PROF. DR. EMRAH CENGİZ

Tüketici satın alma niyetinde tüketici etnosentrizmi ve menşe ülke etkisinin önemi: Otomobil sektörü üzerine Türkiye ve Rusya’da karşılaştırmalı bir araştırma The importance of consumer ethnocentrism and country of origin effect on consumer purchase intention: A comparative research on automobile sector in Turkey and Russia

Günümüzün gelişen ekonomik yapısı ile birlikte uluslararası işletme faaliyetlerinde artış olmuştur. Tüketiciler geçmiş dönemlere göre daha fazla çeşitte ürünle buluşmaktadır. Bu aşamada tüketicilerin yerli ve yabancı ürün tercih etme durumu söz konusu olmaktadır. Bu durumda ise, tüketicilerin satın alma niyetinde tüketici etnosentrizmi ve menşe ülke etkisi kavramları ön plana çıkmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye ve Rusya’daki tüketicilerin Amerikan, Alman, Japon ve Güney Kore otomobil ürünlerine karşı algıları tespit edilmeye çalışılmaktadır. Bu şekilde iki ülkedeki tüketicilerin algıları arasında farklılıkların olup olmadığı incelenmiştir. Anket uygulaması yapılan çalışmada, Rusya ve Türkiye’de 222’şer toplamda 444 anket analize dahil edilmiştir. Analizlerde Tüketici Etnosentrizmi, Menşe Ülke, Satın Alma Niyeti ve demografik özelliklerin ilişkileri incelenmiştir.

Gelişmekte olan ülkelerde doğrudan yabancı sermaye yatırımı: Moğolistan’da yabancı sermayeye yönelik algı üzerine araştırma

ÖZ 1980’lerdeki liberalleşme akımı ile birlikte sermaye hareketliliği hızlı ve geniş çaplı bir büyüme göstermiştir. Bu dönemde doğrudan yabancı yatırımlar gelişmekte olan ülkelere öncelikle bu ülkelerin sahip olduğu doğal kaynaklardan yararlanmak ve ucuz işgücünden faydalanmak, sonrasında da söz konusu ülkelerin pazar paylarını elde etmek için akmaya başlamıştır. 1990-2004 yıllar arasında 1,120 milyon dolar olan Moğolistan’daki doğrudan yabancı yatırım, 2011 yılında 4,986 milyon dolara yükselmiştir. Bu yatırım, Moğolistan’ın ekonomik ve sosyal koşullarının değişmesine yol açmıştır. Bu çalışmada, Moğolistan Halkı’nın doğrudan yabancı sermaye yatırımlarına (DYSY) yönelik algısı belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışmanın ilk bölümünde, yabancı sermaye yatırımlarına ilişkin kavramlar ve DYSY’ye ilişkin genel tanımlar ortaya konmuştur. Doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının çokuluslu şirketlerle olan ilişkisine değinilip DYSY’nin teorik çerçevesi açıklanmıştır. Ayrıca ev sahibi ülke ve yabancı yatırımı gerçekleştiren ülkeler açısından doğrudan yabancı sermaye yatırımlarını belirleyici faktörler açıklanıp DYSY’nin ev sahibi ülkede meydana getirdiği makro ekonomik etkiler incelenmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde önce, Dünya’da ve gelişmekte olan ülkelerde yabancı yatırım trendlerine değinilip gelişmekte olan ülkelerin genel özellikleri ile bu ülkelerin doğrudan yabancı sermaye yatırımlarına ihtiyaç duyma sebebi incelenmiştir. Ayrıca, Moğolistan’daki doğrudan yabancı yatırımlara da yer verilmiştir. Sonra, algı kavramı açıklanıp doğrudan yabancı sermaye yatırımlarına yönelik algının oluşmasında etkili olan yabancı yatırım yapan şirketlerin sosyal sorumluluk faaliyetleri incelenmiştir. Daha sonra ise, konuya örnek teşkil etmesi açısından yabancı sermayeye yönelik Hindistan Halkı’nın algısı üzerine daha önce yapılan bir araştırma üzerinde durulmuştur. Çalışmanın araştırma kısmını içeren üçüncü ve son bölümde, Moğol Halkı’nın yabancı sermayeye yönelik algısına ilişkin bir çalışma yapılmıştır. Likert ölçeğinin kullanıldığı araştırmada, SPSS analizleri kullanılarak söz konusu test sonuçları değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonunda, sonuç ve önerilere yer verilmiştir. Anahtar Kelimeler: Gelişmekte Olan Ülkeler, Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Yabancı Sermayeye Yönelik Algı, Moğolistan