PROF. DR. EMİNE YAZICIOĞLU

Deniz Ticareti Hukukunda taşıtan ve yükleten kavramları: Hakları, borçları ve sorumlulukları Identity of the contracting shipper and the actual shipper Under Maritime Law and their rights,obligations and liabilities

Bu çalışma, doktora tezi olarak hazırlanmış ve İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’ne sunulmuştur. Çalışmanın konusu “Deniz Ticareti Hukukunda Taşıtan ve Yükleten Kavramları: Hakları, Borçları ve Sorumlulukları”dır. Denizde eşya tasıma sözleşmeleri ile ilgili üç farklı milletlerarası sözleşme imzalanmıştır. Bunlar sırasıyla, [1] 23 Şubat 1968 ve 21 Aralık 1979 tarihli protokoller ile değişik 25 Ağustos 1924 tarihli Konişmentolara İlişkin Bazı Kuralların Birleştirilmesine Dair Milletlerarası Sözleşme, [2] 31/3/1978 tarihinde imzalanan Birleşmiş Milletler Denizde Eşya Taşıma Sözleşmesi, ve [3] 23/9/2009 tarihinde kabul edilen Kısmen veya Tamamen Deniz Yoluyla Eşyanın Milletlerarası Taşınması Sözleşmelerine İlişkin Birleşmis Milletler Sözleşmesi’dir. Çalışmanın birinci bölümünde söz konusu milletlerarası sözleşmelerin tarihçesi ve uygulama alanları belirlenmiştir. Taşıtan ve yükleten sıfatlarının kime/kimlere ait olduğu tartışmalıdır. Bu sebeple,çalışmanın ikinci bölümünde bu sıfatların kime ait olduğu milletlerarası sözleşmeler ve ulusal düzenlemeler göz önünde tutularak belirlenmeye çalışılmıştır. Daha sonra, bu kişilerin hakları ve borçları ile sorumlulukları sırasıyla üçüncü ve dördüncü bölümde açıklanmıştır. Çalışmada, bu alanda düzenlenen milletlerarası sözleşmelerin hazırlık çalışmaları öncelikli kaynak olarak benimsenmiştir. Ayrıca, Devletler’in ulusal mevzuatları ve yargı kararları da erişilebildiği ölçüde aktarılmıştır. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girmesinden sonra Alman Ticaret Kanunu’nun Deniz Ticareti Hukuku hükümleri esaslı ölçüde değiştirilmiştir. Çalışmada, bu Kanun ve Kanun’un gerekçelerine yer verilmiştir. Taşıtan ve yükleten ile ilgili hükümlerin büyük ölçüde mehazı olan Alman Ticaret Kanunu’nda yapılan değişikler, mehaz Kanun ile Türk Hukuku arasındaki farklılıklar ortaya konulmaya çalışılmıstır. Anahtar Kelimeler: [1] Taşıtan, [2] Yükleten, [3] Lahey-Visby Kuralları, [4] Hamburg Kuralları, [5] Rotterdam Kuralları

Yeni Türk Ticaret Kanunu’na göre taşıyanın ziya, hasar ve geç teslimden sorumluluğu The maritime carrier’s liability for loss of, or damage to the goods and delay in delivery according to the New Turkish Commercial Code

Çalışmamızda, 6102 sayılı (yeni) Türk Ticaret Kanunu’na göre deniz yoluyla eşya taşımalarında taşıyanın eşyanın zıyaa veya hasara uğramasından yahut geç teslim edilmesinden ileri gelen zararlardan sorumluluğunun incelenmesi amaçlanmıştır. 6102 sayılı (yeni) Türk Ticaret Kanunu’nun bu alanda getirdiği değişikliklerin ortaya konulabilmesi için ilgili düzenlemeler 6762 sayılı (eski) Türk Ticaret Kanunu’nun konuya ilişkin hükümleriyle karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Çalışma kapsamında incelenen konular, taşıyanın eşyanın zıyaı, hasarı ve geç tesliminden ileri gelen zararlardan sorumluluğunun şartları, hukuki niteliği; fiili taşıyanın sorumluluğu ve sorumluluğunun hukuki niteliği; kanuni sorumsuzluk hâlleri; sorumluluğun sınırlandırılması; ispat yükünün dağılımı ve talebin ileri sürülebileceği süre; taşıyanın sorumluluğuna ilişkin hükümlerin emredici olarak uygulandığı hâller ve bunun istisnalarıdır.

Ürün sorumluluğu sigortasında teminatın kapsamı

Bu çalışmada ürün sorumluluğu sigortasında teminatın kapsamı incelenmektedir. Çalışmanın ilk bölümünde ürün, üretici, ayıp ve üreticinin sorumluluğu çerçevesinde ürün sorumluluğu ile niteliği, dayanakları ve konusu açısından ürün sorumluluğu sigortası kavramları incelenmektedir. İkinci bölümde ürün sorumluluğu sigortasında, istisnalar ve sınırlandırmalar ile teminatın riziko bakımından kapsamı belirlenmeye çalışılmaktadır. Üçüncü ve son bölümde ise, teminatın zarar bakımından kapsamı ile zararın tazmini ve sonuçlarına yer verilmektedir.