PROF. DR. ÖMER AYDIN

Troposferik gecikmelerin GPS ölçülerine olan etkilerinin araştırılması

Radyo sinyalleri atmosfer üzerinde seyrederken kırılırlar ve seyahat ettiği yolda gecikmeye uğrarlar. Bu gecikme ve kırılmanın, GPS’in (Global Konum Belirleme Sistemi) doğruluğu için araştırılması gerekir. Yol gecikmesinin büyük bir kısmı troposfer tabakasında meydana gelir. Bu çalışmada, troposferde gerçekleşen atmosferik ve meteorolojik olayların GPS gözlemleri üzerine etkileri araştırılmıştır. Araştırma için ?ista? sabit istasyon noktası seçilmiştir. Bu istasyon noktası için sıcaklık, basınç, su buharı, yağış miktarı ve bulutluluk gibi meteorolojik veriler elde edilmiştir. Saastamoinen Troposfer Modeli kullanılarak GPS tekniğinde kullanılan sinyalin yol gecikmeleri hesaplanmıştır. Ayrıca bu yol gecikme değerleri troposferin ıslak ve kuru bileşenleri için de ayrı olarak hesaplanmıştır. Bu araştırmada farklı troposfer modelleri ile farklı yükseklik açılarındaki gecikmeyi hesaplayan troposferik indirgeme fonksiyonları da açıklanmıştır. GPS analiz yazılımı olan ?GAMIT? ile bu yol gecikmeleri hesaplanarak daha önce hesaplanan yol gecikmeleri ile karşılaştırılmıştır. Bu gecikmelerin zamana göre grafikleri çizdirilerek ?ista? istasyon noktasının zaman serileri ile karşılaştırılmıştır. Aylık gecikme grafikleri oluşturularak atmosferik bileşenlerin zaman grafikleri ile karşılaştırılmıştır.

Kadastral ölçmelerde gerçek zamanlı GPS (RTK GPS) yöntemi ile elektronik ölçme yönteminin karşılaştırılması

GPS’ de meydana gelen sürekli degisimler ve gelismeler bu teknigin kullanılmasını hem ekonomik hem de dogruluk yönünden daha yaygın hale getirmistir. RTK GPS teknigi ise hem dogruluk hem de hız açısından klasik yersel ölçmelerle yarısabilecek düzeye gelmistir. Bu teknik hem kadastral hem de farklı mesleki uygulamalarda kullanılmaktadır. RTK GPS tekniginde konumu hassas olarak belirlenmis bir referans noktasından elde edilen düzeltmeler gezici alıcılara bir radyo modem aracılıgıyla aktarılmaktadır. RTK GPS teknigi atmosferik düzeltmeler ve uydu yörünge hataları gibi etkileri kompanse ederek cm mertebesinde dogruluk saglamaktadır. RTK GPS günümüzde; hafriyat çalısmaları, yol çalısmaları, kadastro çalısmaları gibi çok yaygın kullanım alanlarına sahiptir. Ayrıca RTK GPS teknigi tasıyıcı fazlara dayalı konum belirlemeyi içerdiginden dolayı hem hız hem de dogruluk açısından klasik yöntemlere göre avantajlıdır. Anahtar Kelimeler: GPS, RTK GPS, tasıyıcı dalga faz ölçümü, kadastral ölçmeler, yersel ölçmeler, dogruluk.