DOÇ.DR. AYŞE EREN PÜTÜN

Pamuk saplarının pirolizi ve sıvı ürünün incelenmesi Pyrolysis of cotton stems and investigation of the liquid products

IV ÖZET Dünya nüfusunun hızla artması, endüstrileşme ve hızlı şehirleşme, doğal kaynakların tüketimini de hızla arttırmaktadır. Bu durum, bilinen kaynakların en akılcı şekilde kullanımını ve yeni enerji kaynaklarının değerlendirilmesinin zorunluluğunu ortaya çıkarmaktadır. Özellikle, biyokütle ve ürünlerinin yapay yakıt üretiminde kullanılabilirliğinin incelenmesi, alternatif kaynakların araş tini masında geniş bir yer tutmaktadır. Ülkemizde yaklaşık 600.000 ha alanda pamuk üretilmekte ve her yıl 3,24 milyon ton pamuk sapı yan ürün olarak ortaya çıkmaktadır. GAP ile birlikte bu rakamın 4,86 milyon ton dolayına çıkacağı tahmin edilmektedir. Ba çalışmada, yukarıda verilen bilgiler ışığında yeni ve yenilenebilir enerji kaynağı olarak pamuk sapı incelenmiştir. Bunun için ilk aşamada, Heinze reaktöründe, 7°C/dk ısıtma hızında; 400, 500, 550, 700°C sıcaklıklarda; 1,2 mm ortalama parçacık boyutundaki örnekle piroliz işlemi gerçekleştirilmiş ve piroliz sıcaklığının, piroliz ürün verimlerine etkisi araştırılmıştır. İkinci aşamada ise, optimum sıcaklıkta (550°C) dört farklı parçacık boyutundaki örneklerle çalışılarak, parçacık boyutunun piroliz ürün verimlerine etkisi incelenmiştir. Son aşamada ise, optimum sıcaklık ve optimum parçacık boyutunda; 50, 100, 200 ve 400 cm3/dk sürükleyici gaz (N2) akış hızlarında piroliz işlemleri gerçekleştirilerek, sürükleyici gaz akış hızının, özellikle sıvı ürün verimlerine etkisi ve en uygun piroliz koşullan araştırılmıştır. Elde edilen sıvı ürünün çeşitli spektroskopik ve kromatografik yöntemlerle yapısı araştırılmıştır. Sıvı ürünün ‘H-NMR, FTIR spektrumlan alınmış, elementel analizleri yapılmış ve kalorifik değeri belirlenmiştir. Daha sonra sıvı ürünler, sütun kromatografisinde dört farklı fraksiyona ayrılmış, fraksiyonların FTIR spektrumlan alınmış, elementel analizleri gerçekleştirilerek molar gösterimleri ortaya konmuştur, n- Pentan fraksiyonunun ise gaz kromatogramı alınarak hidrokarbon dağılımları saptanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, pamuk saplarından petrole eşdeğer piroliz sıvı ürününün elde edilebileceği görülmüştür.

Tütün tarla atıklarından yapay yakıt üretiminin araştırılması Production of synthetic fuels from tabocco wastes by pyrolysis

IV ÖZET Yüksek Lisans Tezi TÜTÜN TARLA ATIKLARINDAN YAPAY YAKIT ÜRETİMİNİN ARAŞTIRILMASI EYLEM PEHLİVAN Anadolu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Mühendisliği Anabilim Dalı Danışman: Doç. Dr. Ayşe E. PÜTÜN 2000 Yapılan bu çalışmada endüstri bitkisi olan tütünün tarla atığı hammadde olarak seçilmiş ve yapay yakıt üretimi amacıyla değişik koşullarda pirolizi gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın ilk aşamasında 0,425

Yenilenebilir enerji kaynağı olarak pirinanın araştırılması Investigation of pirina as a renewable energy sourge

ÖZET Yüksek Lisans Tezi YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAĞI OLARAK PİRİNANIN ARAŞTIRILMASI İSMET ALPER ÖZDEMİR Anadolu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Mühendisliği Anabilim Dalı Danışman: Doç.Dr.Ayşe Eren PÜTÜN 2001, 89 sayfa Yapılan bu çalışmada, pirina hammadde olarak seçilmiş ve sabit yataklı Heinze reaktöründe değişik koşullarda pirolizi gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın ilk aşamasında 1,29 mm ortalama partikül boyutunda hammadde ile 7°C/dk ısıtma hızında 400, 500, 550, 700 °C piroliz sıcaklıklarında deneyler yapılmış ve piroliz sıcaklığının piroliz ürün verimlerine olan etkisi araştırılmıştır. Daha sonra hammaddeye optimum sıcaklıkta (500°C), 0,6; 1,3; 2,7 cm/sn akış hızlarında su buharı ve 50, 100, 200, 400 cm3/dk akış hızlarında sürükleyici gaz (N2) gönderilerek piroliz deneyleri tekrarlanmıştır. En uygun koşullarda elde edilen piroliz sıvı ürünlerine elementel analiz yapılmış, FTIR ve ‘H-NMR spektrumları alınmıştır. Daha sonra sıvı ürünlere sütun kromatografisi uygulanmış ve alt fraksiyonlarının verimleri hesaplanmış, elementel analizleri gerçekleştirilmiştir. Alt fraksiyonların FTIR spektrumu ve n-pentan fraksiyonlarının ise gaz kromatogramı alınmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, piroliz koşullarının uygun seçimi ile pirinadan petrole eşdeğer sıvı ürünlerinin elde edilebileceği saptanmıştır. Anahtar sözcükler: Pirina, buharlı piroliz, yapay yakıtlar, karakterizasyon