ÖĞR.GÖR. SADİYE OKTAY

Basel II kriterlerine göre ticari bankalarda kredi riski yönetimi

ÖZET Bankaların maruz kaldığı en önemli risklerden biri de kredi riskidir. Finansal serbestleşme, finansal kurumlar arasındaki rekabetin artması, kredi piyasalarının gelişmesi, kredi türev piyasalarının genişlemesi ve yeni finansal enstrümanların kullanılmaya başlamasıyla kredi riskini yönetmek bankalar açısından karmaşık hale gelmiştir. Etkin kredi risk yönetimi sürecinde ilk adım, bankanın maruz kaldığı kredi risklerini tanımlamak, bu riskleri ölçmek ve kredi risklerinden korunmak için yeni teknikler kullanmaktır. Dolayısıyla, bu noktada Basel II devreye girmektedir. Basel II, bankaların maruz kaldıkları riskleri en hassas şekilde ölçülmesi ve risk yönetimi sürecinde kullanılmasını hedeflemektedir Basel II sermaye yeterliliği düzenlemesinin birinci bloğu olan, asgari sermaye yeterliliğinde kredi riski ölçümü için farklı ölçüm yaklaşımları sunmuştur. Bu çalışmada, Türk bankacılık sektörünün kredi riski açısından Basel II’ye uyum sürecinin hangi aşamada olduğu ve mevcut durumdaki kredi riski yönetiminde karşılaşılan sorunları tespit edilmiştir. Son olarak bankalar arasında; kredi riski yönetimi açısından; Basel II’ yönelik hazırlık aşaması değerlendirilmiş ve bu konuya yönelik önerilerde bulunulmuştur. Anahtar kelimeler: Risk, kredi, kredi riski yönetimi, Basel II. xiv

Basel-II standartlarına göre ticari bankalarda kredi taleplerinin değerlendirilmesi ve bir uygulama

ÖZET Son yıllarda bankalar ülke ekonomilerinin temel yapı taşı olarak kabul edilmektedir. Bankaların daha sağlam ve istikrarlı bir yapıya kavuşabilmesi için yerel ve uluslar arası otoriteler tarafından çeşitli düzenlemeler yapılmaktadır. Bu düzenlemelerden biri ve belkide en önemlisi Basel-II standartlarıdır. Bu çalışmada kredi taleplerinin değerlendirilmesinde ve bankaların sermaye yeterliliğinin ölçümünde Basel-II standartlarının getirdiği düzenlemeler ele alınmıştır. Basel komitesi ilk sermaye yeterliliği standardını 1988 yılında yayınlamıştır. lk standartta temel amaç uluslar arası alanda faaliyet gösteren bankalar arasındaki uygulama farklılıklarını ortadan kaldırmaktı. Fakat zamanla piyasaların gelişip karmaşıklaşması ile Basel-I olarak adlandırılan standartlar yetersiz kaldı. Bunun üzerine Basel komitesi 1996 yılında kredi riskinin yanı sıra piyasa riskinin ve operasyonel riskin de ölçümünü içeren Basel-II standartlarını yayınladı. Ülkemizdeki bankacılık düzenleme otoritesi BDDK Basel-II standartlarına uyum için öngördüğü takvimi ve yol haritasını 30 Mayıs 2005 tarihinde yayınlamıştır. Bu takvime göre Basel-II standartları ülkemizde 2008 yılı Ocak ayında yürürlüğe girecektir. Bu çalışmada krediler ve Basel-II kararları ile ilgili bilgiler verildikten sonra son bölümde bankaların üstlendikleri kredi risklerinin kredi fiyatını ve bankanın sermaye yeterliliğini nasıl etkilediği uygulamalı olarak test edilmiş ve kredinin riski arttıkça buna paralel kredinin fiyatının arttığı ve bankanın bulundurması gereken sermaye miktarının da arttığı sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: Kredi taleplerinin değerlendirilmesi, Basel standartları, sermaye yeterliliği