PROF. DR. ENİS ŞAHİN

Türk ve batı basını’na göre milli mücadele’de Rum-Yunan dayanışması (Ocak 1919-Ekim 1922) Rum-Greek solidarity in national struggle in Turkish and western press (January 1999-October 1922)

Birinci Dünya Savaşı, hem kazanan hem de kaybeden devletler açısından ekonomik, kültürel, siyasi ve sosyal problemler bırakmıştır. Paris Barış Konferansı ile başlayan süreç savaştan beter bir dünya oluşmasına neden olmuştur. Adında ?barış? olmasına rağmen çizdiği sınırlar ve oluşturduğu nüfus kargaşası ile tam bir kaos ortamı yaratan konferans, Birinci Dünya Savaşı?nı kazanan devletlerin dünyaya hegemonya kurma istekleriyle, masa başında sınırları yeniden çizme çabalarının merkezi olmuştur. Bir diğer mesele olan azınlıkların durumu ise en çok Osmanlı Devleti?ni ve dolayısıyla Türkiye?yi uğraştırmıştır. Türkiye?de kalan Rumlar, konferans boyunca Yunan Başbakanı Venizelos?un başkanlığındaki heyet tarafından temsil edilmiştir. Bu durum Rum-Yunan dayanışmasının en açık delili olarak göze çarpmaktadır. Bu yakın ilişki, Anadolu?da 1919-1922 yılları arasında gerçekleşen olaylarda en yoğun dönemini yaşamıştır. Rum-Yunan dayanışması, bağımsız Yunanistan?ın kurulmasının ardından Anadolu?da kalan Rumlar vasıtasıyla ?Megalo İdea?nın gerçekleştirilmesinde araç olarak görülmüştür. Her fırsatta Rumlar ile Yunanlılar arasında ırk, din, tarih, sosyal ve kültürel bağlar olduğunu belirten Venizelos, bu birlikteliğin Birinci Dünya Savaşı?ndan sonraki süreçte başta gelen temsilcisidir. Bununla birlikte Anadolu?daki isteklerini gerçekleştirmenin en kolay yolu olan ?Hristiyanlar acı çekiyor? iddiasını ortaya atmış, propagandanın o dönemdeki en etkili aracı olan basını kullanarak konuya olan ilginin artmasını sağlamaya çalışmıştır. Batı basını Rumları koruma görevinde Venizelos?un en büyük yardımcısı olmuştur. Bu dönemdeki Türk basınını incelediğimizde ise batı basınına göre daha objektif yorumlara yer verildiği göze çarpmaktadır. Bu tezde Türkiye?deki Rumlar ile Yunanlılar arasındaki dayanışmanın boyutları Türk ve batı basınından seçilmiş yaklaşık 25 gazetede çıkan haberler karşılaştırılarak verilmeye çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Türkiye’deki Rumlar, Yunanlılar, basın, kamuoyu, dayanıma

Atatürk’ün yakın çevresinden önemli bir sima: İbrahim Süreyya (Yiğit)Bey’in (1880-1952)hayatı ve faaliyetleri Ataturk’s close surroundings,is an important feature: Mr. İbrahim Süreyya (Yiğit) (1880-1952)life and activities

Bu çalışmada Osmanlı Devletinin son döneminde hayata gözlerini açan ve imparatorluğun çöküşüne şahitlik ederek, onu kurtarma mücadelesi veren İbrahim Süreyya (Yiğit) Bey?in hayatı ve parlamenter faaliyetleri ele alınmaktadır. Mekteb-i Mülkiye?yi bitirdikten sonra memuriyet göreviyle mesleğe başlayan İbrahim Süreyya Bey?in hayatının neredeyse büyük bir bölümü tehlikeli maceralarla geçmiştir. İki senelik memuriyeti sürecinde, İttihat ve Terakki Cemiyeti ile olan ilişkileri, II. Abdülhamit döneminin baskıcı günlerinde onun Sinop Cezaevi?nde kalmasına neden olmuş, üç senelik mahkûmiyet sürecinden sonraki yıllarda, İttihat ve Terakki Cemiyeti?nin iktidarı ele geçirmesi ile birlikte memuriyetine idari görevlerle devam etmiştir. İbrahim Süreyya Bey, Osmanlı Devletinin Rumeli topraklarından birinde kaymakamlık görevini sürdürürken, Trablusgarp Savaşının başlamasıyla birlikte, hiç tereddüt etmeden idari görevinden istifa etmiş ve gönüllü bir nefer olarak savaşa katılmıştır. Bu savaşta Mustafa Kemal?in emrine girmiş ve aralarında yıllar boyu sürecek bir dostluk başlamıştır. I. Dünya Savaşı yıllarında Gelibolu Mutasarrıfı olduğu sıralarda Mustafa Kemal ile yolları yine kesişen İbrahim Süreyya Bey, savaşın hezimetlerini bilfiil yaşamış, ülkenin parçalanmaya çalışıldığı felaket günlerinde yakın dostu Mustafa Kemal ile birlikte her türlü riski göze alarak Anadolu?daki mücadeleyi başlatan isimler arasında yer almıştır. Millî Mücadeleden sonra da Mustafa Kemal ile birlikte yürüyen, savaşın yıkıntılarından yeni bir devlet yaratan isimlerden biri olan İbrahim Süreyya Bey, 1950?li yıllara dek uzanan yaşam yolculuğu boyunca önemli hizmetlerde bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: İbrahim Süreyya Yiğit, Trablusgarp Savaşı, Milli Mücadele, Yeşil Ordu, CHP.