DOÇ.DR. YÜKSEL YILMAZ

Kam millerinin burulma titreşimleri

Mt&V’-r*^* -l- OZET Bu çalışmada kuvvet kapalı toparlaktı ve tablalı kam meka nizmalarında kam milinin, maruz olduğu değişken terk etkisinde yap tığı burulma titreşimleri ele alındı. Radyal kam mekanizmalarında kam mili, izleyiciden kama etki eden kuvvetin oluşturduğu bir torka maruzdur. Kam dönme açısına bağlı olarak değişen bu terk elastik bir cisim olan milde burulma titreşimleri oluşturacaktır. Bunu belirlemek için kam milinin dinamik bir modeli kuruldu ve hareket denklemleri teşkil edildi. Denklem ler boyutsuzlaştırılarak bazı boyutsuz katsayılar tanımlandı. Bunlar atalet oranı, frekans oranı, enerji oranı ve sönüm etki oranı ile tablalı kamlar için ayrıca tanımlanan büyüklük oranıdır. Bu katsa yılar milin dinamik davranışını karakterize etmek için kuilanılabilirler. Kam millerinin burulma titreşimleri, kendi kendini besleyen parametre tahrikli zorlanmış titreşimlerdir- Monlineer olan bu titre şimlerle ilgili diferansiyel denklemlerin çözümü nümerik olarak yapı labilir. Tek kamlı bir mil maruz olduğu tork sebebiyle burularak kal kışta yavaşlar, inişte ise hızlanır Zorlanmış bir titreşim olan bu olaya kurulma adı da verilir. Tablalı kamlarda bu titreşim daha -II- şiddetlidir. Atalet ve enerji oranlarının artışı titreşimi şiddetlendi rir, frekans oranının azalması da aynı sonucu doğurur. Bu oranların optimum seçimi ekonomi ve düzgün çalışma sağlar. Mildeki titreşimler izleyici ivmesinde ve radyal kuvvet bileşeninde teorik değerden sap malara yol açar. Ekstrem hallerde sıçrama bile oluşturabilir. Çok kamlı millerde de bilhassa yüksek hızlarda mildeki titre şim genlikler; büyük değerler alabilir. Genlikler girişten diğer uca doğru artar. Mil ucuna ilâve edilecek bir volan müspet etkiler oluş turur.