DOÇ.DR. OĞUZ CEBECİ

A psychoanalytic approach to ‘Alice in Wonderland’

ÖZET Yirminci yüzyıl Sigmund Freud ve takipçileri tarafından kurulan ve geliştirilen Psikanaliz metodu ve Psikanaliz Ekolü’ nün ortaya çıkışma, gelişimine ve giderek artan popülerliğine şahit olmuştur; sonuç olarak sanatsal ve edebi üretimlerin altında yatan gizli ( şuuraltı) arzu ve isteklere karşı genel bir ilgi uyanmış ve bu konuda çalışmalar başlamıştır. Psikanalitik eleştiri kurammm doktrinlerinden birisi yazarın bilinçaltı gerilim ve dürtülerim eserinde dile getirdiğidir, çünkü yaratıcı eğilimi olan hiçbir insan kendi iç dünyasının tamamen dışına çıkamaz. Bunun için, bu tezin amacı Lewis CarrolPun hayat hikayesini psikanalitik bakış açısı ile inceleyerek ve anlayarak hangi karakter özelliklerinin ve hayatındaki hangi olayların ‘Alice Harikalar Diyarında’ isimli eseri yazmasına yol açtığım belirlemeye çalışmaktır. Lewis.CarrolPun hayatı ile ‘ Alice Harikalar Diyarında’ arasındaki bağlantılar incelendiğinde, Carroll’un hayatında, onun kimliğinin oluşmasında en önemli safhanın Ödipal öncesi dönem olduğu ve bu kimliğin gerçek ve sahte olmak üzere iki kişilik gelişimi içerdiği anlaşılmaktadır. Bu tezde Carroll’un bastırılmış düşünce ve duygularını, ‘Alice’ kitaplarının esas karakteri Alice ile özdeşleşerek ortaya koyduğu öne sürülmektedir. Başka bir deyimle tüm öykü süresince Carroll Alice’nin ağzından konuşmaktadır. Carroll’un yukarıda söz edilen gerçek ve sahte kişilikleri arasındaki çekişme, Alice’nin söyledikleri ve yaptıkları ile zekice sembolize edilmiş olarak ortaya çıkmaktadır. Ancak Alice’nin rüyasından uyanması ile Alice’nin ve dolayısıyla Carroll’un çatışması çözümlenemeden hikaye son bulur. vıı