PROF. DR. İBRAHİM ÖZTUĞ BİLDİRİCİ

1:25 000 ölçekli kartografik vektör haritanın kalite kontrolü

Günümüzdeki kalkınma ve savunma ihtiyaçları, güncel sayısal veriye olan talebin hızla artmasına neden olmuştur. Gelişmiş ülkelerde harita üretim sorumluluğu bulunan kurumların bu ihtiyaçları hizmet alımıyla giderdiği ve sadece üretilecek ürünlerin standartlarını belirleme ve kalite kontrol işlerine yoğunlaştığı görülmektedir. Bu bağlamda ilk defa 2012 -2013 yılları arasında Harita Genel Komutanlığı tarafından yapılan hizmet alımında baskıya hazır hale getirilmiş bir kartografik vektör haritanın kontrolü yapılmıştır. Bu çalışma ile kartografik vektör haritanın kontrolünün nasıl yapılacağı tanımlanarak, süre ve personel açısından daha etkin ve az maliyetli bir kalite kontrol sistemi oluşturulmuştur. Bu sistemde yapılması planlanan kontroller paketler haline dönüştürülerek belirli istasyonlara bölünmüştür. Bazı kontroller için programlar yazılarak otomasyon sağlanmıştır. Kontrolün standart şekilde yapılabilmesi için iş akış çizelgelerinin oluşturulması, kontrol prensiplerinin ortaya konulması, kontrolde tespit edilen hataların raporlanması ve gerekli kontrol evraklarının versiyonlanarak arşivlenmesi işlemleri sırasıyla gerçekleştirilmiştir. Ayrıca kurulan sistemin uygulaması yapılarak geri beslemeler alınmış ve sistemin iyileştirilmesi sağlanmıştır.

Konum tabanlı hizmetler teknolojisi ile yönlendirme sistemi tasarımı: Selçuk Üniversitesi Kampusu örneği

Konum tabanlı hizmetler (Location Based Services (LBS)) mobil cihazların mekânsal konumunu kullanarak, bu konuma bağlı hizmetler sunan servislerdir. Günümüzde mobil cihazların çok gelişmiş teknolojik imkânlara sahip olması ve yaygın olarak kullanılması nedeniyle LBS uygulamaları da hızla artmaktadır. LBS uygulamaları özellikle araç ve yaya yönlendirme sistemlerinde yaygın olarak karşımıza çıkmaktadır. Günümüzde üretilen yönlendirme yazılımları genellikle araç navigasyonuna yöneliktir. Fakat yayaların navigasyon ihtiyaçları araç sürücülerinden farklıdır. Bu nedenle yayalara yönelik yönlendirme sistemi çalışmaları son yıllarda hızla artmaktadır. Bu çalışmada Selçuk Üniversitesi Kampus alanında LBS teknolojileri kullanılarak oluşturulan yayalara yönelik yönlendirme sistemi ayrıntılı olarak anlatılmıştır. Bu kapsamda kartografyanın LBS çalışmalarındaki rolü, nirengilerin yaya navigasyonunda kullanımı, kullanılan herkese açık Open Street Map verileri, kullanıcı profilini belirlemek amacıyla yapılan anket çalışmasının sonuçları, yapılan kiosk ve mobil uygulamalar, geliştirilen ve varolan nirengilerden yararlanarak yaya navigasyonu sağlayan navigasyon yaklaşımları hakkında ayrıntılı bilgiler verilmiş ve yapılacak benzer çalışmalar için önerilerde bulunulmuştur.

İlköğretimde harita kullanımı üzerine bir inceleme

Haritalar coğrafi gerçekler hakkında karar verme, yorum yapma aşamasında kullanılan en önemli araçlardan birisidir. Haritaların görsel olarak sunulması öğrencilerin mekansal objeler, çevre ve konum ilişkileri hakkında daha ayrıntılı bilgi alabilmesine imkan tanır. Öğrenciler harita üzerindeki bilgiyi okuyup algılayabilmeli, konumlarını bulabilmeli, farklı haritaları ayırtedebilmeli, mekansal dağılımı algılayabilmeli, haritaları doğru olarak analiz edebilmeli ve kendi zihin haritalarını oluşturabilmelidir. Bu nedenle özellikle öğrenciler tarafından kullanılan haritaların özenle tasarlanması gerekmektedir. Ülkemizde eğitim siteminde ilk olarak 4 (10 yaş) ve 7. (13 yaş) sınıflarda harita kullanılmaya başlanmaktadır. Milli eğitim müfredatına bağlı olarak kullanılan ders kitaplarında tarih ve coğrafya konularında çok sayıda haritanın yer aldığı görülmektedir. Tez kapsamında 4-7. sınıf sosyal bilgiler ders müfredatı harita kullanımı açısından, ders kitaplarında ve atlaslarda yer alan haritalar da genel kartografik tasarım ve çocuk haritalarının kartografik tasarımı açısından değerlendirilmiştir. Sosyal bilgiler dersi öğretmenleri ve 6. sınıf öğrencileriyle sosyal bilgiler derslerinde harita kullanımını değerlendirmek üzere nicel ve nitel araştırma yapılmıştır. Tez çalışmasının sonucunda 4-7. sınıf sosyal bilgiler ders müfredatına bağlı olarak çocuklara yönelik harita tasarımı konusunda öneriler getirilmiş ve harita kullanımının bilişsel gelişime bağlı algoritması oluşturulmuştur.