DOÇ. DR. ZEYNEP PEKCAN

Köpeklerde propofol’ün pankreatitis oluşumuna etkilerinin araştırılması

İlaca bağlı pankreatitis şekillenmesi nadir olmakla beraber bugüne kadar 85’in üzerinde değişik ilacın pankreatitise neden olduğu bildirilmiştir. Yakın tarihte FDA’ya propofol uygulanmasından sonra pankreatitis geliştiğini bildiren 25 ayrı vaka bildirimi vardır. Propofol, küçük hayvanlarda sedasyon, indüksiyon ve anestezinin devamı için sıklıkla kullanılan bir ilaçtır. Anesteziden uyanma sakin ve hızlıdır. Tıp literatürleri incelendiğinde propofol uygulamasından sonra pankreatitis geliştiğini bildiren sporadik vaka takdimleri göze çarpmaktadır. Veteriner çalışmaları incelendiğinde propofol uygulaması sonrasında hiperlipidemi ve trigliserit seviyesinde yükselmeler olduğu bildirilmesine rağmen pankreas üzerine etkisi araştırılmamıştır. Bu çalışmanın amacı, propofol uygulanmasının pankreas üzerine etkilerini değerlendirmektir. Çalışmada 20 sağlıklı köpek en az bir saat süre ile anesteziye alındı. Hayvanlardan anestezi öncesinde ve sırasında, uyanma sırasında, uyandıktan 4 ve 24 saat sonra kan alınarak serum amilaz, lipaz, kolesterol, trigliserit, ALP, AST, GGT, cPLI, kalsiyum ve glikoz seviyeleri değerlendirildi. Buna göre anestezi sırasında serum glikoz, kalsiyum ve trigliserid değerleri yükselirken amilaz, lipaz, ALP, AST, kolesterol ve GGT değerlerinin düştüğü kaydedildi. Serum cPLI analizlerinde ise istatistiksel olarak anlamlı bir değişiklik kaydedilmedi. Klinik olarak değerlendirildiğinde ise propofol uygulaması sonrasında hiçbir hayvanda pankreatitis bulgusuna rastlanmadı. Sonuç olarak bir saat süre ile uygulanan propofolun, serum trigliserid düzeyini yükselttiği ancak pankreas üzerine etkisi değerlendirildiğinde klinik açıdan güvenli olduğu kanısına varılmıştır. Anahtar Sözcükler: Köpek, propofol, anestezi, ankreatitis, pankreatik enzimler