DOÇ. DR. NECLA SONGÜR

İleri evre akciğer kanserinde tedavi öncesi doku ve serum MMP-2, MMP-9 ve TIMP-1 düzeylerinin klinikopatolojik faktörler ile ilişkisi ve prognostik önemi

MMP-2 ve MMP-9, matriks metalloproteinaz ailesinden olup, tümör gelişimi, invazyonu ve metastazında önemli rol oynarlar. Doku inhibitör metalloproteinaz (TIMP)-1, matriks metalloproteinazların çinko bağlayan aktif bölgesine bağlanır ve tüm MMP’ları inhibe eder. Çalışmamızda ileri evre akciğer kanserli olgularda, tedavi öncesi serum MMP-2,-9, TIMP-1 düzeylerinin ve biyopsi örneklerinde MMP-2, -9 ve TIMP-1 ekspresyonlarının çeşitli klinikopatolojik faktörlerle ilişkisi ve sağ kalıma etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır. İleri evre akciğer kanser (28 KHDAK ve 8 KHAK) tanısı almış 36 hastanın biopsi materyalleri ve serumları ile 16 sağlıklı kontrol grubunun serum örnekleri çalışmaya alındı. Dolaşımdaki antijenler ELISA yöntemi ve tümör dokularındaki protein ekspresyonları ise streptovidin-biotin immünohistokimyasal boyama yöntemi ile analiz edildi. Hastaların klinikopatolojik faktörleri değerlendirildi. Akciğer kanserli hastaların serum MMP-9 düzeylerindeki artış sağlıklı kontrol grubu ile karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı idi (p= 0,025). Serum MMP-9 düzeyleri açısından epidermoid tip akciğer kanserleri ile adenokanserler arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık vardı (p= 0,013). Serum MMP-9 düzeylerindeki artış, serum albümin (r= -0,317 p= 0,05) ve VKİ (r= -0,394 p= 0,017) ile korele idi. Akciğer kanserli olguların 22 (%69)’si MMP-2, 35 (%97) `i MMP-9 ve 21(%58)’i TIMP-1 ile immün pozitif olarak boyandı. Doku MMP-2 ekspresyonu ile serum LDH (r= 0,37, p= 0,02) ve albümin düzeyleri (r= -0,38, p= 0,02) arasında ve doku MMP-9 ekspresyonu ile serum LDH (r= 0,45, p= 0,005) ve yaş (r= 0,43, p= 0,009) arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki vardı. Cox regression analizinde, tedavi öncesi serum MMP-2, doku MMP-9 ve TIMP-1 ekspresyonu ileri evre akciğer kanserli hastalarda sağ kalımı etkileyen bağımsız prognostik faktörlerdi. Tedavi öncesi serum MMP-2 düzeyi, doku MMP-9 ve TIMP-1 ekspresyonu ileri evre akciğer kanserli hastalarda sağ kalım için prognostik önemi önemi olan faktörlerdir. Serum MMP-9 düzeyi ve doku MMP-2 ekspresyonu ileri evre akciğer kanserli hastalarda görülen malnütrisyonun patofizyolojisinde önemli bir rol oynayabilir.