PROF. DR. HAVVA TUNÇ ÇELEBİ

Avrupa Birliği’nde rüzgar enerjisi: İspanya ve Türkiye

Enerjinin, insanlığın sürekliliği adına vazgeçilmez bir unsur olduğu, çağımızın ve geleceğimizin temel gerçeklerinden biridir. Gerek ekonomik, gerek sosyal, gerekse de günlük yaşama dair bir girdi olarak, enerjinin olmazsa olmaz bir yeri vardır. Bu kapsamlı niteliği nedeniyle, sağlıklı bir ekonomiye sahip olmak adına, ülkelerin kesintisiz, güvenli ve sürdürülebilir enerji kaynaklarına ihtiyaç duydukları aşikardır. Bu bağlamda öne çıkan bir diğer unsur, enerji üretiminde çevreye dost enerjilerin tercih edilmesi zorunluluğudur. Bu nedenle, enerji açısından dışa bağımlı bir yapıya sahip olan Avrupa Birliği, enerji tüketiminin %20’sinin yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlanmasını üye ülkelere 2020 yılı hedefi olarak koymuştur. Fosil yakıtların tükenirliği ve çevresel zararlarının yüksek olması, fosil yakıt türlerine alternatif arayışları getirmiştir. Negatif çevresel etkilerinin minimum düzeyde olmasının yanı sıra, sürdürülebilir bir kaynak olma niteliği ile rüzgar enerjisi tüm dünyada yükselen bir trend göstermiş ve tercih edilen bir enerji kaynağı konumuna gelmiştir. Tezde rüzgar enerjisinde Avrupa Birliği’nde öne çıkan Almanya ve Danimarka, Türkiye ile karşılaştırma örneği alınabilecek ülkeler olarak tercih edilmemiştir. Zira tezin temel sorgusu; 1990 yılından itibaren rüzgar enerjisi sanayi kurma ve rüzgar enerjisi üretme anlamında bilinçli bir hamle gerçekleştiren İspanya’nın, bu stratejisi sayesinde ülke bazında elde ettiği sonuçların araştırılmasıdır. Elde edilecek veriler çerçevesinde Türkiye’ye ekonomik, coğrafik, demografik ve iklimsel özellikler açısından Almanya ve Danimarka’ya nazaran daha benzeş olan İspanya’nın rüzgar enerjisi konusundaki hamlesinin ülkemiz için de bir model teşkil etme olasılığı analiz edilmiştir. İspanya’nın üye, Türkiye’nin ise aday ülke olması dikkate alınarak, birinci bölümde AB’nin ve Türkiye’nin enerji ve yenilenebilir enerji politikaları incelenmiştir. İkinci bölümde, rüzgar enerjisinin teknik, ekonomik ve çevresel boyutları ortaya konmuştur. Son bölümde ise, her iki ülke bazında rüzgar enerjisinin ekonomik, teknik, çevresel ve hukuki boyutları ele alınmış ve bu çerçevede Türkiye ile İspanya karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir

Avrupa Birliği ortak balıkçılık politikası ve Türkiye

Orta malların trajedisi, mülkiyet haklarının belirlenememesinden doğan doğal kaynakların aşırı kullanımını tasvir etmek için kullanılan mecazi bir terimdir. Ayrıca oyun teorisinin ana bölümlerinden biri olan mahkûmlar açmazı ile de bağlantılıdır. Grup içerisindeki fertlerin iki seçenekleri vardır: ya grup içinde işbirliğine gidecek ya da gruptan ayrılacaklardır. Fertler, ortak bir kaynağı koruma adına anlaşmaya giderlerse işbirliği oluşmaktadır, diğer durum olan işbirliğinden kaçınma ise fertlerin kendilerine düşen kamu malından daha fazlasını kullanmaya giderlerse meydana gelmektedir. İşbirliği her ferdin faydasını uzun dönemde maksimize etme potansiyeline sahipken, işbirliğinden kaçma kısa dönemde fertlerin faydalarını maksimize ederken uzun dönemde de yok etme potansiyeline sahip olmaktadır. Bu suretle, balık stoklarında, satıcılar stokların tekrardan artışını sağlamak amacıyla belirli bir zaman içinde işbirliğine gitmesi gerekmektedir. Avrupa Birliği Ortak Balıkçılık Politikası’nın reformuna kalkışılmasının özü budur ve bu tez buna bir örnek olarak Avrupa Birliği Ortak Balıkçılık Politikasını incelemiş ve Türkiye’nin mevcut sektörü ile müzakere sürecindeki durumuna değinmiştir.