.)’nin gelişme ve çoğalmasını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Denemeler Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü laboratuarında 30°C sıcaklık, %55±5 nispi nem ve karanlık ortamda yürütülmüştür. Her bir börülce tanesine 1, 3 ve 5’er yumurta bırakılmıştır. Çalışmada zararlıya ait gelişen ergin sayısı, ergin gelişme süresi, ergin çıkış periyodu, maksimum ergin çıkışı, eşey oranı, toplam yumurta sayısı, ovipozisyon süresi, ergin ömrü ve tanede yüzde ağırlık kayıpları her genotip için test edilmiştir. Sonuç olarak, Samandağı ve Sarıkız genotiplerinin en az ergin çıkışına, en düşük yüzde ağırlık kaybına ve daha uzun gelişme süresine sahip oldukları gözlenmiştir. Free-choice testinin sonuçları genotiplerin hassasiyet düzeyleriyle paralel bulunmuş ve daha iri taneli genotipler küçük taneli genotiplerden daha çok tercih edilmiştir. Başlangıçta danelere bırakılan farklı yumurta sayılarının etkilerine bakıldığında, yumurta sayısının artması; gelişme süresinin daha uzun olmasına, maksimum ergin çıkışının daha ileri bir zamanda gerçekleşmesine, ergin çıkış periyodunun daha geniş bir aralığa yayılmasına ve tanede ağırlık kaybının daha fazla olmasına etkili olduğu belirtilebilir.

Hüyük (Konya) ilçesinde bruchıdae familyası (baklagil tohum böcekleri) (Coleoptera) türleri, yayılışları ve baklagil ürünlerindeki zararı The bruchidae (leguminous seed beetles) (Coleoptera) species, their distribution and damage on legumes in Hüyük (Konya) district, Turkey

Bu çalışma, Konya’nın Hüyük ilçesinde Bruchidae familyası türlerini ve baklagil tanelerindeki bulaşıklık oranını belirlemek için 2010-2012 yıllarında yürütülmüştür. Ergin bruchidler hasat edilen fasulye, nohut, mercimek ve macarfiğ gibi baklagillerden alınan örneklerin kültüre alınmasıyla ve araziden atrapla toplanarak elde edilmiştir. Çalışma sonucunda 13 tür tespit edilmiştir. Bunlar: Callosobruchus maculatus Fab., Callosobruchus chinensis L., Acanthoscelides obtectus Say., Bruchus hamatus Mill., Bruchus tristis Boh., Bruchus affinis Fröl., Bruchus rufipes Hbst., Bruchus atomarius L., Bruchus brachialis Fahr., Bruchus ervi Fröl., Bruchus lentis Fröl., Bruchus rufimanus Boh., Bruchus pisorum L. türleridir. Bu türlerden A. obtectus en yaygın ve bol bulunan türdür. Baklagil danelerinin tohum böcekleriyle % bulaşıklık oranları; en yüksek fasulyede % 10.13 (Budak köyü) ve fasulyede % 9.72 (Çavuş kasabası), nohutta % 6.16 (Çavuş kasabası) olarak belirlenmiştir. Danede en yüksek % ağırlık kaybı Kıreli kasabasından alınan fasulye örneklerinde (% 3.08), en düşük ağırlık kaybı ise Çukurkent köyünden alınan mercimek örneklerinde (% 0.11) bulunmuştur. Bruchid türlerinde cinsiyet oranları araştırılmış ve dört türde erkek oranı daha yüksek bulunmuştur. Bu türlerde erkek/dişi oranları; B. atomarius 77.78/ 22.22, A. obtectus 52.41 / 47.59, C. maculatus 55.13/44.87, C. chinensis 51.35/48.65 olarak tespit edilmiştir. Diğer türlerde ise dişi oranının erkeklerdekinden daha yüksek olduğu belirlenmiştir.

Güneysınır ilçesi (Konya) tahıl alanlarında Avrupa sünesi (Eurygaster maura L.) (Het.:Scutelleridae) yumurta parazitoitleri, alternatif konukçu olarak Pentatomidae (Heteroptera) türleri ve konukçu bitkileri The

Bu çalışma 2010 yılında Konya’nın Güneysınır ilçesi hububat ekosisteminde Avrupa sünesi Eurygaster maura L. (Het.: Scutelleridae)’nın yumurta parazitoitleri, alternatif konukçu olarak pentatomidler ve üzerlerinde bulundukları bitki türlerini belirlemek için İlçeyi temsilen Aydoğmuş Kasabası, Güneybağ Mahallesi ve Karasınır Mahallesinde yapılmıştır. Hububat alanlarında E. maura ile birlikte Pentatomidae familyasından 6 tür: Aelia acuminata L., Eurydema ornatum L., Eurydema ventrale Kolenati, Eurydema oleracea L., Raphigaster nebulosa Poda ve Carpocoris mediterraneus Tamanini tespit edilmiştir. Bu türlerden E. ornatum en yaygın ve bol bulunan türdür. Yumurta paketlerinden elde edilen parazitoitler ve bulunuş oranları ise sırasıyla; Hymenoptera takımı Scelionidae familyasından Trissolcus grandis Thomson (% 57.63), Trissolcus semistriatus Nees (% 19.50), Trissolcus simoni Mayr (% 6.78) ve Trissolcus vassilievi Mayr (% 4.23) türleri ile Encyrtidae familyasından Ooencyrtus telenomicida Vassiliev (% 11.86) türü bulunmuştur. Bu türlerde erkek ve dişi oranları; T. grandis’de % 90.44 dişi, % 9.56 erkek, T. semistriatus’da % 63.05 dişi, % 36.95 erkek, T. simoni’de % 81.25 dişi, % 18.75 erkek ve T. vassilievi % 100 erkek olarak bulunmuştur. Ayrıca aynı yumurta paketinden çıkış yapan farklı iki tür olarak da; T. semistriatus + T. simoni ile T. grandis + O. telenomicida tespit edilmiştir. Pentatomid türleri, Cruciferae familyasından bülbül otu (Sisymbrium sp.), süpürge otu (Descurainia sophia L.), yabani hardal (Sinapis alba L.), kuşekmeği (Thlaspi sp.), Compositae familyasından hindiba (Crepis sp.), Caryophyllaceae familyasından çöven otu (Gypsophila sp.), Capparaceae familyasından kapari (Capparis spinosa L.) ve Leguminosae familyasından taç otu (Coronilla varia L.) türlerinde bulunmuştur. Bu türler içerisinde pentatomidlerin en fazla yabani hardal bitkisini tercih ettikleri gözlenmiştir.

Bazı bitki ekstraktlarının Avrupa sünesi, Eurygaster maura L. (Heteroptera: Scutellaridae)’ne etkileri üzerinde araştırmalar Investigations on the effects of some botanical extracts on Eurygaster maura L. (Heteroptera: Scutellaridae)

Yapılan bu çalışmada, Foeniculum vulgare Miller (Umbelliferae), Lavandula angustifolia Miller (Lamiaceae), Cuminum cyminum L. (Umbelliferae), Thymus vulgaris L. (Lamiaceae), Achillea millefolium L. (Asteraceae), Artemisia absinthium L. (Asteraceae), Hypericum perforatum L. (Hypericaceae), Pimpinella anisum L. (Umbelliferae) olmak üzere sekiz bitkinin methanol ekstraktlarının Avrupa sünesi Eurygaster maura L. (Heteroptera: Scutellaridae)?nın değişik biyolojik dönemlerine toksik etkileri ile yumurta verimi ve yumurta canlılık oranına etkileri araştırılmıştır. Kışlamış erginler topikal aplikasyon ve püskürtme yöntemi, nimfler püskürtme yöntemi ile, yumurta dönemi ise bitki ekstraktlarına daldırma yöntemi kullanılarak test edilmiştir. Ayrıca bitki ekstraktlarının ovipozisyonu engelleme üzerine etkileri kurutma kağıdına emdirme yöntemi ile belirlenmiştir. Yapılan paralel bir çalışma ile E. maura?nın yumurta parazitoiti olan Trissolcus semistriatus Nees.?un (Hymenoptera: Scelionidae) larva, pupa ve ergin dönemlerine ekstraktların toksik etkileri de değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda Avrupa sünesinin tüm dönemlerinde ekstrakt konsantrasyonunun artışına ve uygulama süresine bağlı olarak ölüm oranının arttığı belirlenmiştir. Uygulamadan 48 saat sonra erginler için elde edilen LD50 değerleri dikkate alınarak toksik etkisi bakımından ekstraktların sıralanması topikal uygulamada, F. vulgare > L. angustifolia > C. cyminum > A. millefolium > P. anisum > A. absinthium > T. vulgaris > H. perforatum şeklinde iken, püskürtme uygulamasında F. vulgare > C. cyminum > T. vulgaris > H. perforatum > L. angustifolia > A. absinthium > P. anisum > A. millefolium şeklinde olmuştur. Nimf döneminde ise F. vulgare ve T. vulgaris ekstraktları en toksik ekstraktlar olmuşlardır. Ekstrakta daldırılan yumurtaların konsantrasyon artışına bağlı olarak açılım oranlarının düştüğü belirlenmiştir. Foeniculum vulgare ekstraktı %73.64 yumurta açılımını engelleme oranıyla ilk sırayı almıştır. Ekstrakt uygulanan ergin dişilerin, kontrole göre daha az yumurta bıraktığı ve genel olarak bu yumurtalarda açılım oranlarının düştüğü görülmüştür. En güçlü ovipozisyonu engelleme A. millefolium ekstraktı tarafından meydana getirilmiştir (%40.28). Foeniculum vulgare, L. angustifolia, C. cyminum ve T. vulgaris ekstraktları tüm biyolojik dönemler için toksik etki göstermiştir. Ekstraktların T. semistriatus?a toksik etkisi ile ilgili çalışmalarda parazitoid pupası en dayanıklı, ergini ise en hassas dönem olarak belirlenmiştir. Buğday bitkilerine fitotoksisite bakımından T. vulgaris, P. anisum ve L. angustifolia en toksik ekstraktlar olmuştur. Anahtar Kelimeler: Avrupa sünesi, Bitki ekstraktı, Eurygaster maura L., Ovipozisyon engelleme, Ovisit etki, Toksik etki, Trissolcus semistriatus Nees

Bazı bitkisel uçucu yağların Ephestia kuehniella’ya (Lepidoptera:Pyralidae) fümigant etkileri üzerinde araştırmalar

Bu çalışmada, buhar distilasyon yöntemiyle lavanta (Lavandula angustifolia), nane (Mentha spicata), kişniş (Coriandrum sativum) ve adaçayı (Salvia officinalis)’ndan elde edilen uçucu yağların değirmen güvesi Ephestia kuehniella’ nın 20?25 günlük larvalarına ve 0?24 saatlik yumurtalarına karşı iki farklı sıcaklıktaki ( 27±2°C ve 22±2°C ) fümigant etkileri araştırılmıştır. Bütün testler üç tekerrürlü olarak yürütülmüş, her birinde 20 ‘şer larva veya yumurta bulunan tekerrürlere 24, 48 ve 72 saat süreyle uçucu yağ buharları uygulanmıştır. Ölüm oranlarının probit transformasyonu yapılarak LC50 ve LC99 değerleri hesaplanmıştır. Uçucu yağların E. kuehniella’ ya karşı fümigant toksisitenin; ortam sıcaklığına, zararlının gelişme dönemine, uçucu yağın uygulama dozu ve süresine bağlı olarak değiştiği tespit edilmiştir. LC50 değerlerine bakıldığında, biyolojik dönemlerin uçucu yağlara karşı duyarlılıkları farklı bulunmuş; lavanta yağında yumurtalar larvalara göre daha duyarlı iken, nane uçucu yağında aynı, kişniş ve adaçayında ise larvaların yumurtalara göre daha duyarlı oldukları tespit edilmiştir. Larvalara karşı yapılan testlerde, 22±2°C ve 27±2°C koşullarında 72 saatlik uygulama sonunda; lavanta uçucu yağında sırasıyla 175 ?l/l ve 300 ?l/l hava dozuyla % 96 ölüm oranı elde edilmiş, sıcaklık artışı etkinliği azaltmıştır. Aynı koşullarda, nane uçucu yağının etkinliği 250 ?l/l hava dozunda % 90 dolayında iken kişniş ve adaçayında sırasıyla 22±2°C 75 ?l/l hava için % 90 civarında, 27±2°C de 100 ?l/l dozda ise %100 olmuş, 5°C lik sıcaklık artışının bu üç uçucu yağın larvalara toksisitesi üzerine belirgin bir etkisi olmamıştır. Yumurtalar için yapılan testlerde 22±2°C ve 27±2°C koşullarında 72 saatlik uygulama sonunda; lavanta uçucu yağında sırasıyla 100 ?l/l ve 225 ?l/l hava dozuyla % 95 `in üzerinde ölüm oranları elde edilmiş, sıcaklık artışı etkinliği azaltmıştır. Aynı koşullarda, nane uçucu yağının etkinliği 250 ?l/l hava dozunda sırasıyla % 85 ve % 100 iken kişnişte 125 ?l/l hava dozunda (her iki sıcaklıkta da) % 98 olmuştur. Adaçayı uçucu yağının etkinliği sıcaklık artışından olumlu etkilenmiş ve bu değerler sırasıyla 150 ?l/l hava dozda % 57 iken 75 ?l/l hava dozda % 82 olmuştur.

Manisa ilinde bitki koruma yöntemlerinin uygulamadaki sorunları üzerine bir araştırma

Bu çalışma, Manisa ilinde karşılaşılan bitki koruma yöntemlerinin uygulamadaki sorunlarının belirlenmesi amacıyla ele alınmıştır. Bu amaçla 2008 yılında çalışma alanında 50 adet zirai ilaç bayiine 42 soru, 75 adet üreticiye 37 soru ve 50 adet teknik elemana 43 sorudan oluşan anket çalışması yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre üreticilerin %48 i bitki koruma konularındaki tavsiyeleri ilgili teknik elemanlardan alırken, %52 si ilaç bayi ve komşu üreticilerden almışlardır. Üreticilerden %64 ünün etikette belirtilen doz oranında ilaç kullandıkları, %65 inin boş ilaç ve gübre atıklarını yakıp imha ettikleri, %72 sinin ilaçlamadan sonra gereken bekleme süresine uyarak mahsulünü hasat ettikleri ve %50 sinin ilaç uygulamaları sırasında eldiven, maske, gözlük gibi herhangi bir koruyucu önlem aldıkları ortaya çıkmıştır. Çiftçiler bitki koruma sorunlarının çözümünde genellikle kimyasal savaş yöntemini tercih etmekte olup, bilinçsiz pestisit uygulamaları beraberinde insan ve çevre sağlığı açısından birçok olumsuzlukları gündeme getirmektedir. Çalışmada elde edilen sonuçlar insan ve çevresel beklentiler açısından değerlendirilerek çözüm önerileri tartışılmıştır.

Selçuklu ve Meram (Konya) ilçelerinde organik ve geleneksel patates üretim alanlarında avcı böcek türleri Predator insect species in organic and conventional potato fields in Selçuklu and Meram disrict of Konya province (Turkiye)

Bu çalışma, patates üretiminin önemli olduğu Konya iline bağlı Selçuklu ve Meram ilçelerinde organik ve geleneksel patates üretim alanlarında bulunan avcı böcek türlerinin belirlenmesi amacıyla 2013 yılının Haziran-Ekim aylarında yapılmıştır. İlçeleri temsil etmek üzere 3 köy seçilmiş, her bir köy için iki adet organik ve iki adet geleneksel üretim yapan patates üretim alanı belirlenmiştir. Avcı böceklerin toplanması için atrapla toplama yönteminden yararlanılmıştır. Böcekler, potasyum siyanürlü öldürme kavanozunda öldürüldükten sonra yöntemine uygun şekilde iğnelenip etiketlenmiştir. Yürütülen bu çalışma sonucunda 6 syrphid, 16 coccinellid, 3 anthocorid, 3 mirid, 2 lygaeid, 1 nabid, 1 chrysopid ve 1 reduviid türü olmak üzere toplam 33 avcı böcek türü bulunmuştur. Bulunan bu avcı böcek türlerinden; Orius niger ve Orius minutus birlikte 1415 adet, Hippodamia variegata 454 adet, Nabis pseudoferus 169 adet, Sphaerophoria scripta 153 adet ergin ile en bol bulunan türler olmuştur. Adalia decempunctata, Adalia bipunctata, Propylaea quatuordecimpunctata, Scymnus subvillosus, Subcoccinella vigintiquatuorpunctata, Deraeocoris serenus, Deraeocoris ruber ‘den sadece birer örnek yakalanmıştır. Geleneksel ve organik üretim yapılan patates tarlalarında avcı böcek varlığı bakımından belirgin bir farklılık gözlenmemiştir.

Bornova (İzmir) ilçesinde peyzaj alanlarindaki? coccinellidae (Coleoptera:İnsecta) faunasi Fauna of coccinellidae (Coleoptera:

Bu çalışmada İzmir ili, Bornova ilçesinin özellikle peyzaj alanları ve tarım dışı diğer alanlardaki Coccinellidae faunasının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Coccinellid örnekleri atrapla, darbe yöntemiyle veya doğrudan elle toplanmıştır. Mart-Eylül (2012) aylarında yürütülen bu çalışma sonucunda Coccinellidae familyasından 11 cinse bağlı 13 tür tespit edilmiştir. Belirlenen türler: Henosepilachna elaterii (Rossi), Coccinella septempunctata L., Chilocorus bipustulatus (L.), Hippodamia variegata (Goeze), Exochomus nigromaculatus (Goeze), Exochomus quadripustulatus (L.), Nephus nigricans Weise, Adalia decempunctata (L.), Coccinula quatuordecimpunctata (L.), Scymnus pallipediformis Günther, Scymnus marginalis (Rossi), Scymnus sp., Oenopia conglobata (L.), Propylaea quatuordecimpunctata (L.)’dır. Bu türlerden en yaygın bulunanlar ve bulunuş oranları sırasıyla; Coccinella septempunctata L. (%44.22), Henosepilachna elaterii (Rossi) (%31.87), ve Chilocorus bipustulatus (L.) (%13.74) olmuştur. En az bulunan türler ise; Adalia decempunctata (L.) (%0.19), Exochomus quadripustulatus (L.) (%0.19) ve Scymnus marginalis (Rossi) (%0.19), Coccinella quatuordecimpustulata (L.) (%0.19), Nephus nigricans Ws. (%0.19), Scymnus sp. (%0.19) olmuştur. Toplanan türlerden Henosepilachna elaterii (Rossi) bitki zararlısı iken diğer türler avcı karakterde olup genellikle yaprak bitleri, kabuklu bit ve koşniller ile kırmızı örümcek gibi zararlılarla beslenmektedir.