PROF. DR. ELİF TÜL TULUNAY

Çanakkale Müzesindeki Antik Çağ mezar stelleri

Çanakkale Arkeoloji Müzesi envanterine kayıtlı Antik Çağ mezar stellerinin incelendiği bu yüksek lisans tezinde, Antik Çağ ölü gömme gelenekleri ve mezar tiplerine değinildikten sonra stel kavramı tanımlanmış ve tez konusunu oluşturan mezar stelleri, malzeme, işçilik, ikonografi ve kronoloji açısından değerlendirilmiştir. Steller öncelikle tip ve betimlerine göre sınıflandırılmış, benzer örneklerle karşılaştırılarak tarihlendirilmeye çalışılmış; ayrıca, eserlerde sıkça görülen cenaze ziyafeti sahnesi irdelenmiştir. Anahtar Kelimeler: Antik Çağ, Çanakkale Arkeoloji Müzesi, Mezar Stelleri.

Sagalassos’un kalıp yapımı kandilleri Mould-made oil lamps of Sagalassos

Bu Yüksek Lisans tezinde Sagalassos antik kentinde bulunmuş olan pişmiş toprak kalıp yapımı kandiller incelenmiştir. Çalışma, 1990-2004 yıllarında Sagalassos kentinde gerçekleştirilen kazı ve yüzey araştırmalarında ele geçen, tüm ve tüme yakın kalıp yapımı kandiller ile sınırlandırılmıştır. Kandiller ile birlikte 1990-2004 yıllarında bulunmuş olan kalıplar da incelenerek değerlendirilmiştir.

Anadolu’da dairesel kesitli pişmiş toprak lahitler Terracotta sarcophagi with a circular section in Anatolia

2007 yılı kazı döneminde Nif Dağı Dağkızılca mevkii nekropolis alanında yapılan kazıda ortaya çıkarılan dairesel formlu pişmiş toprak lahit, Klazomenai Tipi Lahitler dışındaki pişmiş toprak lahitlerin araştırılmasının gerekliliğini ortaya koymuştur. Araştırmanın konusu olan ?Dairesel Kesitli Pişmiş Toprak Lahitler?, içi boş yarım küre ya da kesik koni biçiminde baş kısmına ve baş kısmından ayak ucuna doğru daralan, silindirik bir gövdeye sahip lahitleri ifade etmektedir. Anadolu?nun neredeyse her müzesinde bir örneği bulunan, ancak günümüze kadar yeteri kadar araştırılmamış olan dairesel kesitli pişmiş toprak lahitlerin, Anadolu?daki Müzelerde incelemeleri yapılmış, 52 adet lahdin ve 10 adet kapağın katalogu hazırlanmıştır. Dairesel kesitli pişmiş toprak lahitler araştırılırken, form açısından benzerlik ve farklılıklarına göre tipler tespit edilmiştir. Bu lahitler; ?Silindirik Formlu Lahitler?, ?Füze / Torpido Formlu Lahitler?, ?Koza – Kozalak Formlu Lahitler? ve ?Kısmî Dairesel Kesitli Lahitler? olmak üzere dört ana tipe ayrılmışlardır. Yapılan araştırmada bu lahitlerin farklı bölgelerde, farklı tiplere sahip oldukları tespit edilmiştir. Yaptığımız bu tespitle, belli lahit tiplerinin belli bölgelerde kullanılmış olması, buralardaki yerel atölyelerin üretimlerine bağlı olabilir. Bazı lahit atölyelerinde seri üretim yapıldığı da lahitlerin üzerindeki işaretlerden anlaşılabilmektedir. Lahitlerin tarihlendirmesinin yapılması, lahitlerin çoğunun kaçak kazılarda ele geçmiş olması, buluntularının olmaması, elimizde konteksti ile insitu bulunan lahitlerin az olması sebebiyle, oldukça zordur. Batı Anadolu?da ve Karadeniz?de Samsun çevresinde bulunan lahitlerin Hellenistik Döneme (M.Ö. 3. yy sonu – 2 yy başı), Batı Anadolu?nun iç bölgeleri, Akdeniz ve İç Anadolu bölgelerinde bulunmuş lahitlerin ise Roma Dönemine (M.S. 1. yy – 2. yy) tarihlendiği görülmektedir.

Pamphylia ve Kilikia’da Severuslar Dönemi mimari bezemesi Architecturak decoration of the Severan Perio in Pamphylia and Ciliciad

Mimari bezeme, stratigrafik ya da yazılı verilerin yoklugunda tarihleme için büyük deger tasımaktadır. Bu tez çalısmasında, Pamphylia ve Kilikia’daki Severuslar Dönemi yapılarına göre bir mimari bezeme tipolojisi olusturarak, özgün ögeler ile bunların yayılım alanının belirlenmesi yanı sıra Kıbrıs ve Kuzey Suriye’nin aynı dönem mimari bezemeleriyle aradaki etkilesimin saptanması amaçlanmıstır.