DOÇ.DR. HÜSEYİN KURT

Karacadağ (Kulu-Konya) yöresi volkanik kayaçlarının petrografik ve jeokimyasal incelemesi The Petrographical and geochemical investigation of the volcanic rocks of the Karacadağ (Kulu-Konya)

ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ KARACADAĞ (KULU-KONYA) YÖRESİ VOLKANİK KAYAÇLARININ PETROGRAFİK VE JEOKİMYASAL İNCELEMESİ KürşadASAN Selçuk Üniversitesi Fen Kilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı Danışman: Doç.Dr. Hüseyin KURT 2002,111 sayfa Jüri: Doç. Dr. Hüseyin KURT Yrd. Doç. Dr. Kerim KOÇAK Yrd. Doç. Dr. A. Müjdat ÖZKAN Bu çalışmada Konya ilinin kuzeyinde Kulu ilçesinin batısında yüzeyleyen volkanik kayaçla rın petrografik ve jeokimyasal özellikleri araştırılmıştır. İnceleme alanında, temelde Üst Kretase yaşlı ofiyolitik melanj niteliğindeki Sinanh karışığı yer almaktadır. Bu birimin üzerine kireçtaşı aratabakalı kumtaşı-şeyl ardalanmasından oluşan Paleosen yaşlı Kırkavak formasyonu gelmektedir. Kırkavak formasyonu üzerine ise uyumlu olarak kumtaşı-şeyl ardalanmasından oluşan Üst Paleosen-Alt Eosen yaşlı Eskipolatlı formasyonu gelmektedir. Konglomera, kumtaşı, kireçtaşı ve marn ardalanmasından oluşan Mryo-Plryosen yaşlı Cihanbeyli formasyonu kendinden yaşlı tüm birimleri açısal uyumsuzlukla örtmektedir. Pliyosen yaşlı Karacadağ volkanitleri tüm bu birimleri keserek çıkmıştır. Kuvaterner yaşlı alüvyonlar ise uyumsuz olarak diğer birimleri örtmektedir. II İncelenen volkanik kayaçlar plajiyoklas, hornblend, ortopiroksen, künopiroksen olivin, kuvars, opak mineral, sanidin ve tali apatit içermektedirler. Plajiyokİaslar yaygın olarak elek dokusu ve saknımlı zonlanma gibi dengesizlik dokuları gösterirler. Hornblendlerin büyük bir çoğunluğu opasitik bir reaksiyon kuşağı ile sarılmış ve bazen tümüyle psödomorf kristallere dönüşmüştür. Olivinlerde ise sık sık iddingsitleşmejer gözlenmektedir. Ayrıca ortopiroksenterde kloritleşmeler ve klinopiroksenlerde karbonatlaşmalar görülmektedir. İncelenen volkanik kayaçlar yaygın olarak hipokristalin porfirik, trakÜik, hryalopilitik, glomeroporfirik dokular göstermektedirler. İncelenen voÜcanitlerin SİO2 içerikleri % 48.10-67.95 arasında değişmektedir. Volkanitler tüf, dasit, andezit, trakiandezit, altere trakiandezit ve olivin bazalt olmak üzere attı farklı kayabirimine ayırtlanarak incelenmiştir. İncelenen volkanitlerden tüf, dasit, andezit, trakiandezit ve altere trakiandezitler subalkali özellik gösterirken, olivin bazaltlar alkali özellik gösterirler. Subalkali kayaçların tümü kalkaHcaB özellik sunmakta olup gelişimlerinde hornblend denetimli fraksiyonlaşmanın etkili olduğu düşünülmektedir. Ayrıca kalkalkali volkanitler önemli LIL element zenginleşmesi ve kayaçlann gelişimindeki yitim bileşenini yansıtan negatif Nb anomalisi sunarlar. Alkali özellik sunan olivin bazaltlar ise LREE ve LIL zenginleşmesi ile negatif Nb anomalisi sunarlar. Bu durum olivin bazaltların yitim bileşenli zenginleşmiş manto kaynağından geliştiğini yansıtmaktadır. İncelenen volkanitler önemli bir Eu anomalisi sergilemezler. Anahtar kelimeler: Kulu, Karacadağ volkanitleri, KalkalkalL AJkalL LIL element

I ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ PASİNLER (ERZURUM) KUZEYİNDEKİ VOLKANİK KAYAÇLARIN PETROGRAFİK VE JEOKİMYASAL İNCELENMESİ Oktay KILIÇ Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı Danışman: Doç. Dr. Hüseyin KURT 2006, 87 sayfa Jüri: Prof. Dr. Muazzez ÇELİK KARAKAYA Doç. Dr. Hüseyin KURT Yrd. Doç. Dr. Kerim KOÇAK Bu çalışmada Erzurum ilinin doğusunda Pasinler ilçesinin çevresinde yüzeyleyen volkanik kayaçların petrografik ve jeokimyasal özellikleri araştırılmıştır. İnceleme alanının geniş bir kısmında Üst Miyosen-Pliyosen yaşlı Kargapazarı volkanitleri yer almaktadır. Bu volkanitler kendinden yaşlı kayaçları keserek çıkmıştır. Kuvaterner yaşlı alüvyonlar ise uyumsuz olarak bu birimleri örtmektedir. Volkanitler piroklastik kayaçlar, bazaltikandezit, andezit, dasit, riyolit ve perlit olmak üzere altı farklı kaya birimine ayırtlanarak incelenmiştir. Kayaçlar plajiyoklas, olivin, hornblend, klinopiroksen, ortopiroksen, biyotit, kuvars, opak mineral ve sanidin içermektedirler. Plajiyoklaslar elek dokusu ve ters zonlanma gibi dengesizlik dokuları gösterirler. Hornblendlerin büyük bir çoğunluğu kenarlarından itibaren opasitik bir reaksiyon kuşağı ile sarılmış ve bazen tümüyle psödömorf kristallere dönüşmüştür. Olivinlerde ise sık sık iddingsitleşmeler gözlenmiştir. Volkanik kayaçlar yaygın olarak hipokristalin ve porfirik dokular gösterirler. II İncelenen volkanitlerin SiO2 içerikleri % 56.45-74.18 arasında değişmektedir. İncelenen volkanitlerden tümü subalkali özellik gösterirler. Subalkali kayaçların tümü kalkalkali özellik sunmakta olup gelişimlerinde fraksiyonlaşmanın etkili olduğu düşünülmektedir. Ayrıca kalkalkali volkanitler önemli LIL element zenginleşmesi ve kayaçların gelişimindeki yitim bileşenini yansıtan negatif Nb anomalisi sunarlar. Volkanik kayaçlarda gözlenen yüksek Sr, K, Rb ve Ba (LILE) içeriği bu kayaçlarda kabuk kirlenmesinin, mağma karışımının varlığına işaret etmektedir. Bazaltikandezit ve andezit bileşimli kayaçlarda Eu anomalisi kısmen gözlenirken, diğer kayaçlarda bu anomali oldukça belirgindir. Belirgin Eu anomalisine sahip kayaçların gelişiminde plajiyoklas ayrımlaşmasının önemli rol oynadığı düşünülmektedir. Anahtar kelimeler: Pasinler-Erzurum, Volkanik kayaçlar, Kalkalkali, Petrografi, Jeokimya