DOÇ.DR. REMZİ ALTUNIŞIK

Türk ilaç sektöründe tutundurma faaliyetleri: Hekim gözüyle bir bakış

Son yıllarda Dünya’da Türk laç Sektörü önemli bir pazar haline gelmiş ve bu durum rekabeti arttırmıştır. Firmalar artan bu rekabet karşısında değişik tutundurma yöntemleri ile pazarda kalma mücadelesi vermektedirler. Bu çalışmanın amacı, ilaç firmaları tarafından yapılan tutundurma faaliyetlerinin neler olduğu ve bunların hekimler tarafından nasıl görüldüğünün değerlendirilmesidir. Çalışmada X ilaç firmasının bölge yapılanması doğrultusunda ve saha teşkilatı aracılığıyla değişik illerde bulunan ve farklı uzmanlık alanlarına sahip hekimlere saha anket çalışması ve mülakat yapılmıştır. Anket sonuçları istatistikû olarak incelenmiş ve elde edilen bulgular yorumlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Türk laç Sektörü, Pazarlama Kavramı, Pazarlama Karması, Tutunudurma, Tutundurma Karması Elemanları

Gıda tüketim alışkanlıklarındaki değişim üzerine bir araştırma

Bilişim ve teknoloji çağı; özellikle iletişim ve bilginin hızlanması avantajları ile, tüm dünyayı ve Türkiye’yi hızlı bir değişime sokmuştur. Pazarlamanın temeli olan tüketici de hem teknolojik gelişmelerden hem de sosyo-ekonomik değişimlerden payını almakta ve istediği her konuda bilgiye ulaşabilmektedir. Artan ürün çeşitliliği içinde bilinçli tüketicinin satın alma kararları ve alternatiflerin içinden seçim yapması, yani karar alma süreci de değişmekte ve karmaşık bir yapıya bürünmektedir. Pazarlamacılar, bu yoğun rekabet ortamı içinde önce tüketici davranışlarını anlamaya çalışarak, yeni tüketiciye ulaşmak için farklı stratejiler geliştirmek zorundadırlar. Gıda tüketimi denilince kişinin en temel ihtiyacı olan açlığını ve susuzluğunu gidermek için sürekli yaptığı ve yapacağı hiç bir zaman sonu gelmeyecek bir eylem akla gelmektedir. nsanın bu değişim rüzgarı içinde daha bebeklik döneminde oluşmaya başlayan damak tadı alışkanlıklarını değiştirebilmesi, yerleşmiş gıda tüketim kalıplarından vazgeçmesi değişimin en zor basamağı olarak görülmektedir. Ancak 1990’lardaki lezzet kavramı yavaş yavaş önemini yitirmeye başlamış; bilinçli tüketici ne yediğini, yediklerinden sağladığı faydayı, az ya da fazla gıda tüketiminin zararlarını kısacası sağlıklı gıda tüketiminin önemini kavramaya başlamıştır. Bu bilinçle birlikte tüketim eğilimleri ve yaşam tarzı değişmektedir. Bu değişimin itici güçleri olarak, gıda sektöründeki yeni teknolojiler ve yeni ürünler gösterilebilir. Bu çalışmanın amacı, ülkemizde gıda tüketiminde son yıllarda ortaya çıkan değişimi incelemektir. Bu amaçla çalışmada ülkemizde gıda tüketimine ait ikincil veriler (üretim, tüketim, dış ticaret istatistikleri) ve tüketicinin gıda tüketim alışkanlıklarına ilişkin bir anket çalışmasından yararlanılmıştır. Anket sonuçları istatistiksel teknikler kullanılarak değerlendirildikten sonra elde edilen bulguların pazarlama stratejileri yönünden değerlendirmesi yapılmıştır. Bulgular, tüketim alışkanlıklarındaki değişimin ürün gruplarına göre farklılaştığını ve sağlık bilinçli tüketimin giderek yaygınlık kazanmaya başlayarak, doğal ürünlere ve fonksiyonel ürünlere olan talep artışına işaret etmektedir. Anahtar kelimeler: Tüketim, Tüketim Alışkanlıkları, Yaşam Tarzı, Sağlıklı Yaşam, Gıda.

KOBİ’lerde bilgi ihtiyacı, yönetimi ve bilgi düzeyinin incelenmesi üzerine bir saha çalışması Knowledge requirement, knowledge management and knowledge level examination in SME’s

ÖZET Anahtar Kelimden KOBİ, Bilgi, Bilgi Yönetimi, Bilgi İhtiyacı, Bilgi Düzeyi Günümüzde yaşanan hızlı değişim ve gelişim sürecinde bilginin önemi gittikçe artmaktadır. Bilgi bir rekabet avantajı haline gelerek, tüm ekonomik faaliyetlerin odak noktası olmuştur. İşletmeler için bilgi tüm fonksiyonel alanlarda en öncelikli faktör haline gelmiştir. Bilgi çağında işletmeler bilgiyi arayan, bulan, kullanan, üreten, depolayan, yöneten birimler şekline dönüşmektedir. KOBİ’lerin değişen koşullarda başarılı olabilmesi için bilgi tabanh, öğrenen bir organizasyon haline gelmesi gereklidir. Günümüzde bilgi ve bilgi yönetimi işletmeler için yaşamsal önem taşımaktadır. Bu çalışma ile KOBİ’lerin bilgi ihtiyacının belirlenmesi ve bilginin öneminin algılanması ile bilgi düzeyi ve bilgi yönetimi konularının incelenmesine çalışılmıştır. Bu amaç doğrultusunda bu çalışmada metodoloji olarak anket uygulaması benimsenmiştir. Söz konusu anket Sakarya ilinde uygulanmıştır. Toplam 58 işletmeden elde edilen veriler SPSS ortamında analize tabi tutulmuştur. Araştırmanın bulgularına göre KOBİ’lerin durumu pek iç açıcı görünmemektedir. Bu çalışma ile ortaya çıkan bulgular KOBİ’lerin yetersiz bilgi seviyesine işaret etmektedir. Bu çalışma bağlamında KOBİ’lerin bilgiye gereken öneminin verdiğini ve KOBİ’lerde etkin bir bilgi yönetiminin var olduğunu söylemek zordur. KOBİ ‘ler ihracata zor ve karmaşık olarak bakmaktadırlar. Bulgular KOBİ’lerin sorunlarının temelinde yatan asıl sorunun bilgi eksikliği olduğunu göstermektedir. vı

Perakendeci imajının perakendeci markası tercihine etkisi Effects of the retailer’s image on consumers’ preference of retail brands

SAÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tez Özeti Tezin Başlığı: Perakendeci İmajının Perakendeci Markası Tercihine Etkisi Tezin Yazarı: Özcan ÖZBILEK Danışman: Doç. Dr. Remzi ALTUNIŞIK Kabul Tarihi: 16 Mayıs 2005 Sayfa Sayısı: DC (On kısım) + 156 (Tez) + 4(Ekler) Ana Bilimdalı: İşletme Bilim Dalı: Üretim Yönetimi ve Pazarlama Marka kavramı günümüz pazarlamasında giderek daha önemli olmaya başlamıştır. Marka sadece pazarda ürünlerin birbirinden ayırt edilmesine yarayan bir unsur olmaktan çıkıp, tüketiciler açısından satınalma kararlarında rol oynayan bir unsur haline gelmiştir. Günümüzde marka ürünlerin imaj boyutunu oluşturmaktadır. Geleneksel markalar yanında perakendeciler de kendi markalarını çıkarmaya başlamışlardır. Perakendeci markalan sadece perakende satışlarını artırmaya yardımcı olmakla kalmaz, perakendecinin toptancı ve üreticilere karşı pazarlık gücünü artırmaya da yardımcı olmaktadır. Bu çalışmanın amacı da, ülkemizde tüketicilerin market markalı ürünlere karşı tutumları, tüketicilerin market markalı (özel markalı) ürünleri tercih etme sebepleri, tüketicilerin market markalı ürünleri satın almaları esnasında tedirgin oldukları noktalar, market markalı ürünlerin tüketiciler gözünde sahip olduğu imaj ile tüketicilerin market markalı ürünleri tercih etmelerinde market (mağaza) isminin (imaj mm) etkili olup olmadığı araştırmaktır. Bu çalışmada metodoloji olarak anket uygulaması yapılmıştır. Saha çalışması Sakarya ve Van illerinde toplam 421 kişi üzerinde uygulanmıştır. Analiz sonuçlarına göre tüketicilerin perakende markalarını tercihlerinde rol oynayan en önemli faktörün fiyat olduğunu ortaya koymaktadır. Ancak, mağaza imajının perakendeci markası seçiminde rol oynayan en önemli ikinci faktör olduğu ortaya çıkmıştır. Tüketicilerin perakendeci seçiminde demografik özelliklerinde rol oynadığı gözlemlenmiştir. Perakendeci markası seçiminde tanıdıkların tavsiyesi de etkili olmaktadır. Anahtar Kelimeler: Perakendeci Markası, Perakendeci imajı, Marka, Perakende Sektörü Vİİİ

Seçilmiş ürünlerde tüketici ilgisinin marka bağlılığına etkisi: Üç il örneği Effect of consumer involvement on brand loyalty in selected products: Three province sample

SAÜ. Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tez Özeti Tezin Başlığı: Seçilmiş Ürünlerde Tüketici İlgisinin Marka Bağlılığına Etkisi: Üç II Örneği Tezin Yazan: Saim Saner ÇIFTYILDIZ Danışman: Doç.Dr. Remzi ALTUNIŞIK Kabul Tarihi: 10.02.2006 Sayfa Sayısı: DC(ön Kısım) + i89(Tez) + 20(Ekler) Ana Bilim Dalı: işletme Bilim Dalı: Üretim Yönetimi ve Pazarlama Günümüz pazarlarında artan rekabet ve daha karmaşık hale gelen tüketici yapısı sebebiyle, mevcut müşteri tabanının muhafazasına yönelik çalışmalar pazarlama yazımında giderek daha fazla önem kazanmaya başlamıştır. Bu çalışmada ise tüketici ilgisi, müşteri tatmini, marka güveni ve marka-kişi uyumu yapılarının marka bağlılığına olan etkileri incelenmektedir. Bu amaçla yapılan analizler iki aşamada gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada söz konusu öncüllerin marka bağlılığına olan doğrudan etkileri incelenmiştir. İkinci aşamada ise tüketici ilgisinin, müşteri tatmini, marka güveni ve marka-kişi uyumu ile marka bağlılığı arasındaki ilişkilere etkisi araşlırılmaktadır. Analizler neticesinde elde edilen bulgular, tüketici ilgisi, müşteri tatmini ve marka güveninin, marka bağlılığına olumlu etkilerinin olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte tüketici ilgisinin söz konusu yapılar ile marka bağlılığı arasındaki ilişkileri olumlu etkilediği elde edilen bulgular arasında yer almaktadır. Anahtar Kelimeler: Tüketici ilgisi, Marka Bağlılığı, Müşteri Tatmini, Marka Güveni, Marka-Kişi Uyumu vm

Futbol seyircisini taraftarını saldırganlığa iten psiko-sosyal nedenler (Sakarya il örneği)

İletişim teknolojisinde yaşanan gelişmelere paralel olarak futbol dünyada milyarlarca insan tarafından canlı yayınlarla izlenerek kendisine duyulan ilgi ve sevgiyi arttırma olanağını bulmuştur.Futbola duyulan bu sevgi ve ilginin sonucu olarak ülkeler ve kulüpler futbol eğitimine ve alt yapılarına daha çok önem verip ulusal ve uluslar arası futbol organizasyonları ile çok daha fazla sayıda insanı futbolun içine çekmeye çalışmaktadırlar. Spor içinde varolan fiziksel ve estetik değerler üstün yeteneklere sahip oyuncu ve takımlar tarafından sergilenip iletişim araçları tarafından canlı yayınlarla milyarlarca seyirciye ulaştırıldıkça futbola duyulan ilgi de doğal olarak artmış ve taraftarlık kavramı da buna bağlı olarak gelişmiştir.Futbol sevgisi ve heyecanının artmasına paralel olarak taraftar arasındaki taşkınlıklar ve şiddet olayları da artarak endişe verici boyutlara ulaşmıştır. Taraftarların giderek artan saldırganlık eğilimleri ve davranışları şiddeti önlemeye yönelik araştırmaları gündeme getirerek şiddeti önlemeye yönelik yasal tedbirler arttırılmaya başlanmıştır.Bu çalışma Türkiye deki taraftarı şiddet ve saldırganlığa yönelten sosyal etkenler göz önüne alınarak hazırlanmıştır. Bulgular, frekans dağılımları ve Chi-Square (Ki-Kare) SPSS (Statistical Package for Social Science) 10.0 programı ile tablolar hâline getirilerek yorumlamaya gidilmiştir. Araştırma bulguları, seyircilerin eğitim seviyelerinin ve ekonomik düzeylerinin yükseltilmesinin, şiddete yönelik eylemlerin engellenmesinde olumlu sonuçlar sağlayabileceği şeklindedir. Anahtar Kelimeler: Spor, Saldırganlık, Futbol Seyircisinde Saldırganlık

7-12 yaş arasındaki çocukların aile satın alma kararına etkisi üzerine bir çalışma

SAÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tez Özeti Tezin Başlığı: 7-12 Yaş Arasındaki Çocukların Aile Satın Alma Kararına Etkisi Üzerine Bir Çalışma Tezin Yazarı: Sezin SÖNMEZ Danışman: Doç. Dr. Remzi Altunışık Kabul Tarihi: 07 Temmuz 2006 Sayfa Sayısı: VI (ön kısım) + 95 (tez) + 6 (ekler) Anabilim Dalı: şletme Bilim Dalı: Üretim Yönetimi Ve Pazarlama Aile toplumun en küçük fakat en önemli tüketici karar birimi olarak karşımıza çıkmaktadır. Değişen sosyo-ekonomik dengeler aile yapısında da değişmelere yol açmıştır. Aile satın alma kararlarında artık aile üyelerinin ortak katılımı söz konusu olup üyelerin rollerinde farklılaşmalar meydana gelmiştir. Günümüzde çocuklar, aile satın alma kararlarında etkin bir role sahiptir. Çocukların aile satın alma kararları üzerindeki etkileri farklı açılardan ele alınmalıdır. Bu çalışmalar başarılı pazarlama stratejileri geliştirmek için önemli bilgiler sağlar. Bu çalışmada çocukların aile satın alma kararları üzerindeki etkilerinin özellikle farklı yapıdaki aileler, farklı ürün, farklı satın alma süreçleri, tüketici olarak çocuğun davranışları göz önüne alınarak ortaya konulması amaçlanmıştır. Aile satın alma kararlarında çocukların etkilerini inceleyen bu çalışmada literatür araştırmaları ve mülakat çalışmaları sonrasında 7-12 yaş arası çocukları olan ebeveynlerin bu konu hakkındaki görüşlerini açığa çıkarabilmek amacı ile anket uygulanmıştır. Çocukların satın almaya etkisi özellikle ürün çeşidine, satın alma karar sürecinin aşamasına göre değişmektedir. Cinsiyet farkı çok fazla ön plana çıkmasa bile ailelerin kız çocuklarının satın alma kararlarında daha etkili olduğunu düşündükleri ortaya çıkmıştır. Çocukların etkilendiği faktörler arasında arkadaşlar ve reklamlar ön plana çıkmaktadır. Çocuklar isteklerini elde etmek amacı ile farklı davranışlar sergilemekte, ailelerin bunlara tepkileri ise çoğunlukla çocuğun lehinde sonuçlanmaktadır. Anahtar Kelimeler: Tüketici Davranışları, Aile Satın Alma Kararları, Çocuk, Tüketici Olarak Çocuk v

Tüketici gözüyle light ürün kavramı ve tüketici beklentileri Light food concept at the consumer point of view and consumer expectations from light food products

SAÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tez Özeti Tezin başlığı: Tüketici Gözüyle Light Ürün Kavramı ve Tüketici Beklentileri Tezin Yazarı: Çağatay ARIKAN Danışman: Doç. Dr. Remzi ALTUNIŞIK Kabul Tarihi: 28 Eylül 2005 Sayfa Sayısı: VIII (ön kısım) + 74 (tez) + 4 (ekler) Anabilim dalı: İşletme Bilim dalı : Üretim Yönetimi ve Pazarlama Dünyada son 20 yıldır sağlıklı gıdalar, gıda tüketiminde en önemli akımların başında gelmektedir. Bununda en önemli sebebi tüketicilerin artan sağlık kaygılan, bilimsel olarak beslenme ile sağlık arasındaki kuvvetli ilişkinin ispatlanması ve özellikle gelişmiş ülkelerde hızla artan obezite problemidir. Bu çalışmanın amacı tüketicilerin sağlıklı beslenme konusundaki bilinç düzeyini ve “light” ürün tüketim alışkanlıklarını incelenecektir. Çalışmada değişik sosyo-ekonomik gruba ait katılımcılarla 3 adet odak grubu yapılmıştır. Bu odak grubu neticesinde genel bakış açısı, bilinç düzeyi ve ön yargılar ışığında çalışmanın anketi hazırlanmıştır. Anket sonuçlan istatistiki olarak incelenmiş ve elde edilen bulgular yorumlanarak önermelerde bulunulmuştur. Anahtar kelimeler: Light Gıda Ürünleri, Tüketim, Pazarlama, Tüketici Beklentileri, Sağlıklı Beslenme, vı

Yabancı markalı ürünlerin değerlendirilmesinde köken ülke etkisi Country of origin effect in the evaluation of foreign branded products

ÖZET Günümüz pazar şartlarında hızlı bir değişim ve gelişim yaşanmaktadır. Bu değişim sadece işletmeleri değil, tüketicileri de etkilemektedir. Özelikle de küreselleşme olgusu ile birlikte dünyanın bir tarafında piyasaya çıkan bir ürün çok kısa denecek kadar kısa bir zaman içinde dünyanın diğer taraflarına kolayca ulaşabilmektedir. Bu bağlamda ülkemiz pazarlarında dünyaca bilinen markaların bir çoğu bulunmaktadır ve tüketim bağlamında tüketiciler yabancı markalı ürünleri kullanmaktadır. Pazarlama yazınında yabancı markalı ürünlerin değerlendirilmesinde ürüne ait köken ülke bilgisinin tüketici kararlarını etkilediği belirtilmektedir. Bu çalışmanın amacı, tüketicilerin yabancı kökenli ürünleri nasıl değerlendirdiği ve yabancı markalı ürünleri kullananların diğer tüketicilerce nasıl algılandığını ortaya koymaya çalışmaktır Bu amaç doğrultusunda bu çalışmada metodoloji olarak anket uygulaması benimsenmiştir. Sözkonusu anket Adapazan’nda uygulanmıştır. Toplam 424 kişi üzerinde uygulanmış olan anket çalışmasından elde edilen veriler SPSS ortamında analize tabi tutulmuştur. Araştırma bulgularına göre insanlar yabancı markalı ürün kullananları belirli önyargılar çerçevesinde değerlendirmektedir. Yabancı markalı ürünleri kullananların algılanmasında altı boyutun olduğu görülmektedir. Bunlar, alışveriş veriş düşkünlü, başarılı ve saygın aileye mensup olma, sevilen ve sayılan kişilik, lüks ve moda düşkünlüğü, muhafazakar ve temkinli yapıya sahip olma ve umursamazlık ve başarısızlık olarak ifade edilebilir. Ayrıca, tüketicilerin yerli ve yabancı markalı ürünleri değerlendirmede benzer tutumlar sergiledikleri de görülmektedir. VI

Perakende sektöründe mağaza seçimini etkileyen faktörler üzerine bir saha çalışması The Effective couses of choosing large store in the retail sector

ÖZET Günümüz pazar şartları hızlı bir değişim yaşanmaktadır. Bu değişim sadece firmaların faaliyetlerinde değil, tüketici davranışlarında da kendini hissettirmektedir. Artan küreselleşme ile birlikte günümüz modern tüketicileri giderek daha da bilinçlenmekte ve daima daha iyisini istemektedir. Özellikle de alternatiflerin artışıyla birlikte alışveriş bağlanımda tüketiciler son derece seçici davranmaya başlamışlardır. Bu seçicilik mağaza seçiminde de kendini göstermektedir. Geleneksel mağaza ile satış yöntemi halen perakendecilik sektörünün önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Sayılan giderek artan alışveriş merkezleri sundukları çeşitlilik, fiyat uygunluğu, hizmet kalitesi ve alışveriş kolaylığı ve rahatlığı gibi nedenlerden dolayı tüketicilerce tercih edilmektedir. Ancak, bu durum şehir merkezlerinde yerleşik bir çok mağaza için ciddi sorunlar yaratmaktadır. Bunun da ötesinde, şehir dışma kayan ticaret sebebiyle sadece esnaf değil şehrin ekonomisi ve sosyal canlılığında zayıflama meydana gelmektedir. Dolayısıyla, Adapazarı gibi bu durumla karşı karşıya olan şehirler ticari faaliyetlerin canlandırılması ve dışa kaynak akışını durdurmanın yollarını aramaktadır. Adapazarı bağlamında yapılan bu çalışma ile insanların alışveriş alışkanlıkları, insanları şehir dışma alışverişe iten nedenlerin neler olduğu, insanların Adapazan’nda nelerin eksikliğini hissettiklerini, şehir dışında cazip olan unsurların neler olduğu ve Adapazarı’ ndaki ticari hayatın nasıl algılandığını ortaya koymaya çalışmaktadır. Bulgular ışığında tüketim alışkanlıkları konusunda değerlendirmeler yapılarak pazarlama ve satış açısından olası çözümler üzerinde değerlendirmeler yapılmaktadır. Araştırma bağlamında bir anket çalışması ile birlikte yüzyüze mülakatlar ve fokus grup teknikleri yardımıyla derinlemesine bilgi alınmaya çalışılmıştır. Bulgular, insanların genellikle Adapazarı’ndaki perakendecilik faaliyetlerinin yetersizliği ve esnafın profesyonellikten uzak olması sebebiyle şehir dışma gittiklerini işaret etmektedir. V

Satış elemanı gözüyle müşteri odaklı satış kavramı üzerine bir saha çalışması

Satış pazarlama kavramının bireysel bazda veya müşteri seviyesinde uygulanması olarak düşünülebilir. Son yıllarda satış mesleğinde önemli değişimler yaşanmaktadır. Bu değişmelere paralel olarak satış elemanlarının satışa ve müşteriye bakış açısında da değişimler yaşanmaktadır. Bu çalışmanın amacı satışta müşteri odaklılık kavramını incelemek ve satış elemanlarının müşteri eğilimliliğini araştırmak ve müşteri odaklı satışın belirleyicilerinin neler olduğunu ortaya koymaktır. Araştırma bağlamında müşteri odaklı satış kavramının ölçümünde kullanılan SOCO ölçeğinin uygulanabilirliği üzerinde de durulmuştur. Araştırma bağlamında 976 satış elemanına anket uygulaması yapılmıştır. Bulgulara göre işletmenin oluşturduğu çevre şartları ve işletme kültürü satış elemanının müşteri odaklı olmasında son derece etki olan bir unsurdur. Benzer şekilde kişisel özelliklerin (örneğin, cinsiyet ve gelir) satışta müşteri odaklılık eğiliminde etkili olduğu gözlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Satış, müşteri odaklı satış, müşteri tatmini, SOCO ölçeği

Plansız satın alma davranışı üzerinde bir uygulama Impulse buying behaviour

ÖZET Anahtar Kelimeler: Plansız Satm Alma, Tüketici Davranışları, Rasyonel Tüketici, Hedonik Duygular, Hazcı Tüketiciler Günümüzde alışveriş sadece ihtiyaçların giderilmesi için gerekli bir faaliyet değil, boş zamanların değerlendirilmesi ve stresten kurtulmak için bir araç haline gelmiştir. Günümüzde alışveriş bir çok insan için rasyonel davranışlardan uzak, hedonik duyguların etkisinde bir yaşam tarzım ifade etmektedir. Alışverişin bu şekilde algılanması neticesinde de bireylerde plansız satın alma eğilimleri ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada tüketici satın alma davranışları incelenerek, tüketiciler arasında son zamanlarda yaygın hale gelmeye başlayan plansız satın alma davranışının sebepleri ve plansız satm alma davranışı sergileyen tüketicilerin özellikleri ortaya konmaya çalışılmaktadır. Çalışma çerçevesinde yöntem olarak anket ve fokus grup çalışmalarıyla toplanan verilerden yararlanılmıştır.

Tüketicilerin reklam izleme alışkanlıkları ve reklama yönelik tutumlarına ilişkin bir saha çalışması

Yoğun rekabet ortamı ve modern hayatın getirilerinde yaşanan hızlı değişim, tüketici davranış ve tutumlarına da yansımaktadır. Firmalar, yaşanan bu yoğun rekabet ortamında hedef kitleleri olan tüketicilere ulaşabilmek ve ticari amaçlarını gerçekleştirebilmek için etkili ve yoğun bir iletişim içerisindedirler. Şüphesiz ki reklam, bu iletişim sürecinin en önemli ve etkili unsuru olarak göze çarpmaktadır. Bu sebeple; tüketicilerin reklama yönelik tutumları, reklam hakkındaki görüşleri ve reklam izleme alışkanlıkları hem reklam veren firmalar hem de reklamcılar acısından önem kazanmaktadır. Firmalar acısından etkili ve doğru reklam stratejilerini oluşturabilmek, hedef kitlenin ne hissettiğini, ne düşündüğünü anlamaktan geçer. Bu çalışmanın amacı; tüketicilerin medya izleme alışkanlıkları ile reklamlara karşı tutum ve algılarını incelemektir. Bu noktadan hareketle; tüketicilerin televizyon seyretme, gazete okuma, radyo dinleme ve interneti kullanma alışkanlıkları irdelenerek, reklama karsı tutumları incelenmeye çalışılmıştır. Bunun yanında, tüketicilerin reklamları değerlendirmede kullandıkları kriterlerin neler olduğu da tespit edilmeye çalışılmıştır. Yine tüketicilerin reklamlara karşı tutum ve algılarında demografik özelliklerin rolü de araştırma kapsamında yer almaktadır. Bu çerçevede yapılan anket çalışması ile tüketicilerin reklama yönelik tutum ve düşünceleri, reklam izleme alışkanlıkları tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışma sonunda, katılımcıların genel olarak reklamları faydalı, etkili ve yeni ürünleri kullandırma yönünde teşvik edici buldukları görülmektedir. Reklamların toplumda tüketici bilinci oluşturmaya yönelik olması gerektiği ve reklamlardan en fazla etkilenen grubun çocuklar olduğu da yine belirtilen düşünceler arasındadır. Bir reklamın dikkat çekici olması ve ürünü yansıtması gibi reklamın etkinliğine yönelik özelliklerin katılımcılar tarafından kaliteli bir reklamda yer alması gereken temel özellikler olarak belirtilmiştir. Medya takip alışkanlıkları irdelendiğinde ise, haftalık televizyon seyretme zamanının ve internette geçirilen sürenin fazla olduğu göze çarpmaktadır. Kadın katılımcıların reklam izleme oranı ise erkeklerden fazladır. Çalışmanın sonuçlarının; pratikte, reklam veren firmalar ve reklamcılar yönünden, tüketicilerin reklama bakış açısının ne olduğunu anlama ve uygun stratejiler geliştirebilme yönünde uygulanabilir sonuçlar içerdiği söylenebilir. Anahtar kel i mel er: Reklam, Tüketici, Tutum, Reklam zleme Alışkanlıkları

Kar amaçsız organizasyonlarda müşteri memnuniyeti, Ordudonatım lV. Kademe Komutanlığı (Adapazarı) uygulaması Customer satisfaction in non-profit organization: An example of Adapazarı 4th echelon Ordnance Command

ÖZET Kar amaçsız organizasyonlar genel itibariyle, toplum ihtiyaçlarına hizmet amaçlı kurulmuşlardır. Amaçları gereği; müşteri olarak da adlandırabileceğimiz toplumun memnuniyeti için çalışmak zorundadırlar. K.K.K.’ da, dünyada mevcut diğer kar amaçsız organizasyonlar gibi toplumun (Türk Milleti’nin) güvenlik ihtiyacı için oluşmuş ve yine aym toplumun desteğini arkasına almak suretiyle günümüze dek varlığım sürdürmüştür. Bu çalışmayla amaçlanan, kar amaçsız bir organizasyon olarak da kabul ettiğimiz T.S.K.’mn bir birimi olarak, Ord. IV. Kademe K.’lığınm Adapazarı müşteri memnuniyeti gibi, günümüz pazarlama anlayışının en temel kavramında, nerede olduğunu ölçmeye çalışmaktır. Bu çalışmada, pazarlama, müşteri memnuniyeti ile şikayetleri, hizmet kalitesi ve pazarlama yönetimi kavramları ele alınmıştır. Bu teorik kısım, hemen sonra kar amaçsız organizasyonlar ve T.S.K.’mn anlatımı ile desteklenmiştir. Son bölümde ise, kar amaçsız organizasyonlarda müşteri memnuniyeti kavramı ele alınarak incelenmiştir. Daha sonra, hazırlanan bir anketle, Adapazarı Ordudonatım IV. Kademe K.’na ikmalen bağlı birliklerin, ikmale gelen personeli (Sb.,Astsb.,Uzm.Çvş.) vasıtasıyla, tespit edilen 160 kişiye anket uygulanmıştır. Anket verileri “SPSS” programına yüklenerek gerekli analizler yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, Ordudonatım IV. Kademe Komutanlığı Adapazarı, emirler çerçevesinde kendisine verilen görevleri ifa ile bağlı birliklerin memnuniyeti konusunda oldukça yüksek sayılabilecek bir basan elde etmiştir. Bu çalışmada şikayetler de görülmüştür. Ancak genel değerlendirme yapılacak olursa, memnuniyeti sağlanmış birlik mevcudu ile şikayetçi olduğu görülen birlik mevcudu sayısı arasında ciddi bir fark olduğu görülecektir. Yine aym değerlendirmelerden elde edilen bir diğer sonuç ise, Ord. IV. Kad.K.’lıklarımn T.S.K. için gerekli ve de fajflj^jj^urumlar olduğudur. ^6$d** VII

Sağlık bilinçli tüketim Health-conscious consumption

ÖZET İnsan yaşamının vazgeçilmez parçası olan tüketim; sağlıklı ve güçlü bir toplumun oluşumu, ekonomik ve sosyal yönden gelişimi ve refah düzeyinin artırılmasında önemli bir etkendir. İletişim olanaklarının artması, teknolojik yenilikler, ürün yelpazesinin genişlemesi, tüketimi arttıran reklamlar, tüketiciyi memnun etme çabalan, cazip kampanyalar, hipermarketler; tüketimi kamçılamakta ve sonuçta sürekli, şiddetli bir talep artışı yaşanmaktadır. Tüketici davranışları, günümüz modem pazarlama bilimi açısından çok önemli bir rol üstlenmektedir. İnsan davranışları değiştikçe tüketici davranışları da değişmektedir. Tüketici davranışları psikolojik, sosyolojik, antropolojik, biyolojik vb. açıdan çok geniş bir yelpazeye sahip etkileşimler içerisindedir. Günümüz tüketicisi, alışverişlerinde daha bilinçli davranış sergilemektedir. Artık tüketici modern pazarlama dünyasının merkezine oturmuştur. Üreticiler, ne üretirsem satarım anlayışım terk etmek zorunda kalmış ve tüketici davranışlarını mercek altına yatırmışlardır. Günümüz tüketicisi herhangi bir ürünü satın alırken artık sağlık faktörünü de göz önünde bulundurarak, ürün hakkında detaylı bilgi sahibi olmak istemektedirler. Aldığı ürünü sorgulayan ve hakkını arama yoluna giden daha bilinçli bir tüketici kitlesi oluşmuştur. Çalışmada tüketiciler üzerinde bir anket uygulaması yapılmıştır. Anket sonuçlan çeşitli istatistiksel yöntemler kullanılarak değerlendirilmiş ve elde edilen sonuçların pazarlama stratejileri yönünden önemi üzerinde durulmuştur. vn

Müşteri sadakati belirleyicileri ve modellerinin karşılaştırılması: Bankacılık ve sağlık sektöründe bir araştırma

SAÜ. Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tez Özeti Tezin Başlığı: Müşteri Sadakati Belirleyicileri ve Modellerinin Karşılaştırılması: Bankacılık ve Sağlık Sektöründe Bir Araştırma Tezin Yazarı: Nihal SÜTÜTEMİZ Danışman: Doç.Dr. Remzi ALTUNIŞIK Kabul Tarihi: 08 Temmuz.2005 Sayfa Sayısı:XII(Ön Kısım)+ 239 (Tez) + 53 (Ekler) Ana Bilim Dalı: işletme Bilim Dalı: Üretim Yönetimi ve Pazarlama Tüketici davranışlarının anlaşılması, günümüz pazarlamacıları için oldukça önemli bir konudur. Müşteri tatmini, müşteri sadakati davranışsal niyetler gibi kavramların yanında onların öncelleri de pazarlama araştırmacılarının ve uygulamacılarının üzerinde gittikçe daha yoğun çalıştıkları konular olmaktadır. Tüketicilerin satın alım sonrası davranışları, tüketicilerin pazarlama faaliyetlerine karşı tepkilerinin öngörüsünde önemli bir rol oynamaktadır. Tüketicilerin satın alım sonrası değerlendirmeleri davranışsal niyetlerini belirlemektedir. Bundan dolayı, tüketicilerin gelecekteki davranışsal yönelmelerinin tahmin edilmesi firmalar için oldukça önemli olmaktadır. Bu çalışmanın amacı, hizmet kalitesi ve müşteri sadakati arasındaki ilişkiyi ve müşteri sadakati (davranışsal niyetler)nin öncelleri arasındaki ilişkileri incelemektir. Davranışsal niyetlerin dört ölçeği müşteri sadakati kavramının tayin edilmesinde kullanılmıştır. Bununla birlikte, müşteri sadakatim belirleyen dört model uyum iyiliği açısından karşılaştırılmıştır. Bu çalışmanın amacı doğrultusunda, Türkiye’nin dört ilinde iki sektör (bankacılık, sağlık) için, anket uygulaması yapılmıştır. Analizlerde yapısal denklem modelleri (YDM) kullanılmıştır. Bulgular, hizmet kalitesi boyutlarının hizmet sektörlerine göre değiştiğini, hizmet kalitesi için beş boyutlu çözümün uygun olduğunu, bu bulgunun güncel literatürü desteklemesine rağmen, boyutlarının içeriklerinin değiştiğini göstermektedir. Sonuçlar, bankacılık sektöründe müşteri sadakatinin temel belirleyicisinin tatmin olduğunu gösterirken, sağlık sektöründe tatmin ve algılanan değerin müşterek olarak, müşteri sadakatini belirlemeye yönelik eğilimde olduğunu göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Müşteri Sadakati, Hizmet Kalitesi, Algılanan Değer, Müşteri Tatmini, Yapısal Denklem Modelleri xı