DOÇ.DR. ÖZCAN KAYMAK

Kayak kazalarında ilk ve acil yardım organizasyonu

Bu araştırmada Türkiye’deki 8 kayak merkezi, kayak sporun da hızla artan yaralanmalardan dolayı ilk ve acil yardım organizasyonu ve ayrıca hayat kurtarıcı ve sporcu sağlığım koruyu cu önlemler yönünden değerlendirilmiştir. Bu araştırma sonucu na göre; araştırma gurubumuza dahil olan Türkiye’deki 8 kayak merkezlerinin hiç biri F.I.S. kurallarına uygun görülmemiştir. Doğu gurubu bölgesinde yaralanmaların %30’u malzemelerin sporcuların kendilerine ait olmamasından, diğer bölgelerdeki ya ralanmaların nedeni ise pist yetersizliğinden kaynaklanmaktadır. Yaralanmalarda bacak kırığı en fazla görülmektedir. Kaza ve yaralanmaların en aza indirilmesi ve kayakçıların can güvenliği için, kayak devriyelerinin oluşturulması ve devriyelerin; solunum, kalb durması, kanamalar, şok, kırık ve çıkıklar konu sunda yapılması gereken ilk yardımı bilmeleri gerekmektedir. Haberleşme, taşıma gibi hayati önem taşıyan konularda da eğitilmiş fizik yapıları kuvvetli ve kaymayı iyi bilen kişiler olmalıdır. Gerekli uyan ve ikaz levhaları olmayan pistlerde ve kötü hava şartlarında kayakçıların yanlarında kayak hocası olmadan kayma ları engellenmelidir. Kayak sporunda kaza ve yaralanmaların sık olması nedeni ile sağlık merkezlerinin kurulması, pistlerde gerekli önlemlerin sağlanması sonucuna varılmıştır.

Hemşirelerin çalışma koşullarından kaynaklanan sorunları ve mesleki risklerin incelenmesi

-96- 7. ÖZET Bu araştırma, Sağlık Bakanlığı Ankara Hastanesi’nde çalışan 160 hemşireyi kapsamaktadır. Veriler ilgili kaynaklardan yararlanılarak hazırlanan bir anket formuyla toplanmış, bilgisayar da değerlendirilmiştir. Araştırma kapsamına giren hemşirelerin ortalama hizmet süresi 8 yıl, yaş ortalaması 27.95 olup, % 45.63’ü evlidir. Evli hemşirelerin çocuk sayıları 0 ile 4 çocuk arasında değişmektedir. Hemşirelerin % 71.25’i meslek seçimini kendileri yapmıştır ve % 49.39’u mesleklerinden memnun görünmektedirler. Araştırma kapsamına giren, hemşirelerinin % 65.00’i sağlık meslek lisesi mezunudur. 4 yıl mesleki eğitim alan bu hemşirelerin % 73. 5 8 ‘i aldıkları meslek eğitimini yetersiz bul maktadır. Hemşirelerin % 7.50’si doğum nedeniyle olmak üzere % 15.00’i çeşitli nedenlerle görevlerine ara vermişlerdir. % 36.99’u 1 kez olmak üzere % 43.84’ü düşük yapmıştır. Başta posta hizmetleri, eczane ve laboratuvar işleri ile sekreterlik olmak üzere hemşirelerin % 72.50’si mesai sırasında hemşirelik hizmetleri dışındaki işleri de yapmak zorunda kal maktadır. Başta hastabakıcılar olmak üzere (% 40.63), doktorlar la ve diğer hemşirelerle hizmete ilişkin az ya da çok problemleri olmaktadır. -97- Hemşirelerin % 50.63’ü dönüşümlü nöbet şeklinde, % 8.75’i sürekli gece çalışmaktadır. Sürekli gece çalışmak, hemşirelerin % 87.50’sinde çocuk bakım güçlüğü yaratmakta, % 68.13’ünü ruhsal yönden etkilemektedir. Bayram ve yılbaşı gibi özel gün ve gecelerdeki nöbetlerde sadece % 11.25’i istekle çalışabilmektedir. Hemşirelerin % 33.13’ü sürekli olmak üzere % 63.76’sınm sigara kullandığı, % 1.25’inin sürekli ve % 26.88’inin de ara sıra alkol kullandığı tespit edilmiştir. Hemşirelik hizmetlerini yürütürken çok çeşitli mesleki risklerle karşılaşan hemşirelerin % 3.45’i tbc, % 7.53’ü hepatit geçirmiş, % 63.46’smda varis, % 66.25’inde sırt ve bel ağrıları olduğu tespit edilmiştir. Hemşirelerin % 69.38’i sağlık kont rolünden geçme alışkanlığına sahip değildir. Hastanede çalışırken karşılaşabilecekleri risklerle ilgili eğitim alan hemşireler % 33.13’tür. Çalışma koşullarından kaynaklanan rahatsızlıklar ve enfeksiyöz hastalıklar bakımından ameliyathane, kadın-doğum, ortopedi ve dahili servisler daha riskli bulun muştur. Araştırmada, hemşirelerin mesleklerini yürütürken idari, eğitsel ve mesleğin kadın mesleği olmasından kaynaklanan çok değişik risklerle karşılaştıkları, bunların da hemşirelerin sosyal yaşantısını ve sağlığını doğrudan ya da dolaylı olarak etkilediği ve hizmette üretken olmayı azalttığı tespit edilmiştir.

1. Ligde oynayan bayan basketbolcuların sakatlanma sıklıkları ve nedenleri

-68- OZET Bu araştırmada Türkiye 1. Lig Bayan Basketbol takımlarında oynayan 110 kişinin geçirdiği yaralanmalar, yaralanmanın vücudun hangi bölgesinde olduğu, antrenmandan ne kadar uzak kaldığı ve tedavisi kimin tarafından yapıldığı incelenmiştir. Araştırma sonucu olarak, bayan basketbolcularda görülen sık yara lanma tipi 1992-93 sezonunda %42.8 ve önceki sezonlarda %56.8 olarak ayak bileği burkulması bulunmuştur. Burkulmalar dan sonra diz bölgesi yaralanmaları 1992-93 sezonunda % 14. 8 ve önceki sezonda %11.6 olarak 2. sırada yer almıştır. 1992-93 sezonunda basketboldan uzak kalma süresi 1 hafta dan az önceki sezonlarda ise 1 ve 3 hafta olarak bulunmuştur. 1992-93 sezonunda sakatlanma sonrası %46.7’si doktor tarafından %23,7 kendi tarafından tedavisini yaptığı bulunmuştur. Basketbolda yaralanmaların en aza indirilmesi, sporcuların sezona sağlıklı başlayabilmesi ve önceki sakatlıklarının tekrarlan maması amacıyla; sağlık kontrollerinin olması, antrenör, doktor ve kulüp yöneticilerinin ortak çalışması sonucuna varılmıştır.