PROF. DR. CAVİDE UYARGİL

Sağlık kuruluşlarında iş güvenliği ve meslek hastalıkları ve İ. Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi ile S.S.K. İstanbul hastanelerinde iş güvenliği ve meslek hastalıklarına ilişkin bir araştırma A Trial on work security and occupational disseases at medical institutions, İ. Ü. Cerrahpaşa Medical Faculty and S:S:K: İstanbul hospital

Organizasyonlarda küçülme stratejilerinde insan kaynakları planlaması ve türk hava kuvvetlerinin küçülme stratejisine ilişkin bir öneri Human resource planning in an organizationals strategic downsizibg , and a suggestion for the Turkish Air Forces downsizing

Günümüzde insan kaynakları yönetimi ile organizasyonun stratejik planlama grubu arasındaki ilişkiler yoğunlaşmıştır. Böylece, insan kaynakları yönetiminin, grubun strateji belirleme ve özellikle strateji uygulama çalışmalarına katkıda bulunduğu görülmektedir. Burada etkin bir stratejik insan kaynakları yönetimi için gerekli olan strateji-insan kaynakları bağlantılarının tamamlanması söz konusu olmaktadır. Stratejik insan kaynakları yönetimi, işletmenin beklenmedik örgütsel ve yönetsel olaylarla başa çıkma yeteneğini artırmakta, bu konudaki etkinliklerini kolaylaştırmaktadır. Örgütsel ve çevresel değişimler doğrultusunda biçimlenen işletme stratejisinin belirlenme ve uygulanma sürecine, insan kaynakları işlevi de aktif olarak katkıda bulunmaktadır. Küçülme gibi örgütsel değişim stratejileri, günümüzde özellikle büyük işletmeler tarafından müşteri ihtiyaçlarına daha iyi cevap verebilmek, işletmenin rekabet gücünü artırmak ve değişime ayak uydurabilmek için en çok kullanılan araçlardandır. Bu tez ile organizasyonlarda küçülme stratejilerinin uygulanmasında stratejik insan kaynakları planlamasının yeri, insan kaynakları planlaması ile organizasyonların küçülme stratejileri arasında bir ilişki kurulması amaçlanmıştır. Konu ile ilgili olarak Hava Kuvvetleri Komutanlığı için bir öneri hazırlanmıştır. Stratejik yönetim çalışmalarında sıkça kullanılan SWOT (strengths, weakness, opportunities, threats) analizi yada Türkçe karşılığı olarak FÜTZ (fırsatlar, üstünlükler, tehditler, zayıflıklar) analizi uygulanarak, Hava Kuvvetleri Komutanlığının İnsan Kaynakları Yönetimi ile ilgili dış ve iç çevre unsurlarının analizi yapılmıştır. Hava Kuvvetlerinde, konu hakkında bilgi sahibi orta kademe yöneticilerinden seçilen 38 kişiye, Delphi tekniği uygulayarak konu tartıştırılmıştır. Böylece dış çevrenin organizasyon içinde yarattığı fırsatlar ile tehditler ve organizasyon içindeki varlık ve yeteneklerin, organizasyona sağladığı üstünlük ve zayıflıklar belirlenmiştir. Bu analizden elde edilen veriler değerlendirilerek, Türk Hava Kuvvetlerinde küçülmenin nasıl olacağı ve bu küçülme sırasında insan kaynakları planlamasının nasıl olması gerektiği konusunda bir öneri sunulmuştur.

İşyerinde mobbing ve çalışanların işten ayrılma niyeti üzerine etkilerine ilişkin bir araştırma

Bu çalışmada çalışanların mobbinge maruz kalmalarının işten ayrılma niyetleri üzerine bir etkisi olup olmadığı araştırılmıştır. Araştırmada çalışanların mobbinge maruz kalmalarını ölçmek amacıyla Leymann’ın Psikolojik Terör Envanteri (LIPT) ölçeğinden yararlanılmıştır. Çalışanların işten ayrılma niyetlerini ölçmek için ise, Rosin ve Korabik’in işten ayrılma niyeti ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre, mobbing ile işten ayrılma niyeti arasında orta dereceli bir ilişki olduğu ve mobbingin işten ayrılma niyeti üzerinde pozitif yönde etkisi olduğu belirlenmiştir. Mobbing boyutlarından yalnızca mesleki ve özel yaşama saldırılar boyutunun işten ayrılma niyeti üzerinde etkiye sahip olduğu saptanmıştır. Demografik değişkenler açısından bakıldığında ise, mobbinge maruz kalmanın yalnızca cinsiyet ve kurumda bulunulan pozisyona göre farklılık gösterdiği ortaya çıkmıştır. Anahtar kelimeler: Mobbing, işten ayrılma niyeti.

Toplam kalite yönetim felsefesi ve toplam kalite yönetiminde insan unsurunun yeri ve önemi

Ekip çalışmasında çatışma yönetimi ve havayolu işletmeciliğinde kabin ekipleri üzerine bir araştırma

Günümüzde, insanları bulunduğu noktadan dünyanın başka bir noktaya en hızlı ve en konforlu şekilde götürebilmek ciddi bir önem taşımaktadır. Havayolu taşımacılığı mesafeler açısından hem iş hem de sosyal yaşamın devamlılığı için en önemli etkenlerdendir. Öte yandan havayolu taşımacılığı bir ekip işidir. Şirketlerin her çalışan grubu, birbirleriyle ve kendi içlerinde uyumlu olmalıdır. Bu çalışmada, kabin ekiplerinin, iş gereği ekip olarak çalışmasının ortaya çıkardığı her türlü çatışma sürecini nasıl yönettiği ve nasıl bir davranış sergilediği incelenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda Türk Hava Yolları A.O `da çalışan kabin ekipleri ile saha araştırması yapılmıştır.

Eğitim programlarının etkinliğinin değerlendirilmesi ve emniyet teykilatına yönelik araştırma

Şirket birleşmelerinin çalışanlar üzerindeki etkileri ve bu süreçte insan kaynakları yönetiminin önemi ve bankacılık sektöründe bir araştırma.

Günümüzde, globalleşmenin etkisi ile artan rekabet ortamında işletmeler varlıklarını koruyabilmek için Birleşme ve Satın Almalar yoluyla; maliyetleri, yi, teknolojiyi, iletişim ve pazarlara ulaşım imkanlarını ve belki de en önemlisi teşebbüs risklerini paylaşarak büyümeyi tercih etme durumunda kalmışlardır. Ancak, birleşmelerde finansal ve hukuki konulara ağırlık verilmesi ve insan faktörünün ikinci plana atılması sonucunda, elde edilmek istenen sinerji yerini iki başlılık ve uyumsuzluğu barındıran bir işletmeye bırakabilmektedir. Unutulmamalıdır ki, üretim faktörleri içerinde en önemli unsur insandır. Ve birleşmelerin başarısında, kritik bir öneme sahip olduğu görülmektedir. Bu çalışmanın amacı ise; Şirket Birleşmeleri ve Satın Almaları’nda çalışanlara ilişkin sorun yatabilecek konuları belirlemek ve birleşmelerin başarısında insan faktörünün ve İnsan Kaynakları Yönetimin önemini vurgulamaktır.

Kurumsal teori açısından insan kaynakları yönetiminde farklılık ve benzerlikler ve konuya ilişkin bir arastırma

Kurumsal teori açısından insan kaynakları yönetimindeki farklılık ve benzerliklere iliskin olan tez çalısmamızda öncelikle organizasyonların çevre kosullarına uymalarını inceleyen bir teori olan kurumsal teori, ana hatlarıyla ele alınmaktadır. Çalısmamızda daha sonra insan kaynakları yönetimindeki farklılık ve benzerlikler, kurumsal bakıs açısıyla cografi boyuta, sermaye sahipligi boyutuna, sektörel boyuta ve organizasyonel büyüklük boyutuna göre incelenmektedir. Çalısmamızın son bölümü, Türkiye’de bankacılık, konaklama, ilaç ve tekstil sektörlerinde insan kaynakları yönetimi konusundaki farklılık ve benzerliklere iliskin bir arastırmayı içermektedir. Arastırmamızda söz konusu sektörlerde faaliyet gösteren, yerli sermayeli ve yabancı sermayeli / yerli-yabancı ortaklıgı olan ve çalısan sayısı açısından küçük, orta ölçekli ve büyük olan isletmelerin; insan kaynakları bölümünün yapılanması, en üst düzeydeki insan kaynakları yöneticisinin özellikleri, insan kaynakları bölümünün / fonksiyonunun stratejik niteligi ve temel insan kaynakları uygulamaları konusunda sergiledikleri farklılık ve benzerlikler ortaya konmaktadır. Toplam 121 isletmenin katıldıgı arastırmamızın verilerinin analizinde ki-kare bagımsızlık testi kullanılmıstır. Sonuç olarak söz konusu sektörlerde faaliyet gösteren, yerli sermayeli ve yabancı sermayeli / ortaklık olan ve çalısan sayısı açısından farklı ölçek gruplarında yer alan isletmelerin insan kaynakları bölümlerinin yapılanması ve kullandıkları temel insan kaynakları uygulamaları konularında büyük ölçüde farklılık gösterdikleri; diger yandan insan kaynakları yöneticilerinin özellikleri ve insan kaynakları bölümünün / fonksiyonunun stratejik niteligi konularında ise önemli farklılıklar göstermedikleri tespit edilmistir.

Çalışma yaşamındaki güncel gelişmeler doğrultusunda değişen kariyer yaklaşımları ve örgüte bağlılığa etkisine ilişkin bir araştırma

Bu çalışma, geleneksel kariyer anlayışının geçerliliğini yitirmesine neden olan çalışma yaşamındaki güncel gelişmelerden yola çıkarak yeni kariyer yaklaşımlarına odaklanmış ve bu yaklaşımları örgüte bağlılığa etkisi açısından incelemiştir. Çalışma yaşamındaki gelişmelerin, örgütlerin uzun dönemli kariyer planlamadan kaçınmalarına ve işgörenlerine istikrarlı kariyer yolları sunamamalarına neden olduğu gözlemlenirken, yeni kariyer yaklaşımları bağlamında ise istihdam edilebilirlik, kariyer özyönetimi ve psikolojik/sübjektif kariyer başarısı gibi konuların kişilerin kariyerlerinde ön plana çıktığı görülmektedir. Tüm bunlar doğrultusunda, kişi-örgüt ihtiyaçlarının bütünleştirilmesinde her geçen gün zorluklarla karşılaşıldığı ve bu koşullarda örgüte bağlılığın da önemli bir sorun olarak ortaya çıktığı dikkat çekmektedir. Buna göre literatürde yeni kariyer yönelimlerini benimseyen kişilerin örgütlerine olan bağlılıklarının azalacağı iddia edilmektedir. Bu iddianın ampirik düzeyde incelenmemiş olmasından hareket eden çalışmamız, yeni kariyer yaklaşımları içinde gerek uygulamacılar gerek araştırmacılar tarafından en çok kabul gördüğü saptanan sınırsız ve değişken kariyer kavramlarına odaklanmıştır. Bu doğrultuda çalışmamız kapsamında yapılan araştırmada, sınırsız ve değişken kariyer yönelimlerinin örgüte bağlılık üzerindeki rolünün ortaya çıkartılması amaçlanmıştır. Araştırmamızda algılanan kariyer gelişimi fırsatları ile ilk üstün kariyere ilişkin algılanan desteği de şartlı değişkenler olarak test edilmiştir. Veri toplama aracı olarak anketten yararlanılmış ve 380 deneğe ulaşılmıştır. Hipotezleri test etmek için tekli, çoklu ve hiyerarşik regresyon analizleri gerçekleştirilmiştir. Araştırmamızda elde edilen bulgular, sınırsız ve değişken kariyer yönelimlerinin örgüte bağlılığı negatif yönde etkilediğini göstermiştir. Buna göre yeni kariyer yaklaşımlarına ilişkin literatürde sıklıkla rastlanan ?sınırsız ve değişken kariyer yönelimlerine sahip olmanın örgüte bağlılığı azaltacağı? yönündeki iddia araştırmamızda ampirik düzeyde doğrulanmıştır. Algılanan kariyer gelişimi fırsatları ve ilk üstün kariyere ilişkin algılanan desteğinin ise şartlı bir değişken olarak sınırsız ve değişken kariyer yönelimlerinin örgüte bağlılık üzerindeki etkisini açıklamadıkları sadece bağımsız birer değişken olarak örgüte bağlılığı etkiledikleri bulunmuştur.

İnsan kaynakları yönetimi uygulamalarının örgüte bağlılığa katkısında çalışma şekillerinin rolü: Konaklama işletmelerinde bir araştırma The impact of the employment status on the contribution of human resource management practices to organizational commitment: An investigation in hospitality business

Bu çalışma, İKY uygulamalarına ilişkin algının örgüte bağlılık üzerindeki etkisini esnek statüde çalışan işgörenler açısından incelemiştir. Esnek statüde çalışan işgörenler, belirli bir süreliğine işe alındıkları ve işten ayrılmaları durumunda yerleri tam zamanlı sürekli statüde çalışan işgörenlere kıyasla daha çabuk doldurulduğu için örgütlerin bu işgörenlere yeterince önem vermedikleri görülmektedir. Söz konusu durumun, esnek statüde çalışan işgörenlerin örgütsel hedefleri benimsemelerini zorlaştırdığı ve örgüt yararına çaba göstermelerini engellediği ifade edilebilir. Bu doğrultuda esnek statüde çalışan işgörenlerin örgütlerine olan bağlılıklarının tam zamanlı sürekli statüde çalışan işgörenlere kıyasla daha düşük olacağı tahmin edilmektedir. Ancak bu tahminin aksine literatürde İKY uygulamalarının, çalışma biçimine bağlı olmaksızın tüm işgörenlere eşit şekilde uygulanması sonucu esnek statüde çalışan işgörenlerin de örgütlerine olan bağlılıklarının artacağı vurgulanmaktadır. Çalışmamızda bu iddianın test edilmesi amacıyla turizm sektörü ele alınmış ve bu sektörün en önemli yapısal özelliklerinden biri olan esnek çalışma biçimlerinden mevsimsel çalışmaya odaklanılmıştır. Çalışmamız kapsamında yapılan araştırma, İKY uygulamalarına ilişkin algının örgüte bağlılık üzerindeki etkisini tam zamanlı sürekli ve mevsimsel statüde çalışan işgörenler açısından ortaya çıkartmayı amaçlamıştır. Bu doğrultuda Muğla Bölgesinde yer alan beş yıldızlı konaklama işletmeleri anakütle olarak saptanmış ve 376 deneğe ulaşılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler, tekli ve çoklu regresyon analizleri ile bağımsız iki örnek t testine tabi tutulmuştur. Araştırmamızda elde edilen bulgular, her iki işgören grubunun da İKY uygulamalarını olumlu algılamalarının örgütlerine olan bağlılıklarını arttırdığını göstermektedir. Ayrıca çalışma biçimine bağlı olarak İKY uygulamalarına ilişkin algıda farklılık olmamasına rağmen örgüte bağlılık düzeylerinin farklılaştığı da saptanmıştır.