PROF. DR. AYŞE ÜSTÜN

Süreli yayınlarda (Antik Dekor, Art Dekor, Kültür ve Sanat, P Sanat, Sanatdünyamız, Tombak, Yeşilay dergileri) ‘geleneksel Türk el sanatları’ konulu makaleler The articles on ‘traditional Turkish handicrafts’in periodicals (Antik Dekor, Art Dekor, Kültür ve Sanat, P Sanat, P Sanat, Sanat Dünyamız, Tombak)

Bu çalışmanın amacı yayımlanmış ve yayımlanmakta olan Antik Dekor, Art Dekor, Kültür ve Sanat Dergisi, P Dünya Sanatı Dergisi, Sanat Dünyamız, Tombak Dergisi, Yeşilay adlı dergilerde yer alan geleneksel sanatlarımızla ilgili makale ve yazıları özetleyerek kronolojik bir sıra takip edilerek ile başvuru kaynağı haline getirmektir. Bu amaçla adı geçen süreli sanat dergilerinin yayınevlerine ulaşarak ilk sayısından son sayısına kadar temin edilmeye çalışılmıştır. Bulunamayan bazı dergi sayılarına da yayınevi arşivlerine girerek kopyalama sureti ile incelenmiştir. Kitabevleri, sahaflar ve kütüphaneler aracılığı ile kaynak taraması tamamlanmıştır. Yazı ve makalenin hangi dergiye ait olduğu, konusu, yazarı, sayfa sayısı ve fotoğraf sayısını düzenleyerek katalog halinde sıralanmıştır. Tez çalışması, öğrenci ve bu alanda çalışan araştırmacılara başvuru kaynağı haline getirilmiştir. Sonuç bölümünde çalışmanın genel bir değerlendirmesi ve varılan sonuçlar yer almaktadır

İstanbul Topkapı Sarayı Müzesi Revan Köşkü’nde bulunan çiniler ve karakteristik özellikleri

Osmanlı Sivil Mimarisinin en önemli örneklerini saraylar oluşturmaktadır. İstanbul’un fethinden sonra inşa edilen Topkapı Sarayı akla ilk gelen sivil mimari örneğidir. Topkapı Sarayı Osmanlı mimarlığının hemen hemen her evresini varlığında barındıran geniş kapsamlı bir yapılar topluluğudur. Bu yapı topluluğu içerisinde en dikkat çekici olan örnekler ise köşklerdir. Saray bahçesinde yer alan, sekizgen planlı Revan Köşkü bu yapıya ait olan güzel bir köşk örneğidir. XVII. yy. sivil mimari özellikleri ve süsleme öğelerinin bir uyum içerisinde Topkapı Sarayı Müzesi Revan Köşkünde görmek mümkündür. Yapının kaba inşaatı bittikten sonra içerisine uygulanan tezyini öğelerin örneğin, kalem işi, taş işçiliği, çini ve diğer süslemelerin bir diğerinin önüne geçmediği görülür. Bir denge ve uyum sağlandığı dikkati çeker. Köşk’ün çinileri, XVII. yy. Kütahya Çinilerinin en güzel kompozisyon ve renk özelliklerini taşımaktadır. Köşkün içte ve dışta duvarlarını süsleyen çinilerin günümüze gelene kadar geçen yüzyıllar içerisinde göz alıcı parlaklığını kaybetmediği görülmektedir. Kompozisyon planları simetrik, ulama ve serbest çıkışlı panolar şeklinde düzenlenmiştir. İstanbul Topkapı Sarayı Revan Köşkü 1998?1999?2000 Yılları’nda Topkapı Sarayı Saray Yapıları Projesi Kapsamında çeşitli restorasyonlar geçirmiştir. İstanbul Topkapı Sarayı Revan Köşkü Klasik Osmanlı Mimarisinin ve Çini Sanatının en güzel örneklerini teşkil etmektedir. Anahtar kelimeler: Osmanlı Mimarisi, Türk Çini Sanatı, Revan Köşkü Çinileri

Tire Necip Paşa Kütüphanesi’ndeki, Necip Paşa Vakfına ait el yazma eserlerin çarkuşe, yekşah, ve zilbahar cilt kapağı özelliklerine göre kataloglanması

Yazının keşfinden bu yana insanlar tüm bilgi birikimlerini, düşüncelerini, duygularını ve tarihsel olayları yazma-çizme gereksinimini duymuşlardır. Bu olgu içersinde insanların kendilerini dil’den sonra en iyi ikinci anlatma yolu olan yazı, önceleri taş, koyunun kürek kemiği, çanak çömlek parçaları, yırtıcı hayvan derileri, ağaç kabukları, papirüs ve parşömen gibi değişik materyaller üzerlerine çok zor şartlar altında yazılmakta idi. Kağıdın icadıyla beraber, kaçınılmaz olan yazı yazma dürtüsü, kitap dediğimiz yapıları oluşturmaya başlamıştır. Zaman içersinde bu yazılı belgeleri beraber korumak ve daha sonra onlara duyulan saygıyı ve özeni belli edebilmek için ciltler yapılmaya başlanmıştı. Toplumlar kendi düşüncelerini ve inançlarını kitap vasıtasıyla diğer medeniyetlere de yayma çabası içerisine girmişlerdir. Bu çaba sonrasında elle yazılan kitapların çok zorlu ve uzun zaman alması nedeniyle ortaya çıkan eserin korunması, bununla beraber içinde yazılanların değerini belli etmek için dışına da aynı özeni göstermeye çalışmışlardır. Değişik toplumların ve kültürlerin bu amaçla ortaya koydukları el yazması eserlerin cilt kapaklarının yapılış amacı aynı olsa da, yapım teknikleri ve süsleme unsurları birbirlerinden farklılıklar göstermektedir. Bu tezin birinci bölümünde cilt sanatı tarihçesi ve cildin yapılış teknikleri hakkında bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde Tire ve yöresinin Türk kültür hayatındaki yeri, Tire ve Necip Paşa hakkında tarihsel ve kişisel bilgileri yer almaktadır. Üçüncü bölümde ise; Osmanlı cilt sanatının en güzel örneklerinin görüldüğü Necip Paşa Kütüphanesi’deki tezimize konu olan yekşah, ciharguşe ve zilbahar tarzda bezenmiş cilt kapaklarından örnekler, açıklamalar ve çizimler bulunmaktadır. Tez değerlendirme ve sonuç kısmından sonra kaynakça bölümü ile sona ermektedir.