PROF. DR. AHMET GÜNCAN

Aksaray doğal meralarında bulunan otsu bitkilerin yem değerlerinin tespiti üzerinde bir araştırma A research on feeding values of some herbaceous plants in Aksaray pasture lands

Bu çalışmada, Aksaray yöresinde meralarda sorun oluşturan bazı yabancı otların besin değerleri araştırılmıştır. Araştırmada 2010 yılında Aksaray meralarında yapılan çalışma ile toplanan yabancı ot örnekleri teşhis edilmiş ve 20 familyaya ait 47 yabancı ot türü tespit edilmiştir. Ayrıca, tespit edilen türlerin, ham protein, ham kül ve rutubet değerleri analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre meranın kompozisyonlarını oluşturan bu bitkilerin bazılarının kültür bitkileri düzeyinde besin maddeleri içerdikleri, bazılarının ise içerdiği bu besin maddelerinin çok düşük seviyelerde olduğu tespit edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, araştırma alanında bulunan yabancı otlardan 7 türün zengin (%15-22), 22 türün ise fakir (% 0-10) düzeyde ham protein içerdiği bulunmuş, bunlar içerisinde en zengin ham protein içeren Fumaria officinalis (hakiki şahtere), % 20.7 ham protein oranıyla yoncadaki oranı aşmıştır. En fakir (% 5.7) ham protein oranına sahip olan türün ise Centaurea depressa (yatık gökbaş) olduğu saptanmıştır. Ham kül düzeylerine bakıldığında 5 türün ham kül oranı zengin (% 15-22), 24 türün ise fakir (% 0-10) bulunmuştur. Bunlardan en zengini % 22.5 oranı ile Alkanna orientalis var orientalis (noktalı köpek dili) ve Chenopodium album (sirken), en fakir olanı ise % 4.4 ham kül oranı ile Verbascum cheiranthifolium (sığır kuyruğu) olmuştur. Çalışmada ele alınan yabancı otların rutubet değerlerine bakıldığında ise Verbascum cheiranthifolium ve Onosma aucheranum (emzikotu)’ un (% 8-9) en yüksek; Phleum pratense (çayır kelpkuyruğu), Salsola kali (adi soda otu) ve Chenopodium album’ un ise (% 4-5) en düşük oranda rutubet içeriği saptanmıştır.

Doğu Karadeniz bölgesinde buğday ürününe karışan yabancı ot tohumlarının tespiti ve dağılışları

Araştırma, Doğu Karadeniz Bölgesinde buğday ürününe karışan yabancı otların, sıklıklarını, yoğunluklarını ve topluluk oluşturmalarını tespit etmek amacıyla 2010 yılında yapılmıştır. Doğu Karadeniz illerinden Rize, Giresun ve Trabzon’da buğday üretimi yapılmadığından Bayburt ile Gümüşhane’ye bağlı 50 köyden her biri 500 `er gramlık örneklerden 117 numune alınarak yapılmıştır. Sonuçta 17 familyaya ait 47 yabancı ot tohumu türü belirlenmiştir. Bu türlerden karamuk (Agrostemma githago) ve pıtrak (Caucalis latifolia) çok yoğun; kanaviçe otu (Adonis sp), tarla düğün çiçeği (Ranunculus arvensis) ve yapışkan ot (Galium tricornotum)’ un yoğun olarak karıştığı saptanmıştır. Bölgede selektörden geçirilmemiş buğdaya sayısal olarak % 0.4336, ağırlık olarak ise % 0.1475 oranında yabancı ot tohumunun karıştığı saptanmıştır. Bulaşık buğday tohumları ile dekara taşınan yabancı ot tohum sayısı ortalama 2051.05 adet ve ağırlık olarak ortalama 23.025 g’dır. Bölgede buğday ürününe karışan bazı yabancı ot tohumları topluluk oluşturmaktadır. Topluluğun esas üyesini karamuk (Agrostemma githago) oluşturmakta topluluğun diğer üyeleri il ve ilçelere bağlı olarak değişiklik göstermektedir.

Adi soda otu (Salsola kali subsp. ruthenica (Iljin) soo.) tohumlarının çimlenme biyolojisi üzerinde araştırmalar

Bu çalışma ile 2006-2007 yılında Konya yöresinde tarım alanlarında yaygın olan soda otu tohumlarının (Salsola kali subsp. ruthenica) çimlenme biyolojisi ve dormansi durumları araştırılmış, özellikle dormansi kırma yöntemleri üzerinde çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Soda otu (Salsola kali subsp. ruthenica) için minimum çimlenme sıcaklığı <2 oC, optimum 20 oC ve maksimum 40 oC olarak bulunmuştur. Topraktaki farklı nem düzeylerinin çimlenme üzerine etkisi araştırılmış ve en yüksek çimlenme tarla kapasitesinin % 75'i oranında nem içeren topraklarda olduğu saptanmıştır. Dormansi kırma çalışmaları kapsamında tohumlara durgun suda bekletme, su ile yıkama, ön üşütme, ön ısıtma, tohum kabuğunu mekanik olarak aşındırma ve meyve kabuğunun uzaklaştırılmasının etkileri araştırılmış ve sadece tohum kabuğunun mekanik olarak aşındırılması yöntemiyle tohumlar kontrole göre yüksek oranda çimlenmiştir. ANAHTAR KELİMELER: Soda otu, Salsola kali subsp. ruthenica, çimlenme, dormansi kırma uygulamaları.

Isparta koşullarında nohutta yabancı ot mücadelesi üzerinde araştırmalar

Bu çalışma, 2006 yılında Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma ve Uygulama Çiftliğinde yürütülmüştür. Deneme sahasında en fazla yoğunluğu sırasıyla büyük pıtrak (Xanthium strumarium L.), sirken (Chenopodium album L.), tarla sarmaşığı (Convolvulus arvensis L.), yer keleği (Aristolochia bottae), köpek dişi (Cynodon dactylon L. Pers.), kekre (Acroptilon repens L.) ve gökbaş (Centaurea cyanus L.) göstermiş ve bu otlar m2’de ortalama 38 yoğunluk teşkil etmiştir.Araştırmada İspanyol nohut çeşidinde yabancı otlara karşı trifluralin (ekim öncesi), linuron (çıkış öncesi ve sonrası) ve bunların bir, iki ve üç defa çapalama ile kombinasyonu uygulanmıştır. Sonuçta; ekim öncesi trifluralin uygulamasının nohutta önemli derecede fitotoksik etki yaptığı, çıkış sonrası linuron uygulamasının da bitkide az da olsa fitotoksik etkiye neden olduğu fakat nohut bitkisinin bunu zamanla tolere ettiği görülmüştür. Denemede en yüksek verim 115.3 kg/da ile Ekim+Çıkış Öncesi Linuron+3 çapa uygulaması yapılan parsellerden, en düşük verim ise 24.4 kg/da ile Trifluralin+Ekim+Çıkış Öncesi Linuron uygulamasından elde edilmiştir. En iyi mücadele şeklinin ise Ekim+Çıkış Öncesi Linuron+ 1 çapa olduğu bulunmuştur.