DOÇ. DR. SERPİL DEMİRCİ

İnme olgularında protrombin gen mutasyonlarının rolü

İnme, hastalar, aileleri ve sağlık kurumları için ruhsal ve sosyoekonomik sorunlara yol açan, uzun dönem sakatlığın önemli bir nedenidir. Bu nedenle risk faktörlerinin belirlenmesi ve bu faktörlere karşı mücadele inme ile savaşta temel oluşturmalıdır. İnme etiyolojisine yönelik yapılan çeşitli çalışmalarda büyük farklılıklar görülmektedir. Çalışmalardaki örnek sayılarının az olmasının, kullanılan yöntemlerin çeşitliliğinin ve etnik grupların, alınan sonuçlardaki farklılığa katkı sağlaması muhtemeldir. Bu çalışmanın amacı, protrombin gen mutasyonlarının inme gelişimi üzerine etkisini araştırmaktı. Çalışmamıza 238 inme geçirmiş hasta ile 238 inme geçirmemiş kontrol birey alındı. Çalışma sonucunda sadece Faktör V H1299R, Faktör V Leiden ve ß Fibrinojen -455GA mutasyonlarının görülme oranları inme geçirmiş hasta grubunda Ki-kare testine göre anlamlı yükseklikte bulundu (p0.05). Faktör XIII V34L, MTHFR A1298C ve MTHFR C677T gibi diğer bazı protrombotik mutasyonlar, her iki grupta da yüksek oranda saptandı. Ancak hasta grubu ile kontrol grubu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamadı. Sonuç olarak bu bulgular ışığında inme etiyopatogenezinin multifaktöriyel olup protrombotik gen mutasyonlarının ancak diğer faktörler ile birlikte olduğunda risk oluşturabileceği düşüncesine varmaktayız. Anahtar kelimeler: İnme, Protrombin gen mutasyonları, Risk faktörleri

Ratlarda gliseril trinitrat ile oluşturulan migren modelinde Riboflavin/E vitamininin beyin kalsiyum, CA+2ATPAZ VE NMDA reseptörleri üzerine etkileri

Migren toplumda sık görülmesine rağmen, patogenezi hala açık değildir. Riboflavinin temel kullanım alanı migren başağrılarının önlenmesidir. Migrendeki etkilerinin mitokondriyal enerji metabolizmasındaki artış ile oluştuğu düşünülmektedir. Ancak etki mekanizması tam olarak bilinmemektedir. E vitamini doğadaki en güçlü antioksidandır ve analjezik etkisi tam olarak bilinmemektedir. Çalışmanın amacı 1) GTN kaynaklı ekzojen NO’in total beyin kalsiyum düzeyi, PMCA düzeyi ve NMDA reseptörleri üzerine olan etkisini araştırmak, 2) GTN kaynaklı ekzojen NO aracılığıyla oluşturulan başağrısı modelinde RBF ve/veya E vitamininin total beyin kalsiyum ve PMCA düzeyleri ve NMDA reseptörleri üzerine olan etkisini araştırmaktır. Ratlar her grupta 15 fare olacak şekilde ayrıldı. Grup 1; Kontrol grubunu, Grup 2; GTN grubunu, Grup 3; RBF+GTN grubunu, Grup 4; RBF+GTN+E Vit grubunu oluşturdu. Çalışmada 10 gün boyunca grup 1 ve grup 2’ye ilaç uygulanmadı. Grup 3’e riboflavin 100 mg/kg/gün oral, Grup 4’e riboflavin 100 mg/kg/gün oral ve E vitamini 100 mg/kg/günaşırı i.p. uygulandı. Deneyin 11. gününde grup 2, grup 3 ve grup 4’e GTN 10 mg/kg i.p. 3 saat infüze edildi. Grup 1’e SF uygulandı. GTN uygulandıktan bir saat sonra ratlar sakrifiye edildi. Beyin dokusunda total kalsiyum ve PMCA seviyeleri ve hipokampusta NR2A, NR2B seviyesi değerlendirildi. GTN grubunda kontrol grubuna göre total kalsiyum ve PMCA seviyeleri düşük, NR2A ve NR2B düzeyleri anlamlı düzeyde yüksek bulundu. RBF ve RBF+E Vitamini gruplarında total kalsiyum ve PMCA seviyeleri anlamlı derecede yüksek, NR2A ve NR2B düzeyleri anlamlı derecede düşük saptandı. Sonuçlarımız RBF ve/veya E Vitamininin nitrogliserinin neden olduğu bozulmuş beyin kalsiyum iyon dengesini ve PMCA’ı düzelttiğini, azalmış NR2A ve NR2B seviyelerini artırdığını göstermektedir.