PROF. DR. ORHAN YILMAZ

Gaziantep sanayi atık sularında arıtma öncesi ve sonrası ağır metal düzeyleri Heavy metal levels in aziantep industrial waste water before and after treatment

Bu çalı?mada; Gaziantep ilindeki çe?itli sektörlerde üretim yapan fabrikaların arıtma i?lemi sonrası de?arj ettikleri atık sulardaki ağır metal miktarlarının tespit edilmesi ve bu değerlerin Çevre ve Sağlık Bakanlığı?nın belirlediği standart değerlerle kar?ıla?tırılması amaçlanmı?tır. Çalı?ma kapsamında toplam 84 numune alınmı? olup bu numuneler; tekstil, motor yağı, akü imalatı sanayi ve dere kontrol numunelerinden olu?maktadır. Atık sularda As, Ba, Cd, Cr, Cu, Fe, Hg, Mn, Ni, Pb, Sb ve Zn ağır metalleri ICP-MS ile analiz edilmi?tir. Sanayi sektörlerinin atık suları kontrol bölgesi numunelerine göre ağır metal, pH ve elektriksel iletkenlik bakımından oldukça yüksek değerlerdedir. Su kalite sınıflamasına göre tekstil sanayi arıtma öncesi atık suları Pb, Cr ve Ni elementleri II ve Zn elementi III.sınıfta; arıtma sonrası ise I.kalite sular sınıfında; As, Mn, Ba, Cd, Cu, Fe elementleri ve pH bakımından arıtma öncesi ve sonrası I. kalite sular sınıfında; motor yağı sanayi arıtma öncesi atık suları Cr II., Cu, Mn ve Ni bakımından III.,Pb, Hg, Zn elementi bakımından IV. kalite sular sınıfında; arıtma sonrası Cu III., Hg elementi IV., Cr, Ni, Zn, As ve Pb elementleri bakımından ise I. kalite sular sınıfında; Fe, Cd ve Ba elementleri bakımından arıtma öncesi ve arıtma sonrası I. kalite ve pH bakımından IV.kalite sular sınıfında; akü imalat sanayisinde ise arıtma öncesi ve sonrası Cr, Ni, Cu, Zn, As, Pb, Hg ve pH bakımından IV. kalite su sınıfında yer almaktadır. Atık sular de?arj standartlarına göre değerlendirildiğinde; tekstil ve motor yağı sanayilerine ait örneklerin tümü Hg bakımından de?arj edilemez; akü imalat sanayisine ait örneklerin tamamı Hg, Pb ve pH bakımından de?arj edilemez özelliktedir. Arıtma öncesi üç sektörün atık sularındaki ağır metaller kar?ıla?tırıldığında özellikle akü imalat sanayi ve motor yağı sanayi atık sularının, tekstil sanayi atık sularına göre daha yüksek ağır metal içerdikleri gözlenmektedir. Arıtma sonrası üç sektörün atık sularındaki ağır metaller, dere kontrol numunelerindeki ağır metallerle kar?ıla?tırıldığında, özellikle Cr, Cu, Ni, Zn, Hg ve Pb element deri?imlerinin dere kontrol numunelerindeki ağır metallerden oldukça yüksek olduğu tespit edilmi?tir. Anahtar Sözcükler: Ağır metal düzeyleri, atık su arıtma, çevre kirliliği, Gaziantep, sanayi