ÖĞR.GÖR. CANDAN ÇINAR

Metropol gündelik yaşamının konutun dönüşümüne etkisi

0(75232/ *h1′(/ø. <$ù$0,1,1 .218781 'g1hùh0h1( (7.ø6ø 7ROJD $',1,5 0LPDUOÕN <NVHN /LVDQV 7H]L %X oDOÕúPDGD HQGVWUL GHYULPL LOH ELUOLNWH EDúODDQ YH JQP]GH NUHVHOOHúPHOH ELUOLNWH HQL ELU úHNLO ND]DQDQ UHWLP ELoLPOHULQLQ UQ RODUDN PHWURSROQ PHGD LOHWLúLP WHNQRORMLOHUL YH NUHVHOOHúHQ WNHWLP NOWUQQ HWNLOHULOH G|QúHQ JQGHOLN DúDPÕQ NRQXW LOH LOLúNLVL øVWDQEXO |UQH÷LQGH LQFHOHQPHNWHGLU 0HWURSRO YH JQGHOLN DúDP ELUELUOHULQL ROXúWXUDQ G|QúWUHQ HQL VHUPDH NRúXOODUÕQÕQ PHNDQVDOOÕ÷ÕQÕ DoÕNODPDN LoLQ KHU GHIDVÕQGD HQLGHQ WDULI HWPHPL] JHUHNHQ NDYUDPODUGÕU 0HWURSRO DúDQWÕVÕ |]HOOLNOH +HQUL /HIHYEUH¶LQ EHOLUWWL÷L DQODPGD JQGHOLN DúDPÕQ LoHULVLQGH YH VDHVLQGH PHNDQÕ G|QúWUPHNWHGLU $QÕ ]DPDQGD JQGHOLN DúDP PHWURSROQ G|QúWUF JoOHULQLQ ]RUXQOX VRQXFXGXU PHNDQÕQ DúDP SUDWL÷LQH DQVÕGÕ÷Õ DODQGÕU

Konut yerleşmelerinin oluşturduğu yeni kamusal alanlar The Relationships between public platform and gated communuties

ÖZET Kapitalizmin yaratmış olduğu piyasa ekonomisi içinde piyasada dolaşıma giren tüm ürünler değişim, kullanım ve prestij değerlerine sahiptirler. Konut da piyasa içinde dolaşıma giren bir ürün olması nedeni ile piyasada bulunan tüm mallar ve hizmetler gibi değişim, kullanım ve prestij değerlerine sahip olan bir ürün haline dönüşmüştür. Konut tüketici için kimlik/sosyal statü belirten bir olgu olması yönü ile kamusal alanda insanın diğer insanlar ile olan ilişkisinde önemli bir role sahiptir. Bu bağlamda konut insanın yaşamı için en temel gereksinimi olmakla birlikte kamusal alanda bireyin sosyal statüsünü ifade edebileceği en önemli araçlardan bir tanesidir. Bu çalışmada konut yerleşmeleri, kamusal alan ve özel alan ilişkisi bakımından değerlendirilmeye çalışılmıştır. Çalışma içinde konut ve kamusal alan ilişkisi toplumsal yaşamda insanın çevresinde bulunan diğer insanlar ve ürünler ile olan ilişkilerinin tüm boyutunu belirleyen üretim-tüketim ilişkileri çerçevesinde ele alınmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde çalışmanın içeriği ve hedefleri ortaya konmaya çalışılmıştır. kinci bölümde, her türlü mal ve hizmetin bireysel üretimden kitlesel tüketime geçiş süreci özellikle üretim ve tüketim ilişkilerinin oluşturduğu kamusal alanda insanın ürünler ve insanlar ile olan ilişkileri çerçevesinde değerlendirilmiştir. Üçüncü bölümde, üretim ve tüketim ilişkilerinin değişmesi sonucunda konutun kamusal ilişkilerden sıyrılması ile birlikte özel ve kamusal yaşamın birbirinden ayrılması incelenmiştir. Üretim ve tüketim ilişkilerindeki değişim ile birlikte kamusal yaşamda tüketimin insan için prestij/sosyal statü sağlayan bir olgu olması üzerinde durulmuştur. Çalışmanın 4. bölümünde ise, Türkiye’deki konut yerleşmeleri ve kamusal alan ilişkisi 1980 öncesi ve sonrası dönem olarak incelenmiştir. Özellikle 1980 sonrası dönemde konut piyasasının en popüler konut sunum biçimi olan kapalı konut yerleşmeleri, özel ve kamusal alan ilişkisi çerçevesinde insanın konutla ve insanla olan ilişkileri kapsamında ele alınmıştır. Çalışmanın 5. bölümü olan sonuçlar kısmında ise, diğer bölümlerden elde edilen sonuçlar sunulmuştur. Anahtar kelimeler; Üretim-Tüketim lişkileri, Özel-Kamusal Alan, Konut, Kapalı Konut Yerleşmeleri