PROF. DR. FERHAT ÖZGÜR

Porte resminde biçim bozma

Bu çalışma, portre sanatının geçirdiği evrim sürecini kapsamakta ve portre resmini biçim bozma başlığı altında incelemektedir. Portre resimleri, insanın kendini konumlandırmak ihtiyacından doğmuştur. Sanatın tüm dönemlerinde konumlanan portre resmi, gerek dini, gerek soyluluk göstergesi, gerekse de ölümsüzleşme tutkusu konularında sık sık kullanılan resimlerdir. Bu yazı metninde, portreleriyle yeryüzüne suretlerini kazıyan ressamlar incelenerek, portrede yüz ve anlam olgusu vurgulanmıştır. Portre türü her dönemde; çeşitli sanat alanlarında, sanatçı algılayışlarında ve kurgularında değişik kılıflara bürünmüş, yeni görünümler kazanmıştır. Sanatçılar yaşadığı çağa göre yeni açılımlar yaratmış ve var olanı değiştirme çabasına girmişlerdir. Bu çabaları, sanat akımları içerisinde, biçim bozma yönünden incelenmiştir. Bu bağlamda Picasso ve Bacon’ın biçim bozmaya yönelmesi ile ?Biçim bozma (deformasyon)? kavramına değinilmiştir. Teknolojinin resme ilk etkisi, fotoğrafın icadı ile gerçekleşmiştir. Daugerrotype’in icadı ressamların, çok uzun bir sürede yoğun emek harcayarak yapabildikleri resimlerini artık daha mükemmel bir sonuçla kolayca elde edebilmesine olanak tanır. Artık, ressamlar fotoğraf kaynaklı eserler üretmeye başlamışlardır. 20 y.y’da devam eden hızlı teknolojik gelişmeler, sanatçıya yeni üretim olanakları sunulmuştur. Son bölümde teknolojik gelişmelerin porte resmi üzerindeki etkisi incelemiştir. Bu çalışmada portre sanatı farklı bölümleri ile detaylandırılarak ortak bir noktada ?Biçim Bozma? yönünden incelenmiştir. Konunun ve yönteminin belirlenmesi sonucu tüm veriler bir bütünlük ve belirli bir sıra içerisinde ele alınmıştır. Sonuç olarak bu bilgiler sanat anlayışıma ve biçim bozma kaygıma kaynaklık etmiştir. Anahtar Kelimeler: Portre, Yüz, Resim, Biçim Bozma, Fotoğraf, Teknoloji