DOÇ.DR. İLYAS ÇELEBİ

Cumhuriyet dönemi ilmihal kitaplarının itikadi konulara yaklaşımı

ÖZET “Cumhuriyet Dönemi ilmihal Kitaplarının İtikadı Konulara Yaklaşımı” adını taşıyan bu tezde 1923 ile 1965 yılları arasında telif edilip ilmihal adıyla yayımlanan kitap lardaki itikadi konular ele alınmıştır. Tezin birinci bölümünde ilmihal türü hakkında genel bilgiler verilirken ikinci bölümde kütüphaneler, bibliyografik eser ve yayınevleri kitap kataloglarından tespit edilebilen ilmihaller tanıtılmıştır. Bu bölüm Büyük ilmihaller ve Muhtasar ilmihaller olmak üzere iki kısma ayrılmış, birinci, kısımda Büyük ilmihallerin müellifleri ve itikadi konulan ele alış şekilleri hakkında bilgi verilirken ikinci kısımda Muhtasar ilmihallerin tanıtını ve İtikadi konulara yaklaşımı hakkında genel bir değerlendirme yapılmıştır. Üçüncü bölümde Cumhuriyet Dönemi İlmihallerinin genel olarak itikadi konuları nasıl ele aldığı konusu incelenmiş, din aleyhinde akımların yoğun bir şekilde ortaya çıktığı bu dönemde ilmihallerde iman esaslarının gerektiği gibi anlatılamadığı tespit edilmiştir. İlmihallerdeki itikadi konuların akli ve ilmi delillerin desteğiyle yeniden ele alınması, ilmihallerin sahasında uzman kişiler tarafından yazılması gerektiği sonucuna varılmıştır. Bu tez halkın inancı hususunda etkili olan ilmihal konusuna daha fazla önem verilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Bu sahada yapılmış değerlendirme tarzı çalışmaların bulunmayışı çalışmayı zorlaştırmıştır. Bu tezin bundan sonra bu alanda yapılacak çalışmalara yardımcı olacağını umuyoruz. I VI