DOÇ. DR. EMİN GÜRSES

Bağımsızlık sonrası Kırgızistan-Rusya ilişkileri The relationship between

ÖZET Anahtar Kelimeler : Bağımsızlık, Rusya, dış tehdit, güvenlik, Kırgızistan. Bu çalışma Soğuk Savaş Sonrası, SSCB’nin yenik düşmesi ve dağılmasıyla ortaya çıkan Cumhuriyetler gibi bağımsızlığını kazanan Kırgızistan Cumhuriyeti ile Rusya Federasyonu arasındaki ilişkileri ele almaktadır. Kırgız Cumhuriyeti, eski SSCB’ye bağlı on beş cumhuriyetten biridir. 1990’ların başından SSCB’nin dağılmaya başlamasıyla, birer birer bağımsızlıklarını ilan eden cumhuriyetlerin biri de Kırgızistan olmuştur. Bağımsızlığına hazırlıksız yakalanan Kırgızistan ilk bağımsızlık yıllarında işsizlik, ekonomik kriz, dış tehditlere karşı hiçbir güvenliğinin olmaması, dış politikasını belirlemede hiçbir deneyime sahip olmaması gibi sıkıntılarla baş başa kalmışlardır. ABD, AB ve Çin’in eski SSCB cumhuriyetlerine yaklaşmalarını riskli olarak gören Rusya, çok geçmeden bu ülkelerle yeniden işbirliği içine girmeye çalışmıştır. Bu ilişkinin ilk adımı olarak da BDT’yi kurmayı başarmıştır. BDT üyesi olan Kırgızistan, bu Topluluğa hiçbir baskı olmadan, kendi isteğiyle üye olmuştur. Yukarıda da belirttiğimiz sebeplerden dolayı sıkıntıda olan Kırgızistan için böyle bir Topluluğun, Örgütlerin önemi daha büyüktü. Böylelikle Kırgızistan-Rusya arasında ikili ilişkiler başlamış oldu ve günümüzde iki ülke arasındaki ilişkiler; siyasi, sosyal, ekonomik ve güvenlik gibi konular üzerindedir. Zaman zaman Kırgızistan’da ABD ve Çin’in etkisi artmaktadır ve Rusya’ya ciddi anlamda rakip olmaktadır. Bundan dolayı Kırgızistan, dış politikasını belirleme konusunda bir çok sorunlarla karşılaşmasına rağmen, tercihini Rusya’dan yana kullanmaktadır. vı