PROF. DR. NERMİN ÇELEN

Üstün yetenekli öğrencilerin duygusal zeka düzeylerinin incelenmesi

Hiç şüphe yok ki bir ülkenin gelişmişlik düzeyinde en büyük pay o ülkenin iyi eğitilmiş gençlerine aittir. Bu gençler içinde de üstün yetenekli olanların yeri yadsınamaz. Gelişme sürecini tamamlamış ülkelere bakıldığında, üstün yetenekli bireylerden maksimum faydayı elde etmek için her türlü tedbiri aldıkları gözlemlenmektedir. Buna karşın gelişmekte olan ülkeler ise her türlü kaynaklar ı gibi, beyin kaynaklarını da gerektiği gibi kullanmak şöyle dursun, çoğu zaman toplum için ciddi bir problem ya da tehlikeye dönüştürmektedirler. Çünkü, üstün beyin gücü eğitildiğinde topluma ne denli faydalı ise, uygun biçimde eğitilmedikleri takdirde de topluma olan zararları o denli büyük olur. Bununla birlikte yapılan son araştırmalar üstün beyin gücünü akademik olarak eğitmenin onlardan maksimum faydayı elde etmek için yeterli olmadığına işaret etmektedir. Aynı çalışmalar sosyal hayatta ya da iş hayatında başarılı ve mutlu olabilmek için bilişsel zekanın yanında “Duygusal Zeka”‘ya da sahip olunması gerektiğini ortaya koymuşlardır. İşte biz bu çalışmamızda üstün yetenekli öğrencilerin duygusal zeka düzeylerini ve sosyal ilişkilerde kendilerini nasıl değerlendirdiklerini belirlemeye çalıştık. Araştırmamızın birinci bölümünde konuyla ilgili alan yazını incelenerek, geniş bir yelpaze de teorik bilgilere yer verilerek, konuyla ilgili daha önce yapılan çalışmalara değinilmiştir. İkinci bölümde metodolojiden ve araştırmanın evren ve örnekleminden bahsedilmiştir. Araştırmada tarama yöntemi kullanılarak mevcut durum betimlenmeye çalışılmıştır. Araştırma alan yazınında üstün yetenekli olarak ifade edilen 125 fen lisesi öğrencisi üzerinde yapılmış, erişilmek istenen bilgiler iki farklı ölçekle toplanmıştır. Toplanan veriler uygun istatistiksel yöntemler kullanılarak analiz edilerek p<.05 anlamlık düzeyine sahip olan sonuçlar değerlendirilmiştir. Üçüncü bölümde ise bulgulara yer verilmiştir. Üstün yetenekli öğrencilerin IQ'ları ile duygusal zekaları arasında pozitif bir ilişki olmadığı, duygusal zeka düzeylerinin cinsiyete göre farklılaşmadığı fakat duygusal zekanın bazı alt boyutlarında farklılık gözlemlendiği, üstün yetenekli bireylerin sosyal ilişkilerinde daha çok negatif duygularının etkisinde davrandıkları erişilen bulgular arasındadır.Son bölümde ise elde edilen bulgulardan yola çıkarak, yapılması gerekenler konusunda önerilerde bulunulmuştur.