DOÇ.DR. LEVENT ÖZTÜRK

Hendek savaşı (5/627)

SAÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tez Özeti Tezin Başlığı: HENDEK SAVAŞI (5/627) Tezin Yazarı: Yasemin Sarı Danışman: Doç. Dr. Levent ÖZTÜRK Kabul Tarihi: 21 Haziran 2006 Sayfa Sayısı: IV (ön kısım) + 145 (tez) + 37 (ekler) Anabilimdalı: slam Tarihi ve Sanatları Bilimdalı: slam Tarihi Savaşlar geçmişten bu güne toplumların siyasû yaşamında önemli bir yere sahip olmuş ve süreklilik arz etmiş bir olgudur. Hz. Peygamber devri siyasû yaşamı ile ilgili detayların tespiti için önem taşıyan bu konunun şu ana dek bilimsel kurallara uygun bir şekilde incelenmediği görülmektedir. slam tarihinde dönüm noktası oluşturan Hz. Peygamber dönemi savaşlarından biri olan Hendek Savaşı başlıklı bu araştırma, savaşın elde edilen detaylarını ortaya koyarak Hz. Peygamber devri siyasû yaşamının bir kesitinin anlaşılmasına katkıda bulunmayı hedeflemektedir. Araştırmamızda konumuzla ilgili bilgiler büyük ölçüde tarih, siyer ve megâzû kitaplarından elde edilmektedir. Bu kitapların yanı sıra hadis, tefsir ve tabakât türü eserlerin de zengin bilgiler sunduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca coğrafya kitapları da yerlerin tespiti bakımından kolaylık sunmaktadır. Araştırmamız neticesinde Hendek savaşını hazırlayan etkenlerin Benû Nadûr Yahudilerinin Medine’den sürülmeleri üzerine karşı propaganda eylemlerine geçtikleri ve Kureyş müşriklerini ikna ettikleri, Kureyş müşriklerinin Bedru’l-Mev`ıd’de verdikleri sözü yerine getirmemeleri üzerine karşı hareket için fırsat kolladıkları, müşrik kabilelerin de ganimet hırsına kapılarak gelen teklifleri kabul ettikleri ve bunun üzerine müttefik kabilelerin savaş hazırlıklarına başladıkları, bu durumu öğrenen Hz. Peygamber’in savunma savaşı yapmaya karar vererek Selmân’ın hendek kazma fikrini benimseyerek savaş hazırlıklarını başlattığı, ardından Medine’ye gelen müttefik orduların Müslümanların hendek savunması ile karşılaştıkları ve uzun süren mücadelenin neticesinde açlık, kıtlık ve şiddetli soğuğa dayanamadıkları için Medine’yi terk etmek zorunda kaldıkları, Hz. Peygamber ile anlaşmalı olan Benû Kurayza Yahudilerinin anlaşmayı fesh ederek ihanet etmeleri üzerine cezalarının verilmesi için Hz. Peygamber’in Benû Kurayza üzerine hareket başlattığı tespit olunmuştur. Anahtar Kelimeler: Hendek, Müttefik Müşrik Orduları, Gatafân, Yahudiler, Benû Kurayza