DOÇ. DR. MERYEM HAYIR

Taraklı ilçesinin beşeri coğrafyası

Araştırma alanı olan Taraklı İlçesi Marmara Bölgesi’nin doğusunda, Sakarya’nın güneydoğusunda yer alır. Yüzölçümü 33.400 hektardır. İlçe toprakları genellikle dağlık, tepelik bir görünüme ve akarsuların derin vadiler açtığı bir arazi yapısına sahiptir. En önemli akarsuyu Göynük Çayı’dır. Sakarya nehrinin bir kolu olan Göynük Çayı ilçenin içinden geçtikten sonra Geyve’den Sakarya Nehrine karışır. 1926-1928 yılları arasında bucak haline gelen Taraklıda belediye teşkilatı 1954 yılında kurulmuştur. 1987 yılına kadar Geyve İlçesi’ne bağlı kasaba olarak kalmış ve bu tarihten sonra ilçe olmuştur. Taraklı 22 köy ve merkezde 4 mahalleden meydana gelmektedir. 2010 yılında toplam nüfusu 7.337’dir. Nüfusun 2.983’ü ilçe merkezinde, 4.354’ü köylerde yaşamaktadır. Köy yerleşmeleri genellikle, Göynük Çayı vadisinde doğu-batı doğrultulu uzanan ilçe merkezinin kuzey ve güneyinde toplanmıştır. İlçe merkezi ve bütün köyler toplu dokulu yerleşme özelliğine sahiptir. Temel geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır. Taraklı topraklarının % 27’si tarım alanıdır. En önemli tarım ürünleri buğday ve hayvan yemidir. Ayrıca, meyvecilik de önemlidir.

Kuzey Marmara Otoyolu güzergahında bulunan yerleşmeler ve yolun yerleşmelere muhtemel etkileri: Sakarya ili örneği

Ulaşım, ekonomik ve sosyal yaşantıya büyük etkileri olan ekonomik faaliyettir. Özellikle, Asya ve Avrupa kıtaları arasında yer alan ülkemizde ulaşım faaliyetleri ülke ekonomisi için büyük önem taşımaktadır. Geçmişte ve günümüzde ulaşım ağları geçmiş oldukları yerleşmeleri sosyal ve ekonomik açıdan etkilemiştir. Bu etkiler kimi zaman yerleşmenin büyümesi, nüfuslanması, kimi zaman da ekonomik faaliyetlerin çeşitlenmesi veya değişmesi gibi çeşitli şekillerde görülmüştür. Bu tezde henüz proje aşamasında olan Kuzey Marmara Otoyolu güzergahı üzerindeki yerleşmeler incelenmiş ve otoyolun bu yerleşmeler üzerinde yapacağı muhtemel etkiler konusunda öngörülerde bulunulmuştur. Tez içeriğinde ilk olarak ulaşım ve yol kavramları üzerinde durulmuş, bu kavramların sosyal ve ekonomik etkileri belirtilmiştir. Ayrıca Cumhuriyet’ten günümüze Türkiye’deki ulaşım ağlarının gelişimi ve günümüzdeki mevcut durum ortaya konulmuştur. Tezin ikinci bölümünde Kuzey Marmara Otoyolu’nun tanıtımı ve bu yola neden ihtiyaç duyulduğu ve güzergah üzerindeki iller konusunda bilgi verilmiştir. Tezin üçüncü bölümünde Sakarya’da Karayolunun gelişimi ve Kuzey Marmara Otoyolu güzergahının Sakarya’nın fiziki ve beşeri alanları ile olan etkileşimi genel olarak özetlenmiştir. Dördüncü ve son bölümde tezin ana konusunu oluşturan otoyol güzergahı üzerindeki yerleşim alanları incelenmiştir. Yerleşim alanları incelenirken mevcut sosyal, ekonomik ve fiziki durum incelenmiş, ardından otoyolun yerleşim alanı üzerindeki muhtemel etkileri üzerinde durulmuştur.Yerleşimler incelenirken mülakat ve yerinde gözlem yöntemleri kullanılmıştır.