DOÇ. DR. HASAN YASAN

Alerjik rinitli ratların burun mukozalarındaki AQP5 düzeyleri üzerine spesifik protein kinaz A inhibitörü olan H89’un etkileri Effects of H89, a specific protein kinase-A inhibitor, on the level of AQP 5 in nasal mucosa of rats with allergic rhinitis

ÖZET Bu çalışmanın amacı bir spesifik protein kinaz A inhibitörü olan H89’un topikal intranazal uygulamasının, nazal mukozadaki Aquaporin 5 dağılımını inhibe ederek alerjik rinitte görülen tipik semptomları ve enflamatuar hücre infiltrasyonunu azaltabileceğini göstermektir. H89’un ve çözücü olarak kullandığımız Dimethyl sulfoxide (DMSO)’in alerjik rinit tedavisindeki etkisini araştırarak tedavide alternatif bir seçenek olup olamayacağını değerlendirmektir. Bu çalışmada, ağırlıkları 250-350 gr. arasında değişen 32 adet beyaz Wistor albino cinsi yetişkin erkek rat çalışmaya dahil edildi. Hayvanlar her grupta 8 rat olmak üzere 4 gruba ayrıldı. 1. gruba hiçbir şey yapılmadı (Kontrol grubu). 2. grup chicken serum albumin ile sensitize edildi ve 2 hafta süreyle DMSO topikal intranazal olarak verildi. 3. Grup Ovalbumin ile sensitize edildi ve başka ilaç verilmedi. 4.grup Ovalbumin ile sensitize edildi ve H89 topikal intranazal yedi gün süreyle verildi. Deney sonrası sıçan konkaları blok olarak çıkarılarak Hematoksilen- Eozin ve AQP5 antikorları ile boyanarak histopatolojik ve immünohistokimyasal olarak değerlendirilerek skorlandı. H89 grubunda silya kaybı, goblet hücre artışı, vasküler konjesyon, eozinofil infiltrasyonu, mukozal bezlerde dejenerasyon alerjik rinit grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı derecede düşük tespit edildi (p=0.015, p=0.003, p=0.049, p=0.013, p=0.026). Bağ doku artışında, vasküler proliferasyonda ve enflamatuar hücre infiltrasyonu ise istatistiksel olarak fark bulunmadı (p=0.469, p=0.215, p=0.736). Ancak sadece DMSO verilen sham grubunda bu düzelmelerin vasküler konjesyon haricinde daha fazla olduğu tespit edildi. H89 grubundaki histolojik düzelmelerin çözücü olarak kullandığımız DMSO’ya bağlı olabileceğini düşündük. İmmünohistokimyasal değerlenlendirmede H89 grubunda AQP5 boyamalarında alerjik rinit grubuna kıyasla hafif (+) boyamalar tespit edildi. H89 grubu alerjik rinit grubuyla karşılaştırıldığında AQP5 dağılımının istatistiksel olarak anlamlı olarak azaldığı (p=0.001) tespit edildi. Sham grubunda ise AQP5 seviyesinde alerjik rinit grubuna göre anlamlı azalma tespit edilmedi (p=1.000). Sonuç olarak; H89, AQP5 seviyesini azaltan ancak mukozadaki alerjik bulgular üzerinde çok etkili bir madde olmadığını düşündük. Çözücü olarak kullandığımız DMSO’nun AQP5 seviyesine etki etmediği ancak nazal inflamasyonu azalttığını tespit ettik. Ancak hayvanlarda daha kapsamlı ve ultrastrüktürel çalışmalar ve sonrasında insan çalışmalarının yapılmasına gerek duyulmaktadır. Anahtar kelimeler: Aquaporin, H89, ovalbumin, alerjik rinit, protein kinaz A, DMSO