DOÇ.DR. HASAN BOYUNKARA

Charles Dickens’ın Hard Times, David Copperfield, Great Expectations, Oliver Twist adlı romanlarında yoksulluk Poverty in Dickens Novels, Hard Times, David Copperfield, Great Expectations, Oliver Twist

83 ÖZET Dickens’ın yapıtlarındaki ortak özellik 19. yüzyılın ikinci yarısında, o dönem İngiltere’sinin sosyal kötülüklerini, Sanayi Devrimi sırasında geniş kitlelerin çektiği acıları ve özellikle yoksullukları gerçekçi bir bakış açısıyla ele almasıdır. Dickens’in eserlerinin bu denli gerçekçi bir anlatıma sahip olması, gerçek yaşamında edindiği acı tecrübelerin yazar üzerinde bıraktığı güçlü etkilerin sonucudur. Eserlerini biçimlendiren başlıca iki etken vardır; birincisi, çocukluk yıllarının utanç verici bir deneyimle geçmesidir. Borçları yüzünden tutuklanmış bir babanın oğlu olan Dickens, ancak aşağı tabakadan yoksul kimselerin çalıştığı bir yerde çalışmak zorunda kalır. Bu acı günlerin anısı, Dickens’in içinde hiç iyileşmeyen bir yara olarak kalır ve bu yaşam tecrübelerini eserlerine oldukça güçlü bir biçimde yansıtır. İkincisi ise, o dönem İngiltere’de meydana gelen Sanayi Devrimi’nin İngiliz toplumunda yol açtığı büyük değişikliklerin yazar üzerindeki etkileridir. Bu dönemde eşit olmayan ekonomik ilerlemelerin sermaye sahipleri ile emekçi işçi sınıfı arasında oluşturduğu dengesizlikler oldukça güçlü bireysel ve sosyal tepkilere yol açar. Charles Dickens da bu dönemde acımasız bir sefalet ve açlığa hızla sürüklenen insanların yaşam öykülerini gerçekçi ve eleştirel bir yaklaşımla gözler önüne serer. Yoksulluğu sebep, sonuç, çözüm ve benzeri açılardan ele alan Dickens, bu olguyu romanlarındaki şahıslar yoluyla toplumsal hale getirir. Bu bakımdan yazarın ele aldığı yoksulluk olgusunun çeşitli açılardan sınıflandırılması ve bunların ayrı başlıklar halinde sunulmasının faydalı olacağı düşünüldü.