DOÇ.DR. MERYEM ELMALI

İki şekerpancarı çeşidinde uygulanan farklı azot dozlarının yaprakbiti populasyon gelişimine etkisi The Effect on population development of aphids using different nitrogen doses at two sugerbeet varieties

IV ÖZET Yüksek Lisans Tezi İKİ ŞEKERPANCARI ÇEŞİDİNE UYGULANAN FARKLI AZOT DOZLARININ YAPRAK BİTİ POPULASYON GELİŞİMİNE ETKİSİ Duran CİHAN Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Anabilimdah Danışman : Doç. Dr. Meryem ELMALI 2000 Sayfa 47 Jüri :Doç. Dr. Meryem ELMALI Prof. Dr. Özdemir ALAOĞLU Doç. Dr. Fikret AKINERDEM Bu araştırma, farklı azot dozları uygulanan iki şekerpancarı çeşidi üzerinde koloni oluşturan yaprakbitlerinin populasyon gelişimini takip etmek amacıyla, 1999 yılında Konya ili Altınekin ilçesinde yürütülmüştür. Tesadüf blokları deneme desenine göre 4×2 faktöriyel ve 3 tekerrürlü olarak kurulan denemede, yörede en fazla yetiştirilen Eureka ve S-814 çeşitlerine farklı azot dozları uygulanmıştır. Çalışmalarda Aphididae familyasından 2 tür Aphis fabae Scop. ve Myzus persicae Sulz. belirlenmiştir.Bıın1ardan A. fabae daha geç ortaya çıkmasına rağmen daha yüksek populasyon oluşturmuş ve tarlada daha uzun süre kalmıştır. Sıcaklığın 6-7 °C civarında olduğu zaman afîtler görülmeye başlamış yaza doğru sıcaklığın gündüz 30-35 °C olduğu zaman ise pancar bitkisinden başka bitkilere göç ettikleri tespit edilmiştir Coccineilidee familyasından 3, Chrysopidae (Neuroptera) familyasından 1 tür Anthocoridae ve Syrphidae familyalarından 1 ‘er tür predator olarak tespit edilmiştir. Bunlardan Coccinellidler hem daha erken görülmeleri hem de populasyorüanıun yüksek olması nedeniyle en etkin doğal düşman gurubu olarak değerlendirilmiştir Eureka şekerpancarı çeşidi üzerindeki yaprakbiti populasyonu S-814 çeşidine nazaran daha düşük olmuştur. Kullanılan azot dozunun artmasına paralel olarak yaprakbiti populasyonunun da arttığı belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Yaprakbiti, şekerpancarı çeşitleri, Aphis fabae, Myzus persicae, populasyon gelişimi farklı gübre dozları.

Konya ilinde diuraphis noxia (Kurdjumov)’nın kuşyemi (phalaris canariensis L.) bitkisinde neden olduğu ürün kayıpları ve değişik azot, fosfor dozlarında populasyon gelişimi The Crop loses on canary grass (phalaris canariensis L.) causing by diuraphis noxia (Kurdjumov) and population development of this aphid in different nitrogen, phosphorus doses

oz Yüksek Lisans Tezi KONYA İLİNDE DIURAPHIS NOXIA (KURDJUMOV)’NIN KUŞYEMİ (Phalaris canariensis L.)BİTKİSİNDE NEDEN OLDUĞU ÜRÜN KAYIPLARI VE DEĞİŞİK AZOT, FOSFOR DOZLARINDA POPULASYON GELİŞİMİ Tevfik TURANLİ Selçuk Üniverstesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Anabilim Dalı Danışman: Doç. Dr. Meryem ELMALI 2000, Sayfa: 66 Jüri: Prof. Dr. Özdemir ALAOĞLU Doç. Dr. Meryem ELMALI Doç. Dr. Bayram SADE 1998 yılında Konya Bahri Dağdaş Milletlerarası Kışlık Hububat Araştırma Merkezi’nde yürütülen bu çalışmada, Rus buğday afıdi [Diurapiıis noxia (Kurdjumov)]’ nin Kuşyemi bitkisinde {Phalaris canariensis L. ) meydana getirdiği ürün kayıpları ve değişik azot, fosfor dozlarının yaprakbitinin populasyon gelişimi üzerine etkisi araştırılmıştır. Tesadüf parselleri deneme desenine göre yürütülen çalışmada gübre denemeleri üç, verim kaybı denemeleri ise 14 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Araştırma sonucuna göre, yaprakbiti zararı sonucunda üründe % 89 oranında verim kaybı olduğu ortaya çıkmış, bin tane ağırlığında ise % 76’lık bir düşüş gözlenmiştir. Aynı şekilde bitki boyu, metrekarede salkım sayısı, salkım uzunluğu, salkımda tane sayısı, salkımda tane ağırlığı gibi morfolojik özelliklerin hepsi önemli öiçüde yaprakbiti zararından etkilenmiştir. Dört azot dozu (0, 3, 6 ve 9 kg/da) ve dört fosfor dozu (0, 2, 4, 6 ve 9 kg/da)’nun tek, tek ve kombinasyonlar halinde uygulanması sonucu Rus buğday afi di populasyon yoğunluğu en yüksek N9P0, N&Po ve N9P2 dozlarında, en düşük populasyon yoğunluğu ise N0P4, NöPö ve N3Pö dozlarında gerçekleşmiştir. Yaprakbiti populasyonunun yüksek olduğu parsellerde verim kaybı da yüksek olmuştur. Sonuç olarak, Rus buğday afıdine karşı çok sık ve yüksek dozda sistemik insektisit uygulama zorunluluğu ve yaprakbitinin en önemli yaz konukçusu olması nedeniyle Konya ilinde kuşyemi tarımının ekonomik olmayacağı kanaatine varılmıştır. Gübre. kombinasyonlarında fosfor dozu yükseldikçe yaprakbiti populasyon yoğunluğu kısmen düşüş göstersede bu yaprakbitinin zararını sınırlayıcı seviyede olmamaktadır. ANAHTAR KELİMELER : Kuşyemi, Rus buğday afıdi, azot, fosfor,bazı morfolojik özellikler, tane verimi.

Değişik fasulye çeşitlerinde fasulye tohum böceği Acanthoscelides obtectus (Say)’nin gelişmesi ve çoğalması Increase and development of the bean weevil Acanthoscelides obtectus (Say) in different bean seeds

ÖZET Yüksek Lisans Tezi 7. / 1 $ İS ö DEĞİŞİK FASULYE ÇEŞİTLERİNDE FASULYE TOHUM BÖCEĞİ [Acanthoscelides obtectus (Say) (Col.:Bruchidae)]’ NİN GELİŞME VE ÇOĞALMASI Abdullah YILMAZ Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Anabilim Dalı Danışman: Doç. Dr. Meryem ELMALI 2002, 47 Sayfa Jüri: Prof. Dr. Özdemir ALAOĞLU Doç. Dr. Meryem ELMALI Doç. Dr. Mustafa ÖNDER Bu araştırmada; Türkiye’de tescilli olarak üretilen Yunus 90, Önceler 98, Göynük 98, Şehirali 90, Karacaşehir 90 Akman 98 fasulye çeşitlerinde A. obtectus ‘un yumurtlama öncesi, yumurtlama, yumurtlama sonrası süreleri, günlük ve toplam yumurta sayısı, erkek ve dişi bireylerin yaşam süreleri, yumurta açılım süresi ve oranı, larva dönemi süresi ve ölüm oranı, pupa + kokon içindeki ergin süresi ve ölüm oram, eşey oranı, erkek ve dişi birey ağırlıkları ile fasulye tanelerinde oluşturduğu ağırlık kaybı çalışılmıştır. Fasulye çeşitlerinin protein, nişasta, tanen oranları, tane kabuğu kalınlığı ve tane iriliği ile A. obtectus’un büyüme, gelişme ve çoğalması arasındaki ilişki araştırılmıştır. 11 Çalışmalar 25±2 °C sıcaklık ve %50±5 orantılı neme ayarlı iklim odasında yürütülmüştür. Sonuç olarak, fasulye çeşitlerine göre A.obtectusim larva dönemi süresi, erkek ve dişi ağırlığı, ergin çıkış süresi, erkek ve dişi ömrü, yumurtlama süresi, 1. dönem larva ölüm oranı, fasulye çeşitlerinin tane kabuğu kalınlığı ve A.obtectus’vav fasulye çeşitlerinde oluşturduğu ağırlık kaybı istatistiksel olarak farklı bulunmuştur. Fasulye çeşitlerinin protein oranları ile A.obtectus’xm larva dönemi süresi, tane büyüklükleri ile 1. dön em larva ölüm oranı arasında doğrusal bir ilişki tespit edilmiştir. Fasulye çeşitlerinin tanen, nişasta oranları ve tane kabuğu kalınlığı ile A.obtectus’un diğer biyolojik dönemleri arasmda bir ilişki tespit edilememiştir. Anahtar Kelimeler: Fasulye tohum böceği, Acanthoscelides obtectus (Say), fasulye çeşitleri, gelişme, çoğalma.