DOÇ. DR. MEHMET ÖZAYDIN

İzole koroner arter ektazisi olan hastalarda plazma asimetrik dimetil arginin düzeyleri

Koroner arter ektazi (KAE) ve anevrizmaları koroner anomalilerin nadir formlarıdır, konjenital veya kazanılmış orijinli olabilirler. Anjiyografik olarak, epikardiyal koroner arterlerde tıkayıcı lezyon olmaksızın normal koroner arter çapına oranla 1.5-2 kat arasındaki genişleme KAE, 2 kattan daha fazla genişleme ise koroner arter anevrizması olarak tanımlanmaktadır. KAE ve koroner anevrizma gelişmesinden %50 ateroskleroz, %20-30 konjenital koroner anomaliler ve %10-20 inflamatuvar ve konnektif doku hastalıkları sorumludur. Asimetrik dimetil arginin endojen bir nitrik oksit sentetaz inhibitörüdür. Yüksek asimetrik dimetil arginin düzeyleri başta ateroskleroz olmak üzere diabetes mellitus, böbrek yetersizliği, hiperkolesterolemi ve hipertansiyon gibi hastalıklar ile ilişkili bulunmuştur. Asimetrik dimetil arginin endotel disfonksiyonuna yol açarak vasküler hasara ve ateroskleroza yol açmaktadır. Çalışmamızda izole KAE saptanan olgulardaki asimetrik dimetil arginin düzeylerini koroner arterleri normal olan ve koroner arter hastalığı (>%50 koroner arter darlığı) olan olgular ile karşılaştırmayı amaçladık. Çalışmaya Ağustos 2007-Şubat 2008 tarihleri arasında kararlı angina pektoris ve atipik göğüs ağrısı ile başvuran ve efor testi pozitif çıkması nedeniyle veya akut koroner sendrom tanısı konulması nedeniyle koroner anjiyografisi yapılan; koronerlerinde de bir veya daha fazla damarında komşu damar segmentine göre 1.5 kat ve daha fazla genişleme tespit edilen 31 hasta, koroner arterleri normal olarak değerlendirilen 27 hasta ve %50 ve üzerinde darlık saptanan 30 hasta alındı. Hastalardan alınan kan örneklerinden ELISA yöntemiyle asimetrik dimetilarginin ve nitrik oksid düzeyleri çalışıldı. KAE grubunda ADMA düzeyleri koroner arter hastalığı (0.54±0.11 µmol/l’ye 0.63±0.18 µmol/l, p1=0.058) ve normal koroner arter gruplarına göre (0.54±0.11 µmol/l’ye 0.63±0.14 µmol/l, p2=0.08) daha düşük olma eğilimindeydi. Ortalama NO düzeyleri açısından KAE ile koroner arter hastalığı arasında (13.51±5.25 µM’ye 11.52±4.75 µM, p=0.39) ve KAE ile normal koronerler arasında (13.51±5.25 µM’ye 17.15±7 µM, p=0.59) anlamlı fark yoktu. Ama koroner arter hastalığı grubunda normal koroner arter grubuna göre anlamlı olarak daha düşük idi (11.52±4.75 µM’ye 17.15±7 µM p=0.002). KAE olan hastalarda istatistiksel olarak anlamlı olmamakla birlikte asimetrik dimetil arginin düzeyleri koroner arter hastalığı grubuna ve normal koroner arter grubuna göre daha düşük bulundu. Ortalama nitrik oksit düzeyleri açısından KAE ile koroner arter hastalığı tanısı konan gruplar arasında ve KAE ile normal koroner arter grupları arasında anlamlı olarak fark tespit edilmedi. Sonuç olarak KAE, koroner arter hastalığı ve normal koroner arterleri bulunan hastalar arasında asimetrik dimetil arginin düzeyleri açısından istatistiksel olarak anlamlı fark tespit edilmedi ancak KAE grubunda koroner arter hastalığı ve normal koroner arter gruplarına göre daha düşük olma eğiliminde idi. Anahtar sözcükler: Koroner arter ektazisi, asimetrik dimetil arginin, nitrik oksit