DOÇ.DR. ENİS ŞAHİN

İstanbul ve Anadolu basınına göre İzmit ve çevresi (1921-1923)

SAÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek LisansTez Özeti Tezin Başlığı: stanbul ve Anadolu Basınına Göre zmit ve Çevresi (1921-1923) Tezin Yazarı: Hatice Şahin Danışman: Doç. Dr. Enis ŞAH N Kabul Tarihi: 31 Mayıs 2006 Sayfa Sayısı: VI (ön kısım) + 92 (tez) + 17 (ekler) Anabilimdalı: Tarih Bilimdalı: Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Yirmi birinci yüzyılda modern bir şehir olarak ifade ettiğimiz zmit, Milli Mücadele yıllarında Anadolu’nun savunulmaya muhtaç bölgelerinden biriydi. Büyük devletlerin kıskaç altına aldığı Anadolu’dan zmit de payına düşeni yaşamak mecburiyetinde kalmıştı. Kurtuluş Savaşı’nın kaderini belirleyen 1921-1923 yılları zmit ve halkının kurtuluş mücadelesine tanıklık etmektedir. 1920 yılının Ekim ayında ngiliz işgalinin yerini alan piyon Yunanistan, bu tarihten itibaren bölgeyi baştan aşağı işgal birlikleriyle donatmıştı. şgalci güçlerin 1921 Mart ayında tüm Kocaeli yarımadasında gerçekleştirdiği askerû harekât, bölgedeki milli güçlerin hafızalardan silinmeyecek direnişiyle karşılaşmıştır. 1922 senesi zmit ile birlikte tüm yarımadanın kurtuluşunu beraberinde getirdiği gibi, bölgenin geleceğini tayin eden Büyük Önder Mustafa Kemal Paşa’nın zmit-Adapazarı gezisinin ehemmiyetini de ortaya koymuştur. zmit’in geçmişten itibaren sancak, mutasarrıflık ve bağımsız liva olma yolunda attığı emin adımlar, 1923 yılıyla birlikte bölge dahilinde yaşanan muhtelif gelişmelerle amacına ulaşmıştır. zmit ve çevresine ait bu tarihi gelişmeler stanbul ve Anadolu basınının perspektifiyle yansıtılmaya çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Anadolu, zmit, Yunanistan, ngiltere, Mustafa Kemal Paşa v

I. Dünya Savaş’ında çeşitli ülkelerdeki Türk esir kampları

Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı sırasında 10 cephede yapmış olduğu mücadeleler sonucunda savaştığı devletlere ( ngiltere, Fransa, Rusya, talya, Romanya) esir düşmüş askerlerini araştırma konusu alan bu çalışmada yeri geldikçe esir kamplarının durumuna bağlı olarak sivil esirlerin durumunun da incelenmesi amaçlanmıştır. Bu çalışmada I. Dünya Savaşı’nın genel seyri ve cepheler tek tek incelendikten sonra bu cephelerdeki mücadeleler sonucunda esir düşen asker sayıları belirtilmeye çalışılmıştır. Daha sonraki aşamada bu esir düşen askerlerin esir kamplarına taşınması, kamplarda geçen esaret hayatları ve son olarak yurda döndürülme çalışmaları incelenmeye çalışılmıştır. Bu esaret kampları incelenirken genel bir bölümleme yerine mümkün olduğunca kampların tek tek incelenmesi hedeflenmiştir. Bu konu incelenirken Türk esirlerin savaş şartları içerisinde, diğer devletlerin esirlerine oranla daha ağır koşullar altında yaşadığı ancak buna rağmen Osmanlı Devleti’nin içinde bulunduğu zorluklara karşı esir olan askerine mümkün olduğunca yardıma çalıştığı görülmüştür. Anahtar ke l i m e l e r : Esir, Üsera, Savaş, I. Dünya Savaşı, Türk, ngiltere, Fransa, Rusya, talya, Romanya, Osmanlı Devleti, Mısır, Hindistan, Kızılay ve Kızılhaç