PROF. DR. MESUT ÖZGÜRLER

Tedarik zinciri yönetiminde satış dağıtım fonksiyonunun performansının tedarik zinciri performansı üzerindeki etkisinin incelenmesi

Bir tedarik zinciri malzemelerin tedarik edilmesi, bu malzemelerin ara ürünlere ya da nihai ürünler dönüştürülmesi ve bu nihai ürünlerin müşterilere dağıtılmasını sağlayan fabrikalar ve dağıtım seçenekleri şebekesidir. Zincirin yapısı endüstriden endüstriye ve firmadan firmaya değişse de hem hizmet hem de üretim organizasyonlarında kullanılmaktadır. Üretimin temel amacı olan satış ve bunu destekleyen dağıtım fonksiyonu, tedarik zincirinin yönetiminin en önemli elemanlarıdır. Şirketlerin tüketiciye ürünü nasıl sattığı ve ulaştırdığı, şirketlerin satışlarını büyük ölçüde etkilediğinden bu konu hakkındaki çalışmaların ne kadar gerekli olduğunun göstergesidir.Bu çalışmanın yapılmasının amacı, tedarik zinciri yönetimi içinde satış dağıtım fonksiyonunun performansının tüm tedarik zinciri performansı üzerinde olan etkisinin incelenmesidir. Çalışmada öncelikli olarak tedarik zinciri yönetimi, tedarik zinciri performansının boyutları, performans ölçme ve değerlendirme sistemleri, Analitik Hiyerarşi Prosesinin (AHP), tedarik zinciri yönetiminde ve performans değerlendirme sistemlerinde kullanımı ile ilgili literatür araştırmasından elde edilen bulgular sunulmaktadır. Tedarik kavramının algılanmasına katkı yapmak amacıyla, tedarik, tedarik zinciri ve TZY ilgili temel konulara 3. ve 4. bölümlerde değinilmiştir.Beşinci bölümde ise Tedarik Zinciri Yönetiminde Satış Dağıtım fonksiyonuyla ilgili temel kavramlara yer verilmiş ve TZY içindeki öneminden bahsedilmiştir. Altıncı bölümde; Tedarik Zinciri Yönetiminde performans değerlendirme sistemleri ile ilgili kavramsal konularla birlikte, geleneksel performans değerlendirme yaklaşımları ve bu yaklaşımların eksiklikleri ve tedarik zinciri yönetiminde kullanılabilecek performans değerlendirme yaklaşımları ile ilgili konular tartışılmaktadırÇalışmanın uygulama kısmını oluşturan yedinci bölüm; Satış Dağıtım Fonksiyonunun performansının tüm zincir performansı üzerine olan etkisinin incelenmesi için oluşturulan anketin uygulanması ve Bulanık AHP metoduyla istatiksel olarak değerlendirilmesinden oluşmaktadır. Son bölümde ise çalışmadan elde edilen bulgular ortaya kokularak satış dağıtım fonksiyonunun önemi vurgulanmaktadır.

Hizmet sektöründe veri analizi (iş zekası) ve modellemesi

Sağlık hizmetlerinde beklentilerin karşılanması için; gelişen teknolojinin, bilimsel bilgi birikiminin, insan sağlığını korumak, tedavi ve rehabilite etmek amacıyla, hızlı, verimli ve doğru olarak uygulanması gerekmektedir. Sürekli olarak artış gösteren operasyonel veriler üzerinde istatistiksel anlamda sorgular çalıştırmak neredeyse imkansız hale gelmiştir. Sadece küçük zaman aralıkları içinde parçalanmış sorgularla sonuca ulaşılabilmektedir. Bu bağlamda, İş zekası uygulamaları, kullanıldıkları her sektörde olduğu gibi, sağlık sektöründe de önemini gün geçtikte artırmaktadır. Söz konusu uygulamalar, özetlenmiş ve gruplanmış veriler üzerinde, hızlı ve kolay erişimi sağlayan veri ambarı ve OLAP teknolojilerini kullanarak raporlama ve istatistiki veri ihtiyacını etkili bir şekilde karşılamaktadır. Operasyonel verilerin, bu teknolojiler yardımıyla ETL sürecinden geçirilerek, veri ambarında saklanacak yapıya dönüştürülmesi ve mevcut hatalarından arındırılması sağlanarak, kaliteli veriler, veri ambarı ortamına aktarılır. OLAP teknolojisi ile çok boyutlu küpler yaratılarak, verilerin daha kolay ve hızlı sorgulanmasını sağlayan modellemeler yapılabilir. Böylelikle temiz ve kaliteli veriler üzerinde yapılacak veri madenciliği uygulamaları ile veriden, yeni ve doğru bilgilere ulaşılır. Gerçekleştirilen uygulama, özel bir sağlık kurumunda farklı kaynaklarda bulunan verilerin merkezi bir veri ambarında toplanması, toplanan bu verilerin çok boyutlu analize uygun bir yapıda modellenmesi, daha sonra işlenerek özellikle yöneticiler ve analistler tarafından ihtiyaç duyulan ve karar alma sürecini etkileyen raporlamaların MS Excel 2007 üzerinden sunulması adımlarından oluşan, uçtan uca bir iş zekası uygulamasıdır. Anahtar Kelimeler: İş zekası, veri ambarı, OLAP, ETL, sağlık sektörü

Yalın lojistikte döngüsel sefer, çapraz havuzlama sistemleri ve uygun tekniğin fayda-maliyet analiziyle seçilmesi

Bu çalışmada ilk olarak tedarik zinciri yönetimi lojistik yönetimi kavramlarına değinilmiştir. Sonrasında yalın lojistik kavramından ve günümüz koşullarındaki öneminden bahsedilerek, yalın lojistik kavramlarından tek bir kamyonla belirli bir çevrim içerisinde dağıtım yapılan döngüsel sefer(milk-run) ile ara dağıtım merkezlerinde depolama yapılıp daha sonra ürünlerin dağıtılacağı yere göre ayrıştırılarak sevk edildiği çapraz sevkiyat(cross-docking) sistemleri anlatılmıştır. Döngüsel sefer ve çapraz sevkiyat sistemleri tanımları, çeşitleri, literatürdeki açıklamalarıyla birlikte anlatılmış, avantaj ve dezavantajlarına da yer verilerek ayrıntılı olarak açıklanmıştır. Döngüsel sefer ve çapraz sevkiyat ile birlikte bu iki sistemin entegrasyonuyla kurulan sistemler gerek literatürdeki uygulamalarla anlatılmış, gerekse de Horoz Lojistik ve Ekol Lojistik’te uygulamalar yapılarak açıklanmıştır. Bu uygulamalarda fayda ve maliyetler incelenerek uygun metotların avantajlarından bahsedilmiştir. Çapraz sevkiyat ve döngüsel sefer entegrasyonu içinde Eczacıbaşı İntema A.Ş. Ceva Lojistik aracılığıyla gerçekleştirdiği perakende kanal dağıtımı üzerinde sistem kurularak fayda maliyet analizleri ile uygun sistem seçimi uygulaması açıklanmıştır. Tezin teorik ve uygulama içeriği tedarik zinciri yönetimi, lojistik yönetimi, yalın lojistik,çapraz sevkiyat ve döngüsel sefer sistemlerinin incelenmesi ve entegrasyonları açısından yol gösterir niteliktedir.

Radyo frekans tanımlama teknolojisinin tedarik zinciri yönetimine katkıları

Günümüz değisen ve gelisen kosulları göz önüne alındığında müsteri ihtiyaçları da çok hızlı bir sekilde değismektedir. Bu zorlu kosullarda ayakta kalabilmenin sartı da müsteri ihtiyaçlarını iyi öngörmek ve bu ihtiyaçları mümkün olduğunca hızlı ve maliyetleri minimize edecek bir sekilde karsılamaktır. Bu yüzden isletmeler tedarik zincirlerini daha etkin hale getirmek istemektedirler. Böylece ihtiyaçların doğru tespiti, ihtiyacı karsılayacak hammadde ve yarı mamullerin zamanında tedariki, nihai ürünlerin zamanında depolanması ve siparislerin zamanında müsteriye sevki mümkün olacaktır. Bu da isletmelere rekabet avantajı kazandırmasının yanı sıra müsteri memnuniyetini de yükseltecektir. Stok, depolama ve dağıtım operasyonları ise tedarik zinciri içinde önemli bir yere sahiptir ve bu operasyonların etkin olması doğrudan tedarik zincirinin tüm halkalarına yansıyacak ve tedarik zincirinin etkinliğini artıracaktır. Stok, depolama ve genel olarak bütün Tedarik Zinciri operasyonlarında birçok bilgi teknolojisi kullanılmaktadır. Ancak Bar Kod Teknolojisi, depolama ve dağıtım operasyonlarına bir izlenebilirlik ve doğruluk kazandırmaktadır ve tedarik zincirinin etkin yönetimine önemli bir katkı sunmustur. Fakat günümüz gelisen kosulları artık bu teknolojinin yetersiz kalmasına sebep olmustur. Depolama operasyonlarında ürün bar kodlarını okutarak raflara yerlesim yapılması ve siparislerin her ürünü teker teker okutarak çıkarılması söz konusudur. Yine dağıtım operasyonlarında ürünlerin her bir hareket noktasında (bir lojistik birime girmesi veya baska bir lojistik birime girmesi) teker teker okutulması sürece bir izlenebilirlik kazandırıyor. Ancak bu islemler sürece izlenebilirlik kazandırsa da aynı zamanda süreci bir o kadar da yavaslatıyor. Aynı zamanda bar kod teknolojisinde insan da isin içine giriyor. ?nsan ile birlikte hatalar da isin içine girdiğinde bar kod teknolojisi hem yavas hem de hatalı bir operasyon sağlıyor. Ama değisen kosullar operasyonların hızlı ve hatasız olmasını zorunlu kullanıldığından daha ileri bir bilgi teknolojisine ihtiyaç duyuluyor. Bu noktada RFID Teknolojisi isin içine giriyor. RFID Teknolojisi, basta tedarik zincirini en çok etkileyen süreçler olan stok ve depo yönetimi olmak üzere tüm süreçleri insandan olabildiğince bağımsız kılıyor ve insan hatasını minimize ediyor. Tezin sonunda yer verilen uygulama örneğinde ise Horoz Lojistik depolama operasyonlarında Bar Kod Teknolojisinin nasıl kullanıldığına yer verilirken bu operasyonların RFID Teknolojisi ile nasıl iyileseceği de anlatılıyor. Böylece insana daha az ihtiyaç duyan RFID Teknolojisi ile Bar Kod Teknolojisinin arasındaki operasyondaki farklarına değiniliyor.